Prezident İlham Əliyev: “Mən hər dəfə bölgələrə rəhbər vəzifələrə şəxsləri təyin edəndə verdiyim tapşırıqlar onlar üçün əsas iş prinsipləri olmalıdır…”
Son illər Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycanda yeni idarəetmə modeli formalaşıb. Bu modelin əsasını peşəkarlıq, məsuliyyət, şəffaflıq və hesabatlılıq təşkil edir. Prezident İlham Əliyevin 12 noyabr 2025-ci ildə Naxçıvanda Prezidentin yeni səlahiyyətli nümayəndəsini və bir sıra rayonların icra hakimiyyətlərinə təyin olunan başçıları qəbulu bu modelin davamı kimi çıxış edir. Rəhbərlik vəzifəsinə təyin olunan şəxslərin qarşısında dörd əsas tələbin qoyulduğu aydın görünür. Prezidentin tapşırıqlarını vaxtında və keyfiyyətlə icra etmək, rüşvət və korrupsiyadan uzaq olmaq, sadə, təvazökar və nümunəvi davranış göstərmək, xalqla daima təmasda olmaq. Bu prinsiplər Azərbaycan dövlət idarəçiliyinin mərkəzində vətəndaşı qoyur. Beləliklə, yeni təyinatlar sadəcə kadr dəyişiklikləri deyil, həm də idarəetmə sisteminin yenilənməsi deməkdir. 12 noyabr tarixində Prezident İlham Əliyev təyin olunmuş yeni səlahiyyətli nümayəndə və bir sıra rayonların icra hakimiyyətlərinin başçıları ilə görüşdə çıxış etmişdir. Çıxışda bir neçə əsas istiqamət diqqətə çatdırılmışdır: “Sizə böyük etimad göstərilir, əminəm ki, bu etimadı doğruldacaqsınız. Siz öz işinizlə, əməyinizlə qarşıda duran vəzifələrin icrası üçün səylərinizi əsirgəməyəcəksiniz. Əlbəttə ki, böyük məsuliyyət böyük işlər tələb edir. İlk növbədə, mənim bütün tapşırıqlarımı yerinə yetirməlisiniz. Mən hər dəfə bölgələrə rəhbər vəzifələrə şəxsləri təyin edəndə verdiyim tapşırıqlar onlar üçün əsas iş prinsipləri olmalıdır – ilk növbədə, xalqa xidmət etmək, xalqla bir yerdə olmaq”. Bu çıxış yalnız kadr dəyişiklikləri ilə bağlı standart təbrik və uğurlar diləyi deyil — eyni zamanda bölgələrdəki rəhbərlik sistemində idarəetmə prinsiplərinin yenidən təsdiqi və konkret tələblərin qoyulmasıdır. Aşağıdakı başlıqlar altında bu mövzuları şərh edək. Prezidentin “Sizə böyük etimad göstərilir” ifadəsi təyinatın yalnız formallıq olmadığını göstərir; bu, həm də rəhbərlik ediləcək vəzifənin tələb etdikləri ilə bağlıdır. Beləliklə, təyinat yalnız personal seçimi deyil, həm də nəticə tələb edən bir etimaddır. Rəhbər üçün bu, həm bir fürsət, həm də məsuliyyətdir. Çıxışda əsas vurğu “xalqa xidmət etmək, xalqla bir yerdə olmaq” prinsipinə qoyulub. Bu, bölgələrdə rəhbərlərin yalnız idarə etmə funksiyasını deyil, həm də vətəndaşlarla birbaşa təmasda olmağı, onların problemlərini dinləməyi, gündəlik həyatla bağlı işləri yaxından izləməyi nəzərdə tutur. Bu prinsiplə rəhbər şəxs özünü “xalqa xidmət edən” mövqedə görməlidir. Prezidentin qeyd etdiyi kimi, rəhbər vəzifədə olan şəxslər təvazökar olmalı, sosial nümunə kimi özlərini aparmalıdırlar. “Özlərini hamıdan üstün tutmaq” kimi yanaşmalar nəinki rəhbərin nüfuzuna xələl gətirir, həm də dövlətin imicinə, vətəndaşın dövlətə münasibətinə mənfi təsir göstərə bilər. Bu baxımdan, etik standartların yüksəldilməsi, korrupsiya və rüşvətxorluğa qarşı kəskin mövqe önə çıxır. Çıxışda bölgələrdə infrastruktur (elektrik, su, yollar), sosial obyektlərin (məktəb, xəstəxana, idman) yaradılması, məşğulluq məsələləri kimi sahələrin prioritet olduğu vurğulanıb. Bu, regionların yaşayış standartlarının yüksəldilməsinə yönəlmiş siyasətin tərkib hissəsidir. Rəhbərlər üçün bu tapşırıqlar konkret hədəflərdir — məsələn, kənd yollarının müəyyən faizi, işsizliyin azaldılması, investisiya qoyuluşu və sair. Eyni zamanda çıxışda mərkəzi icra orqanlarında və bölgələrdə aparılan kadr islahatları, qanunsuz əməllərə qarşı tədbirlərin görülməsi qeyd olunub. Bu isə rəhbərlərə yalnız fəaliyyətin təşkili deyil, həm də şəffaflıq və məsuliyyət tələb olunur.
Prezident İlham Əliyevin çıxışında ön plana çıxan əsas fikir “xalqa xidmət etmək, xalqla bir yerdə olmaq” idi. Bu, müasir dövlət idarəçiliyinin əsas fəlsəfəsidir. Prezident vurğuladı ki, təyin olunan hər bir rəhbər vəzifəli şəxs öz fəaliyyətində xalqın maraqlarını birinci yerə qoymalı, kabinetdən kənara çıxaraq insanlarla birbaşa ünsiyyət qurmalıdır. Bu yanaşma idarəetmədə “bürokratik məsafə”ni aradan qaldırmaq, məmurla vətəndaş arasında şəffaf münasibətlər qurmaq məqsədi daşıyır. Çünki dövlətin məqsədi xalqın rifahını təmin etmək, insanlara xidmət göstərməkdir. Bu çıxış yalnız kadr təyinatı ilə bağlı deyil, dövlət idarəçiliyinin yeni mərhələsinin ideoloji əsaslarını müəyyən edən sənəd kimi diqqət çəkir. Prezidentin vurğuladığı kimi, bütün fəaliyyətin əsasında sosial ədalət prinsipi dayanmalıdır.
Prezident İlham Əliyev çıxışında xüsusi olaraq qeyd etmişdir: “Əsas prinsip sosial ədalət prinsipidir. Qaldı ki, yerlərdə bu gün hələ də mövcud olan, insanları narahat edən məsələlər öz həllini tapsın. Burada da əsas prinsip sosial ədalət prinsipidir. Hər bir bölgədə, hər bir kənddə insanlar görməlidir və bilməlidir ki, ədalət hər zaman üstünlük təşkil edir”. Bu fikir dövlət idarəçiliyinin bünövrəsini təşkil edən bir yanaşmadır. Sosial ədalət təkcə iqtisadi bərabərlik demək deyil; bu, cəmiyyətin bütün təbəqələrinin hüquq və imkanlarının bərabər təmin olunması, insanların dövlət qarşısında özlərini layiq və dəyərli hiss etmələri deməkdir. Prezidentin bu çıxışı, əslində, məmurlara ünvanlanan bir dövlətçilik çağırışıdır: vəzifə başında olan hər kəsin davranışı, qərarı və fəaliyyəti ədalət prinsipinə söykənməlidir.
Prezident çıxışında xüsusi vurğuladı ki, bəzi bölgələrdə hələ də vətəndaşları narahat edən problemlər qalmaqdadır. Bu problemlərin kökü çox zaman yerli səviyyədə ədalətsiz qərarlar, vəzifədən sui-istifadə halları və məmur məsuliyyətsizliyi ilə bağlı olub. “Vaxtilə bizim bölgələrimizdə proseslərin mənfi istiqamətdə getməsinin səbəbi də məhz mərkəzi icra orqanlarındakı bəzi məmurların xoşagəlməz hərəkətləri və tapşırıqları idi”. Bu cümlə son dərəcə prinsipial bir mesajdır: dövlət başçısı açıq şəkildə etiraf edir ki, əvvəllər bəzi mərkəzi orqanlarda fəaliyyət göstərən məmurların ədalətsiz, məsuliyyətsiz davranışları bölgələrdə vətəndaş etimadına mənfi təsir göstərib. Lakin Prezidentin qeyd etdiyi kimi, “artıq o məmurlardan, necə deyərlər, əsər-əlamət qalmayıb”, yəni köhnə idarəçilik tərzi keçmişdə qalıb, yeni dövr başlayıb. Bu, həm kadr islahatlarının nəticəsini, həm də yeni idarəetmə fəlsəfəsinin formalaşmasını göstərir.
Prezident İlham Əliyevin bu görüşü bölgələrdə rəhbər kadrlar üçün yalnız rəsmi təyinat mesajı deyil — eyni zamanda fəaliyyətin əsas prinsipləri, gözləntiləri və standartlarıdır. “Xalqa xidmət etmək, xalqla bir yerdə olmaq”, “təvazökar olmaq”, “korrupsiya ilə mübarizə”, “infrastruktur və sosial sahələrə prioritet”, “kadr siyasətində təmizlik və peşəkarlıq” kimi prinsiplər region rəhbərlərindən konkret şəkildə icra tələb edir. Belə bir çağırış qarşısında, təyin olunmuş şəxslər öz fəaliyyətləri ilə göstərməlidir ki, etimad boşuna verilməyib — iş, əməyin səyləri nəticə gətirə, vətəndaşlar tərəfindən hiss edilə, regionların inkişafında real dönüş yarada bilər.
Nəbi Ağayev
K.Y.Fərəcova adına Elmi-Tədqiqat Pediatriya İnstitutunun
PHŞ-nin Uşaq Bərpa Mərkəzinin Təsərrüfat bölmə müdiri
