Bakı. Trend:
Beynəlxalq Telekommunikasiya İttifaqına (BTİ) üzv ölkələr dünyaüzrə hər kəsin internetə çıxışını təmin etmək məqsədini daşıyan yolxəritəsi üzrə razılığa gəliblər. Bu barədə qərar bu gün Bakıda başaçatan Ümumdünya Telekommunikasiyanın İnkişafı Konfransında(WTDC-25) qəbul edilib.
Trend xəbər verir ki, bubarədə RİNN məlumat yayıb.
İkihəftəlik tədbir BTİ və Azərbaycan Respublikasının Rəqəmsalİnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyinin tərəfdaşlığı ilə keçirilib. MDBregionunda ilk dəfə Azərbaycanda təşkil olunan konfrans regional vəbeynəlxalq rəqəmsal inkişaf strategiyalarının müzakirəsinə imkanyaradıb.
“Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev müraciətindəvurğuladığı kimi, Bakı üzv dövlətlərin və tərəfdaşların qarşıdakıdörd il ərzində BTİ-nin inkişaf istiqamətlərini müəyyən edəcəkpraktik qərarlar üzrə razılığa gəldiyi məkan oldu. Tərəfdaşlarlabirlikdə çalışan Azərbaycan bu nəticələrin formalaşmasında fəaliştirak etdi. COP29-un Yaşıl Rəqəmsal Fəaliyyət üzrə Bəyannaməsinəistinad edən Bakı Bəyannaməsinin qəbul olunması isə inklüziv vədavamlı rəqəmsal gələcəyə olan ortaq öhdəliyimizi əks etdirir”, –deyə rəqəmsal inkişaf və nəqliyyat naziri Rəşad Nəbiyevbildirib.
Tədbir çərçivəsində qəbul olunan qətnamələr radiotezliklərinidarə olunması, kibertəhlükəsizlik, rəqəmsal inklüzivlik, İKT-nintətbiqi və tənzimlənməsi, innovasiya və ucqar ərazilərdə rəqəmsaltexnologiyaların istifadəsi kimi müxtəlif sahələri əhatə edib.
Konfransın əsas yekun sənədi olan Bakı Fəaliyyət Planıtelekommunikasiya və informasiya-kommunikasiya texnologiyalarıvasitəsilə insan mərkəzli rəqəmsal inkişafın əsas istiqamətlərinimüəyyən edir. Plan xüsusilə inkişaf etməkdə olan ölkələr, rəqəmsalxidmətlərə məhdud çıxışı olan icmalar və həssas əhali qruplarınınehtiyaclarını prioritet olaraq önə çıxarır.
Hazırda dünyada təxminən 2 milyarddan artıq insan internetəqoşula bilmir. 2026 – 2029-cu illəri əhatə edən dördillik planinklüziv və dayanıqlı rəqəmsal gələcək üçün universal, faydalı vəəlçatan internet bağlantısının inkişaf etdirilməsinə dəstəkverəcək.
“WTDC-25” bu onillikdə hər kəs üçün hər yerdə əlaqəninuniversal, faydalı və əlçatan olmasını təmin etmək məqsədimizə bizidaha da yaxınlaşdırdı. Bakı Bəyannaməsi və Fəaliyyət Planı isə heçkimi kənarda qoymayan, insan mərkəzli rəqəmsal inkişaf yolxəritəmizdir”, – deyə BTİ-nin Baş katibi Dorin Boqdan-Martinbildirib.
Bakı Fəaliyyət Planı regional təşəbbüsləri, BTİ-nin rəqəmsalinkişaf fəaliyyətini istiqamətləndirəcək yeni və yenilənmişqətnamələri, eləcə də BTİ-nin Telekommunikasiyanın inkişafı sektoru(ITU-D) üçün tövsiyələri əhatə edir. Sənəd həmçinin qurumun ekspertqruplarının araşdıracağı texniki məsələləri müəyyənləşdirir.
Fəaliyyət Planındakı regional təşəbbüslər BTİ-nin dünyadakı altıregion üzrə rəqəmsal inkişafın əsas prioritetlərini, məsələn,infrastruktura çıxışın təmin edilməsi, rəqəmsal bacarıqlarınartırılması və inklüziv xidmətlərin təmin olunması kimi məsələləriəhatə edir. Beynəlxalq təşkilat müəyyən edilmiş regional tələblərinyerinə yetirilməsi üçün layihələr üzrə tərəfdaşlıqlar qurmağı vəresursları səfərbər etməyi planlaşdırır.
“Bakı Fəaliyyət Planı rəqəmsal fərqləri aradan qaldırmaq üçünyol xəritəsini müəyyən edir. Eyni zamanda ən az inkişaf etmişölkələr, dənizə çıxışı olmayan inkişaf etməkdə olan ölkələr vəinkişaf etməkdə olan kiçik ada dövlətlərinin xüsusi ehtiyaclarınınəzərə alır. Hökumətlər və tənzimləyici orqanlarla əməkdaşlıqedərək sənaye və özəl sektorun investisiya qoymasına imkan verənəlverişli siyasət və tənzimləyici çərçivə yaradacağıq. Bu yollainfrastruktur boşluqlarını aradan qaldırmaq, hər kəs üçün faydalıəlaqəni və bütün insanların internetə çıxışını təmin etməkistiqamətində konkret nəticələr əldə etməyi səbirsizlikləgözləyirik”, – deyə BTİ-nin İnkişaf Bürosunun direktoru KosmasLakison Zavazava vurğulayıb.
Konfrans zamanı BTİ 2025-ci il üzrə Qlobal Bağlantı Hesabatınıtəqdim edib. Hesabat hər yerdə insanların yüksəkkeyfiyyətliinternet xidmətindən əlçatan qiymətlərlə istifadə edə bilməsinitəmin etmək üçün tövsiyələr verir.
Tədbir çərçivəsində bir sıra razılaşmalar da imzalanıb.Asiya-Sakit Okean regionunda milli “ağıllı” kəndlər və “ağıllı”adalar proqramlarının davamlılığını təmin etmək məqsədilə ikiilliklayihə həyata keçiriləcək. Bu təşəbbüs kənd və ucqar ərazilərdəyaşayan icmalarda rəqəmsal bacarıqların artırılması, həmçininrəqəmsal xidmətlərə çıxışın təmin olunması üçün model rolunuoynayacaq və yeddi ölkə üzrə 3000 nəfərə fayda verəcək.
Bundan əlavə, MDB regionunda peşəkar və rəqəmsal bacarıqlarınartırılmasını dəstəkləmək məqsədilə layihə həyata keçiriləcək.Layihə “Intersputnik” beynəlxalq təşkilatı ilə birgə icra olunacaqvə peyk rabitəsi ilə yayım texnologiyaları sahəsində çalışan 300nəfərə fayda verəcək.
“WTDC-25”, həmçinin ən az inkişaf etmiş ölkələr, dənizə çıxışıolmayan inkişaf etməkdə olan ölkələr və inkişaf etməkdə olan kiçikada dövlətləri üçün yüksəksəviyyəli dialoqu əhatə edib. Bu qruplaraaid ölkələr genişzolaqlı internetin əhatəsini artırmaq, insanmərkəzli davamlı inkişafı irəlilətmək və hər kəs üçün təhlükəsizrəqəmsal gələcək təmin etmək planlarını bölüşüblər.
