Bakı, 28 noyabr, AZƏRTAC
Avropa və Şimali Amerikada erkən baş verən quş qripi epidemiyası qeydə alınıb. Bu epidemiya həm çoxsaylı vəhşi quş növləri, həm də quşçuluq təsərrüfatları arasında yayılıb. Bu vəziyyət, əvvəlki illərdə baş vermiş və kütləvi quş tələfatına, həmçinin ərzaq qiymətlərinin kəskin artmasına səbəb olmuş böhranların təkrarlanacağı ilə bağlı ciddi narahatlıq yaradır.
AZƏRTAC xəbər verir ki, son illərdə yüksək patogenli quş qripi fermalarda yüz milyonlarla quşun ölümünə gətirib çıxarıb. Bu isə ərzaq tədarükündə fasilələrə və qiymət artımına səbəb olub. “Reuters” agentliyi yazır ki, insanlar arasında yoluxma nadir hallarda qeydə alınır.
Adətən quş qripinin Şimal yarımkürəsində yayılması payız aylarında, köçəri quşlar cənuba uçarkən ən yüksək həddə çatır. Lakin bu il Avropa və ABŞ-da epidemiya daha tez başlayıb. Üstəlik həm vəhşi quşlar, həm də ev quşları arasında daha geniş yayılıb.
ABŞ-da noyabrın 18-dək 107 yoluxma halı qeydə alınıb. Bu, ötənilki ümumi göstəricidən təxminən dörd dəfə çoxdur. Ölkədə hind quşu istehsalında birinci yeri tutan Minnesota ştatında ilk hadisə 2022-ci illə müqayisədə iki ay daha tez təsdiqlənib.
Hökumətin məlumatına görə, sentyabrdan bəri ABŞ-da artıq 8 milyona yaxın quş məhv edilib. Bu göstərici ötən ildəkindən bir qədər çoxdur. Ev quşlarının ümumi sayı ABŞ-dan az olan Kanadada da təxminən 8 milyon quş məhv edilib. Kanadanın kənd təsərrüfatı naziri Hit Makdonald bildirib ki, quş qripinin yaratdığı vəziyyət “son dərəcə narahatlıq doğurur”.
Avropada vəziyyət də ötən illə müqayisədə daha ağırdır. Almaniyada son üç ilin ən çox epidemiya sayı qeydə alınıb. Avropa Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin (EFSA) məlumatına görə, sentyabrın əvvəlindən noyabrın ortalarınadək Avropanın 26 ölkəsində vəhşi quşlar arasında 1443 quş qripi faktı qeydə alınıb. Bu, 2024-cü ilin eyni dövrü ilə müqayisədə dörd dəfə çoxdur və 2016-cı ildən bəri ən yüksək göstəricidir.
Fransanın ANSES səhiyyə təhlükəsizliyi agentliyinin baş direktor müavini Jil Salvanın sözlərinə görə, boz durnalar bu epidemiya dalğasının əsas yayılma amillərindən biri hesab olunur. Adətən bu quşlar ördək, qaz və qu quşları kimi su quşlarından daha tez miqrasiya edirlər. Epidemiyanın Avropanın şimal-şərqindən cənub-qərbinə doğru yayılması Almaniya və Fransada yüksək quş tələfatına səbəb olub.
Fransa bu səbəbdən quşçuluq sektorunda yüksək hazırlıq rejimini oktyabr ayından tətbiq edib. Bu qərar əvvəlki illərlə müqayisədə daha tez verilib.
Asiyanın əksər ölkələrində vəziyyət nisbətən sabitdir. Lakin Kambocada ciddi quş qripi epidemiyaları müşahidə olunub. Yaponiya ilk yoluxma halını oktyabrın 22-də qeydə alıb. Bu tarix ötən ildəkindən beş gün gecdir. Hazırda Yaponiyada təxminən 1,65 milyon quş məhv edilib.
