Keçən il, 2024-cü ildə Abşeron rayonu ərazisində özünü öldürmə və özünü öldürməyə cəhd hallarının artdığı müşahidə olunub...
Hər bir insanın yaşamaq üçün səbəbi var, amma bəzən bu səbəblər duman kimi dağılıb görünməz olur. Özünü öldürmə — cəmiyyətin ən ağrılı, lakin çox vaxt səssiz keçilən mövzularından biridir. Son illərdə bu mövzu yalnız fərdi deyil, həm də sosial məsuliyyət məsələsinə çevrilib. Çünki bəzən insanı intihara aparan təkcə onun içindəki ağrı deyil, həm də ətrafdakı insanların təzyiqi, zorakılığı, laqeydliyi olur.
Keçən il, 2024-cü ildə Abşeron rayonu ərazisində özünü öldürmə və özünü öldürməyə cəhd hallarının artdığı müşahidə olunub. Bu barədə yerli media və ictimaiyyət arasında yayılan xəbərlər də cəmiyyətdə ciddi narahatlıq yaradıb. Sosial, ailəvi və psixoloji gərginliklər, iqtisadi çətinliklər, həmçinin ailədaxili zorakılıq faktları bu halların başlıca səbəbləri kimi göstərilir. Ekspertlər bildirirlər ki, xüsusilə gənclər və ailə münasibətlərində çətinlik yaşayan şəxslər risk qrupuna daxildir. Bəzi hallarda isə intihar hadisələri psixoloji təzyiq, təhqir və zorakılıq nəticəsində — yəni insanın 'özünü öldürmə həddinə çatdırılması' formasında baş verir.
Azərbaycan Respublikasının Cinayət Məcəlləsinin 125-ci maddəsinə əsasən, bir şəxsi təhqir, hədə və ya insan ləyaqətini alçaldan hərəkətlərlə intihara sürükləmək cinayət məsuliyyəti yaradır. Bu norma, insanın həyatına birbaşa təsir edən psixoloji təzyiqin ciddiliyini göstərir. Lakin hüquqi mexanizmlərin mövcudluğu ilə yanaşı, əsas məsələ insanların bu halları vaxtında tanıması, laqeyd qalmaması və psixoloji yardımın əlçatan olmasıdır.
Abşeron kimi sürətlə inkişaf edən və əhalisi sıx olan bir bölgədə, həyat ritminin yüksəkliyi və sosial təzyiq hissi çox vaxt insanlarda dərin tükənmişlik yaradır. Əsas səbəblər arasında gərgin iş və ailə həyatı, maddi çətinliklər, psixoloji dəstək sistemlərinin zəifliyi, ailədaxili zorakılıq və təhqir hallarının artması, sosial təcrid və gənclər arasında ümid itgisi qeyd olunur. İnternetdə və sosial mediada mənfi təsirli məzmunların yayılması da bu vəziyyəti dərinləşdirən amillərdəndir.
İntihar hallarının artması cəmiyyətin hər bir üzvünü düşündürməlidir. Bu istiqamətdə atıla biləcək addımlar arasında maarifləndirmə işlərinin genişləndirilməsi, psixoloji xidmətlərin gücləndirilməsi, ailədaxili zorakılığa qarşı sıfır tolerantlıq siyasətinin tətbiqi və medianın məsuliyyətli yanaşması xüsusi əhəmiyyət daşıyır. İntihar hadisələrinin sensasiyalaşdırmadan, maarifləndirici tonda işıqlandırılması cəmiyyətin mövzunu düzgün anlamasına kömək edə bilər.
Abşeronda və ümumən ölkə üzrə intihar hallarının artması — bir insanın yox olmasından çox, cəmiyyətin səssizliyinin nəticəsidir. Özünü öldürmə təkcə şəxsi qərar deyil; çox vaxt cəmiyyətin diqqətsizliyinin, dəstək sistemlərinin zəifliyinin və empatiya çatışmazlığının göstəricisidir. Bu halların azalması üçün həm hüquqi, həm psixoloji, həm də sosial səviyyədə ciddi addımlar atılmalıdır. Hər birimiz başqalarının 'görünməz ağrısını' görə bilsək, bəlkə də bir həyat xilas olar.
Turanə Mirzəyeva
Abşeron rayon prokurorunun köməkçisi
Poliqon.info
