Azərbaycanda qeydiyyatda olan işsizlərin sayı açıqlanıb. 2025-ci il avqustun 1-i vəziyyətinə Dövlət Məşğulluq Agentliyinin yerli qurumlarında qeydiyyata alınmış işsiz şəxslərin sayı 231,3 min nəfər olub. Bu barədə Dövlət Statistika Komitəsi məlumat yayıb. Bildirilib ki, onların 49,7 faizini qadınlar təşkil edib. İşsizlikdən sığorta ödənişinin orta aylıq məbləği 437,1 manat olub.
Moderator.az-a danışan iqtisadçı Rauf Qarayev bildirib ki, işsiz səviyyəsi əhalinin ümumi sayına deyil, işçi qüvvəsinə əsaslanır:
“Ä°ÅŸsizlik sÉ™viyyÉ™sinin niyÉ™ aydan aya dÉ™yiÅŸÉ™ bilÉ™cÉ™yini baÅŸa düşmÉ™k üçün ilk növbÉ™dÉ™ “iÅŸsizliyi” dÉ™qiq müəyyÉ™nləşdirmÉ™liyik. Ä°ÅŸsiz kimi tÉ™snif olunmaq üçün bir ÅŸÉ™xs üç meyara cavab vermÉ™lidir:
Ä°ÅŸi yoxdur
İş axtarır
İş üçün iş yerlərinə giriş yoxdur
GÉ™lin bu gün sizlÉ™rÉ™ strukturlaÅŸma iÅŸsizliyindÉ™n nümunÉ™ çəkim. Hesab edÉ™k, siz Sabirabadda yaÅŸayırsınız vÉ™ burada iÅŸ axtarırsınız. Yerli qÉ™zet olan "MuÄŸanın sÉ™si" qÉ™zetindÉ™ bir iÅŸ elan yerləşdirilir. Sabirabad rayonunda innovasiya texnologiyaları ilÉ™ baÄŸlı 500 nÉ™fÉ™rlik iÅŸ yeri açılacaq. Siz sevinÉ™rÉ™k CV hazırlayırsınız. NÉ™hayÉ™t iÅŸim olacaq deyirsiniz vÉ™ sizlÉ™rlÉ™ birgÉ™ bir çoxları belÉ™ düşünür. Ä°nnovasiya Texnologiyaları MÉ™rkÉ™zi açılır. Amma sizin vÉ™ Sabirabadda yaÅŸayanların ixtisası vÉ™ bilik sÉ™viyyÉ™si iÅŸ tÉ™lÉ™blÉ™rinÉ™ cavab vermir. NÉ™ticÉ™dÉ™ yerli É™halinin iÅŸsizlik sÉ™viyyÉ™si olduÄŸu kimi qalır. Ä°ÅŸ verÉ™n isÉ™ mÉ™cbur olur digÉ™r regionlardan işçi axtarsın. DemÉ™k, hÉ™r hansı iÅŸ yerinin açılması, iÅŸsizlik sÉ™viyyÉ™sinin hÉ™min region üzrÉ™ azalması demÉ™k deyil. Azalması üçün hÉ™min yerdÉ™ki É™halinin bilik vÉ™ bacarıqları É™sasdır”.
Dövrü işsizlik
İqtisadçının sözlərinə görə, inflyasiya prosesi işsizliyə də təsir edən amildir:
“ÖlkÉ™dÉ™ dövrü iÅŸsizlik mövcuddur. Dövrü iÅŸsizlik iqtisadi proseslÉ™rlÉ™ baÄŸlıdır. Bu É™sasÉ™n É™n önÉ™mli iÅŸsizlik növlÉ™rindÉ™n biridir. Bu zaman insanların bazarda alıcılıq qabiliyyÉ™ti aÅŸağı düşür, nÉ™ticÉ™dÉ™ istehsalçıların mÉ™nfəəti azalır. Onlar isÉ™ É™n birinci işçilÉ™ri ixtisar etmÉ™yÉ™ baÅŸlayır. Halbuki bazar daxili prosesÉ™ qismÉ™n yönÉ™lsÉ™ idi, É™sas bazarları digÉ™r ölkÉ™lÉ™r olsa idi, kütlÉ™vi ixtisarlara gedilmÉ™zdi”.
Rauf Qarayev friksion iÅŸsizlik – müvÉ™qqÉ™ti iÅŸsizlik mÉ™sÉ™lÉ™sinÉ™ dÉ™ diqqÉ™t çəkib:
“Friksion iÅŸsizlik — o zaman yaranır ki, ÅŸÉ™xs çalışa bilÉ™cÉ™yi iÅŸ var, amma bu iÅŸi axtarıb tapmaq üçün çox uzun vaxt lazımdır. AzÉ™rbaycanda da bu iÅŸsizlik növü mövcuddur. Aylarla iÅŸ axtaranlar olur. MÉ™sÉ™lÉ™n, bir ÅŸÉ™xs ali tÉ™hsil ocağını bitirir vÉ™ iÅŸ axtarır. Onun iÅŸ axtarış dövrü müvÉ™qqÉ™ti olsa da, amma tÉ™lÉ™blÉ™r çox olduÄŸundan tapa bilmir. Şəxs 400 manat maaÅŸ alır vÉ™ toksik iÅŸ mühitindÉ™ çalışır vÉ™ bununla razı olmayıb iÅŸ axtarır.
Çox zaman da vÉ™tÉ™ndaÅŸ rayonda yaÅŸayır, iÅŸ yeri rayonda olmadığı üçün Bakıya üz tutur vÉ™ paytaxtda iÅŸ axtarmaÄŸa baÅŸlayır. Bundan É™lavÉ™, ailÉ™nin bir üzvü Bakıda oxuyur, ailÉ™ başçısı öz ailÉ™sini bütöv saxlamaq üçün regionda olan iÅŸindÉ™n imtina edib, Bakıda mÉ™skunlaşıb vÉ™ iÅŸ axtarmaÄŸa baÅŸlayır”.
Mehin Mehmanqızı
