Sherg.az saytından alınan məlumatlara görə, ain.az xəbər verir.
Xroniki böyrək xəstəliyi - böyrəklərin
xəstəlik, zədə, alkoqol asılılığı, artıq çəki və ya şəkərli diabet kimi
səbəblərlə tədricən fəaliyyətini itirdiyi ciddi bir sağlamlıq problemi kimi tanınır.
Xəstəliyin ilkin mərhələlərində adətən heç bir əlamət hiss olunmur. Lakin
böyrək zədələnməsi irəlilədikcə, orqanizm xəbərdarlıq siqnalları göndərməyə
başlayır. Mütəxəssislər bildirirlər ki, bu əlamətləri erkən mərhələdə aşkar
etmək müalicəni sürətləndirə və xəstəliyin inkişafını yavaşlada bilər.
Sherg.az
xəbər verir ki, xroniki böyrək xəstəliyinin ilkin
əlamətlərindən biri, xüsusilə səhər saatlarında göz ətrafında hiss olunan
şişkinlikdir. Bu vəziyyət, zədələnmiş böyrəklərin zülalı sidiyə sızdırması
nəticəsində yaranır və proteinuriya adlanır. Eyni maye yığılması ayaqlarda,
topuqlarda və bəzən əllərdə ödem - yəni şişkinlik yarada bilər.
Mütəxəssislər qeyd edirlər ki, ayaq və
topuqlardakı şişkinlik təkcə narahatlıq deyil, həm də ürək və ya qaraciyər
problemlərinin göstəricisi ola bilər. ABŞ Milli Böyrək Fondu bildirir ki, bu
cür şişkinliklər böyrəklərin filtrləmə qabiliyyətinin azaldığını göstərir.
Tualetə getmə tezliyində artım və ya sidiyin
rəngində dəyişikliklər də xəstəliyin göstəricisi ola bilər. Gecə tez-tez
oyanmaq, böyrəklərin süzmə qabiliyyətinin zəifləməsi ilə əlaqələndirilir.
Köpüklü sidik, sidiyə zülal sızmasının əlaməti
sayılır. Sidikdə qan görünməsi isə böyrəklərin mikroskopik filtrlərində zədə və
ya iltihab olmasından xəbər verir. Əgər sidik çəhrayı, qırmızı və ya çay
rəngindədirsə, dərhal həkimə müraciət etmək tövsiyə olunur.
Böyrək xəstələri çox zaman özlərini yorğun və
halsız hiss edirlər. Bunun səbəbi böyrəklərin tullantıları tam təmizləyə
bilməməsi və onların qanda toplanması nəticəsində yaranan üremiyadır. Həmçinin,
böyrəklərin eritropoetin adlı hormonu az ifraz etməsi anemiyaya gətirib çıxarır
və bu da yorğunluğu artırır.
Mütəxəssislər vurğulayırlar ki, bu simptomlar
adətən xəstəliyin irəliləmiş mərhələsində müşahidə olunur və uzun müddət davam
edərsə, böyrəklərin fəaliyyəti yenidən qiymətləndirilməlidir.
Xəstəliyin gec mərhələlərində böyrəklərin
toksinləri təmizləmə qabiliyyəti zəiflədikdə, dəridə quruluq və qaşıntı
yaranır. Bəzi hallarda bu qıcıqlanma o qədər güclü olur ki, dəridə cızıqlar
əmələ gəlir.
Amerika Dermatologiya Akademiyasının
məlumatına görə, xroniki böyrək xəstəliyində dəri dəyişiklikləri geniş yayılıb
və bu, böyrəklərin zəif fəaliyyəti və mineral balansındakı pozulmanın
göstəricisidir.
Böyrəklər elektrolit balansını saxlaya
bilmədikdə, kalsium, kalium və fosfat səviyyələrində dəyişikliklər baş verir.
Bu da əzələlərdə qıcolma və seğirmələrə səbəb olur. Qramplar adətən gecələr
yaranır və yuxunu poza bilər. Həkimlər bildirirlər ki, əzələ qıcolmaları
xroniki böyrək xəstələrində çox rast gəlinən əlamətdir və digər simptomlarla
birlikdə qiymətləndirilməlidir.
Mütəxəssislər vurğulayırlar ki, xroniki böyrək
xəstəliyi tam sağalmasa da, düzgün həyat tərzi və qidalanma ilə idarə oluna
bilər. Erkən diaqnoz xəstəliyin irəliləməsinin qarşısını almaqda həlledici rol
oynayır.
Hadisənin gedişatını izləmək üçün ain.az saytında ən son yeniliklərə baxın.
