“Türkiyə Cənubi Qafqazda çox mühüm rol oynayır. ABŞ buna qarşı deyil və Türkiyəni regionda mühüm müttəfiq hesab edir”.
Tribunainfo.az xəbər verir ki, bunu amerikalı politoloq, ABŞ-ın keçmiş prezidenti Corc Buşun Rusiya və Avrasiya üzrə köməkçisi Tomas Qrem deyib .
Onun sözlərinə görə, Cənubi Qafqaz məsələsi, məsələn, Mərkəzi Asiya məsələsindən qat-qat mürəkkəbdir. O qeyd edib ki, ABŞ-ın Cənubi Qafqazda özünün birbaşa maraqları var və buna görə də, orada fəal rol oynamaq niyyətindədir. “Mən ABŞ-ın bu məsələdə tamamilə Türkiyəyə güvənəcəyini düşünmürəm. Lakin yaxın müzakirələr mütləq ən azından Tramp dövründə davam edəcək”.
O əlavə edib ki, Vaşinqton da Türkiyənin Mərkəzi Asiyada fəal rol oynamasının əleyhinə deyil. “ABŞ-ın rəqibləri olan Rusiya və Çin hazırda orada mühüm rol oynayırlar. Ona görə də Türkiyənin bu regiondakı fəaliyyəti əsasən ABŞ-ın maraqları ilə üst-üstə düşür. Orta Asiyada yüksək texnologiyaların inkişafı üçün zəruri olan nəhəng mineral ehtiyatları var. Ona görə də bütün böyük dövlətlərin regiona marağı artır. Bu regionda geosiyasi rəqabətin güclənməsini proqnozlaşdırmaq olar” .
Qrem bildirib ki, “Tramp yolu” İranla münaqişə yarada bilər. Onun sözlərinə görə, İran Tramp administrasiyası üçün ciddi problem olmaqda davam edir və ona nəzarət məsələsi hələ də ciddi başağrısıdır. “Bu, böyük məsələdir. Cənubi Qafqaz bu siyasətin bir hissəsidir. Ona görə də hesab edirəm ki, ABŞ-ın bu regiondakı hərəkətləri hazırda Yaxın Şərqdə, Qəzza zolağında baş verənlərlə bağlıdır. Əsas məsələlərdən biri İranın cilovlanmasıdır. Ermənistan və Azərbaycan isə bu siyasətin faktorlarıdır”.
Keçmiş köməkçi vurğulayıb ki, Ukrayna münaqişəsinə görə Moskva artıq Cənubi Qafqaz regionuna əvvəlki kimi diqqət yetirmir. “Trampın Ermənistanla Azərbaycan arasında tranzit marşrutu məsələsini həll etməsi faktı artıq çox şeydən xəbər verir. Fikrimcə, Rusiyanın regionda mövqeyi zəifləyir və Rusiya-Ukrayna münaqişəsi davam etdikcə zəifləməyə davam edəcək”.
Politoloq bildirib ki, ABŞ-ın Cənubi Qafqaza marağı indi Trampın mövqeyi ilə müəyyən edilir. O qeyd edib ki, Tramp vəzifədən getdikdən sonra nə olacaq, bu marağın davam edib-etməyəcəyi böyük sualdır. “Bu, gələcək prezidentin siyasətindən asılıdır”.
Qrem sonda bildirib ki, Ermənistanın cənub hissəsi hərbi münaqişə ocağına çevrilə bilər. “Bu, mümkündür. İrəvan regionda öz mövqelərini qorumaq üçün ən yaxşı şəkildə necə irəliləmək və kiminlə əməkdaşlıq etmək barədə düşünməlidir. Lakin bu, münaqişənin qaçılmaz olması demək deyil”.
Fərda Uğur
