Çinin Quinxay əyaləti yeni bir elmi sirrin mərkəzinə çevrilib, çünki orada dağ yamacında torpağa basdırılmış Bayqun boruları tapılıb.
HİT.az "Unionrayo" portalına istinadən xəbər verir ki, alimlər onların 150 min ildən çox yaşı olduğunu düşünür. Boruların diametri bir neçə santimetrdən 40 santimetrdən çoxa qədər dəyişir. Onların bəziləri mağaralardan çıxır, digərləri isə Toson gölünə doğru uzanır və hamısını eyni detal birləşdirir - onların mənşəyi hələ də başa düşülmür.
Təhlil göstərib ki, materialın 30%-dən 40%-ə qədərini dəmir oksidi, həmçinin silisium və kalsium oksidi təşkil edir. Maraqlıdır ki, hətta bu gün tərkibin təxminən 8-10%-i müəyyən edilməyib. Onların fraqmentlərində bitki və orqaniq qalıqlar aşkar edilib. Bu, elə qeyri-adi bir haldır ki, dərhal müxtəlif nəzəriyələr yaranmağa başlayıb.
Ən çox qəbul edilən nəzəriyyəyə görə - onlar daşlı köklərdir. Zamanla ətrafdakı köklərin çürüdüyü, dəmir baxımından zəngin mineralların içinə sızdığı və nəticədə borulara bənzər bərk silindrlər əmələ gətirdiyi güman edilir. Bu proses diaqenez adlanır və dünyanın digər yerlərində də müşahidə edildiyi üçün yeni bir şey deyil.
Başqa bir fərziyyə onların mineral çökmələr olduğunu irəli sürür: qədim daşqınlar dəmir və kalsium baxımından zəngin çöküntülər daşımış və qayanın çatlarını dolduraraq silindrik formalar buraxıb. Bu nəzəriyyə kimyəvi tərkib ilə uyğun gəlir, amma yenə də çox sual işarəsi saxlayır.
Daha cəsarətli fərziyyələr də olub, məsələn, onların əcnəbilərin və ya qədim sivilizasiyanın əsəri olduğu. Lakin onların insanlar və ya əcnəbilər tərəfindən yaradıldığını təsdiq edən heç bir məlumat yoxdur.
Nəşr qeyd edib ki, bu kimi hallar bizi planetin insanlıq üçün çoxlu sirrlər saxladığı və geologiyanın Yer tarixi haqqında biliklərə meydan oxuyan sürprizlər yarada biləcəyi ilə üz-üzə qoyur.
Jurnalistlər güman ediblər ki, bəlkə də borulara gələcəkdə ən son elmi texnologiyaların tətbiqi ilə aparılan tədqiqatlar işıq sala bilər, amma hələlik Bayqun boruları elmi sirr olaraq qalır.
Samir
