“Birləşmiş Ştatların İsrail ilə İran arasında tammiqyaslı hərbi əməliyyatlara birbaşa qoşulması ehtimalı aşağıdır. Yalnız müəyyən “qırmızı xətlər” keçildiyi halda bu ehtimal dəyişə bilər”.
Bu fikirləriBizim.Media-ya açıqlamasında amerikalı analitik, təhlükəsizlik eksperti İrina Tsukerman deyib.
İran-İsrail müharibəsi və ABŞ-nin münaqişədəki mümkün iştirakı barədə danışan analitik, Vaşinqtonun dolayı yollarla gərginlikdə iştirak etdiyini deyib:
“Tramp administrasiyası dövründə Vaşinqton daha çox transaksional və maraq-yönümlü xarici siyasətə yönəlib və açıq, ucu görünməyən hərbi öhdəliklərdən uzaq durmağa çalışır. Bununla belə, müəyyən strateji və siyasi hədlər var ki, onlar ABŞ-ni daha fəal şəkildə münaqişədə iştirak etməyə vadar edə bilər. Ən önəmlisi, İran tərəfindən İraqda, Suriyada və ya Körfəz bölgəsindəki ABŞ bazalarına qarşı genişmiqyaslı hücumlar baş verərsə, ABŞ-nin ölçülüb-biçilmiş, lakin güclü cavabı qaçılmaz ola bilər. Həmçinin, İran Hörmüz boğazını bağlamağa cəhd edərsə və ya neft infrastrukturlarına hücumlar vasitəsilə qlobal enerji bazarına ciddi zərbə vurarsa, ABŞ-ın müdaxiləsi ehtimalı artır. Amma bu, ehtimal ki, ABŞ-ın quru qoşunlarının birbaşa müdaxiləsi yerinə hava və dəniz əməliyyatları ilə məhdudlaşacaq”.
Vaşinqtondakı daxili siyasi kontekst də ABŞ-nin mövqeyini formalaşdırır.
Tsukerman hesab edir ki, Tramp administrasiyası regional təhlükəsizlik hədəfləri, xüsusilə İranının nüvə proqramının qarşısının alınması məsələsində İsraillə daha uyğun mövqe sərgilədiyini nümayiş etdirib:
“Tramp administrasiyası bu münaqişəni Orta Şərqdə çəkindiriciliyi bərpa etmək, Amerikanın liderliyini təsdiqləmək və İranın aqressiyasından narahat olan Körfəz ölkələri ilə əlaqələri gücləndirmək üçün geopolitik imkan kimi görə bilər. Lakin ABŞ-ın tammiqyaslı hərbi müdaxiləsi yalnız İsrailin varlığına real təhlükə yarandıqda, məsələn, Tel-Əvivə qarşı koordinasiyalı raket hücumları və ya nüvə eskalasiyası, o cümlədən İran Hizbullahı aktivləşdirərək Livanda ABŞ müttəfiqlərini təhdid etdikdə baş verə bilər. Belə bir halda, Vaşinqton kəşfiyyat paylaşımı, kiber əməliyyatlar, logistik dəstək və raket əleyhinə müdafiə inteqrasiyası vasitəsilə geniş hərbi yardım göstərə bilər. Lakin ABŞ bu ssenaridə belə quru qoşunlarını bölgəyə yerləşdirməkdən çəkinəcək”.
Eyni zamanda, ABŞ-ın cavabı mümkün eskalasiyanın daha geniş regional müharibəyə çevrilməsi qorxusundan da təsirlənə bilər:
“Tramp administrasiyası daxili siyasi vəziyyətə də həssas olacaq və öz rolunu həm İsraili dəstəkləyən, həm də yeni bir Yaxın Şərq bataqlığından qaçan güclü vasitəçi kimi təqdim etməyə çalışacaq. Bununla belə, bu mövqe İran tərəfindən “qırmızı xətlər” aşılarsa, məsələn, ABŞ hərbi obyektlərinə birbaşa raket zərbələri və ya İranın nüvə silahı əldə etməyə yaxınlaşması ABŞ-ın ağır cəza zərbələri endirməsi ehtimalını istisna etmir.
Qısası, ABŞ artıq dolayı şəkildə münaqişədə iştirak edir və ehtiyac yaranarsa, öz maraqlarını və regional çəkindiriciliyi qorumaq üçün prosesdə iştirakını dərinləşdirəcək. Lakin Amerika İraq müharibəsi tipli bir quru əməliyyatına cəlb olunmaqdan qaçacaq”, - deyə İ.Tsukerman əlavə edib.
