Həşəratlar bioloji qocalmanın ləngidilməsinin açarını özündə saxlayır. Bunu Lester Universitetinin yeni tədqiqatı sübut edir. Xüsusilə, alimlər müəyyən etdilər ki, eşşək arıları inkişafın təbii fasiləsi olan diapauza vəziyyətinə keçərək ömürlərini əhəmiyyətli dərəcədə uzada bilirlər.
HİT.az bu barədə "Newsweek" jurnalına istinadən xəbər verir.
Araşdırmanın nəticələri göstərir ki, bu fasilə "epigenetik saatı" – DNT-dəki kimyəvi dəyişiklikləri izləyən qocalmanın molekulyar markerini – ləngidir. Eşşək arıları qocalma tədqiqatları üçün yeni modeldir, çünki digər həşəratlarla müqayisədə onlar insana bənzəyən funksional DNT metilləmə sisteminə malikdirlər.
Təcrübə zamanı müəyyən olunub ki, ana arılar soyuğa və qaranlığa məruz qaldıqda, onların sürfələri diapauza vəziyyətinə düşür, əslində bioloji "fasilə düyməsinə" basır.
Nəticələr tədqiqatçıları heyrətləndirib. Diapauzadan keçən eşşək arıları yetkinlik dövründə üçdə bir qədər uzun yaşadılar. Onların qocalmanın molekulyar markerləri 29% daha yavaş işləyirdi, adi şəkildə inkişaf edən arılarla müqayisədə.
Tədqiqatın müəllifi Eamon Mallon "Newsweek"ə göndərdiyi e-məktubda vurğulayıb:
"Adətən qocalma haqqında həyatın tədricən məhv olması kimi düşünürük, sanki yağış altında paslanan velosiped kimi. Lakin bizim araşdırmamız işarə edir ki, qocalma daha çox pis planlaşdırılmış səyahətə bənzəyə bilər, həqiqətən təxirə salına bilən nəzarət nöqtələri ilə. Əgər kiçicik bir eşşək arısı sakitlik vəziyyətinə düşərək bioloji saatını dayandıra bilirsə, deməli daha mürəkkəb heyvanlarda da buna bənzər bir şey etməyin yolu ola bilər. Bu, hələ erkəndir, lakin bu, şübhəsiz, düşünmək üçün səbəbdir, xüsusən də bir az daha ləyaqətlə qocalmağa ümid edirsinizsə".
Epigenetik saatın ləngidilə biləcəyinə dair tədqiqat sübutları, ətraf mühit amillərinin və ya tibbi müdaxilələrin bir gün insanlarda bioloji qocalmanı ləngidə biləcəyi ehtimalını artırır.
Samir
