Maliyyə Nazirliyi 2026-cı ilin icmal və dövlət büdcələrinin ilkin göstəricilərinə dair açıqlama yayıb. Açıqlamada hökumətin növbəti dörd il üzrə iqtisadi artım proqnozları qeyd olunub. Belə ki, 2026-cı il üzrə iqtisadi artım proqnozu 2025-ci illə müqayisədə 2.8 faizdən 2.9 faizədək artacaq, amma 2027-ci il üzrə 3.8 faizdən 3.3 faizə, 2028-ci il üzrə 3.3 faizdən 3.1 faizə enəcək. Proqnoza görə, iqtisadi artım 2029-cu il üçün 4 faiz təşkil edəcək.
Bəzi ekspertlər düşünürlər ki, 2026-cı il iqtisadiyyat baxımından çətin dövr olacaq.
Mövzu ilə əlaqədar Modern.az-a danışan Milli Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin üzvü Vüqar Bayramov bildirib ki, 2026-cı ildə neft sektorunda azalma, qeyri-neft sektorunda isə artım müşahidə olunacaq:
“Ä°qtisadiyyat Nazirliyi 2026-cı il üçün iqtisadi artımlarla baÄŸlı proqnozlarını elan edib. BelÉ™ ki, AzÉ™rbaycan hökumÉ™ti Ãœmumdaxili MÉ™hsulun növbÉ™ti ildÉ™ 3,5 % artacağını proqnozlaÅŸdırıb. GözlÉ™nti ondan ibarÉ™tdir ki, neft sektorunda azalma, qeyri-neft sektorunda artım müşahidÉ™ olunacaq. Eyni zamanda növbÉ™ti ildÉ™ qeyri-neft sektorunun payının 70%-dÉ™n çox olması proqnozlaÅŸdırılır. 2026-cı ildÉ™ 134 milyard manat ÃœDM-in formalaÅŸacağı gözlÉ™nilir. RÉ™smi proqnozlar tÉ™bii ki, nikbindir. XüsusÉ™n dÉ™, qeyri-neft sektorunda artım tempinin davam edÉ™cÉ™yi gözlÉ™nilir”.
Deputat vurğulayıb ki, növbəti il iqtisadi artımda əsas drayver qeyri-neft sektoru olacaq:
“Bütün bunlarla yanaşı, 2026-cı ildÉ™ neftin dünya bazar qiymÉ™tinin necÉ™ dÉ™yiÅŸmÉ™si birbaÅŸa AzÉ™rbaycana daxil olan valyutanın hÉ™cminÉ™ tÉ™sir göstÉ™rÉ™cÉ™k. NÉ™zÉ™rÉ™ alsaq ki, növbÉ™ti il üçün dövlÉ™t büdcÉ™sindÉ™ neftin bir barelinin qiymÉ™ti 65 dollar nÉ™zÉ™rdÉ™ tutulub. Ona görÉ™ dÉ™ bu qiymÉ™t praktiki olaraq, fiskal gÉ™lirlÉ™rimiz baxımından vacibdir. Eyni zamanda valyuta bazarında tarazlığa tÉ™sir göstÉ™rÉ™n É™sas faktor tÉ™diyÉ™ balansıdır. TÉ™diyÉ™ balansının vÉ™ziyyÉ™tinÉ™ tÉ™sir göstÉ™rÉ™n É™sas faktorlar isÉ™ neftin dünya bazar qiymÉ™ti vÉ™ ölkÉ™yÉ™ daxil olan valyuta hÉ™cmidir. Bu kontekstdÉ™ neftin dünya bazar qiymÉ™tinin necÉ™ dÉ™yiÅŸmÉ™si növbÉ™ti il valyuta bazarına tÉ™sir göstÉ™rÉ™n É™sas faktor olaraq qalacaq. Sözsüz, mövcud qiymÉ™t Ä°qtisadiyyat Nazirliyinin proqnzaÅŸdırdığı kimi, növbÉ™ti 3,5 faizlik artımın É™ldÉ™ edilmÉ™sinÉ™ imkan yaradır. Qeyri-neft sektorunda pay artır. Bu kontekstdÉ™ növbÉ™ti il ÃœDM artacaq”.
İqtisadçı Natiq Cəfərli isə qeyd edib ki, büdcə kəsriləri artacaq:
“MaliyyÉ™ Nazirliyi tÉ™rÉ™findÉ™n açıqlanan büdcÉ™ parametrlÉ™rinin ilkin rÉ™qÉ™mlÉ™rini gördük. GörünÉ™n odur ki, büdcÉ™ gÉ™lirlÉ™ri cÉ™mi 67 milyon manat artır. BüdcÉ™ kÉ™sirimiz dÉ™ artacaq. DoÄŸrudan da, 2026-cı il AzÉ™rbaycan iqtisadiyyatı üçün heç dÉ™ asan olmayacaq. VergilÉ™r, kommunal xidmÉ™tlÉ™r, elÉ™cÉ™ dÉ™ dövlÉ™t vÉ™ ya Tarif Åžurası tÉ™rÉ™findÉ™n tÉ™nzimlÉ™nÉ™n bir çox qiymÉ™tlÉ™rdÉ™ artım gözlÉ™nilir. Bu, hÉ™m iqtisadiyyat, hÉ™m dÉ™ É™hali üçün yaxşı gözlÉ™ntilÉ™r deyil”.
İqtisadçı söyləyib ki, 2026-cı ilin iqtisadi proqnozları hələlik o qədər də ürəkaçan deyil:
“BizdÉ™ neft hasilatı azalır. Neftin qiymÉ™tinin gÉ™lÉ™n il ümumiyyÉ™tlÉ™ aÅŸağı düşmÉ™si gözlÉ™nilir. BüdcÉ™ parametrlÉ™rindÉ™ neft qiymÉ™tinin builki kimi 70 yox, 65 dollar götürülmÉ™si gözlÉ™nilir. Bunun özünün dÉ™ É™hÉ™miyyÉ™tli tÉ™sirlÉ™ri var. Bu bir daha onu demÉ™yÉ™ É™sas verir ki, AzÉ™rbaycanda köklü iqtisadi islahatlar üçün zaman yetiÅŸib. HÉ™m idarÉ™etmÉ™, hÉ™m dÉ™ iqtisadiyyatda köklü islahatlar lazımdır ki, problemlÉ™rdÉ™n özümüzü sığortalamaq mümkün olsun”.
