"Sülh axtarışında həlledici mərhələ..."
Avqustun 15-də Alyaskada ABŞ prezidenti Donald Tramp və Rusiya lideri Vladimir Putin arasında baş tutacaq görüş həm tərəflər, həm də bütün beynəlxalq ictimaiyyət üçün bir "imtahan" olacaq.
Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə NATO baş katibi Mark Rütte "ABC News" nəşrinə müsahibəsində bəyan edib.
"Ukrayna öz taleyini özü müəyyən etməlidir"
Rütte vurğulayıb ki, bu görüşün əsas məqsədi Putinin müharibəni dayandırmaqda nə dərəcədə ciddi olduğunu yoxlamaqdır. Görüşdə yalnız ərazi məsələləri deyil, həm də Ukraynaya veriləcək təhlükəsizlik zəmanətləri müzakirə olunacaq.
Rütte bildirib ki, Ukrayna suveren dövlət olaraq öz geosiyasi gələcəyini özü müəyyən etməli, silahlı qüvvələrinin sayına dair heç bir məhdudiyyət qəbul etməməlidir. NATO isə öz növbəsində şərq cinahında mövcudluğunu məhdudlaşdırmaq niyyətində deyil.
Rütte həmçinin etiraf edib ki, hazırda Rusiya Ukraynanın bəzi ərazilərinə de-fakto nəzarət edir. Gələcək sülh razılaşmasında bu faktın siyasi deyil, faktiki şəkildə tanınması mümkündür. Lakin o, bu tanımanın Ukraynanın təhlükəsizlik təminatları ilə müşayiət olunmalı olduğunu qeyd edib.
Zelenski və Avropa liderlərinin mövqeyi
Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski Trampın təklif etdiyi "ərazi mübadiləsi" ideyasına qəti şəkildə qarşı çıxıb və bildirib ki, heç bir Ukrayna torpağı, o cümlədən Donbas bölgəsi, müvəqqəti atəşkəs naminə belə verilməyəcək. Zelenski vurğulayıb ki, Ukrayna bu danışıqlarda mütləq iştirak etməlidir.
Almaniya kansleri Fridrix Mers və bir sıra Avropa liderləri də bəyan ediblər ki, Ukraynanın iştirakı olmadan ərazi və sülh məsələləri müzakirə edilə bilməz. Mers əlavə edib ki, Alyaskadakı hadisələr həm Avropa, həm də dünya üçün nəticəsiz qalmamalıdır.
NATO-dan silah təminatı zəmanəti
Rütte görüşün nəticəsindən asılı olmayaraq, NATO-nun Ukraynaya silah tədarükünü davam etdirəcəyini bildirib. Onun sözlərinə görə, məqsəd Ukraynanı döyüş meydanında mümkün qədər güclü saxlamaqdır ki, danışıqlar zamanı ən əlverişli mövqedə olsun.
Görüşdən gözləntilər
Baş katib açıq şəkildə bildirib ki, Alyaskadakı sammitdə yekun sülh razılaşması gözlənilmir. Əsas hədəf Trampın vasitəsilə Putinin mövqeyini və niyyətlərinin səmimiliyini ölçməkdir. Hazırda bir neçə atəşkəs və sülh ssenarisi müzakirə olunur, lakin həm Ukrayna, həm də Avropa ölkələri yekun qərarların yalnız onların iştirakı ilə qəbul ediləcəyində israrlıdır.