Qalıq yanacaq emissiyalarının azalması gecikərsə, dəniz səviyyəsinin yüksəlməsi gələcək əsrlərdə dünyanın bir çox sahil şəhərləri üçün fəlakətli nəticələr doğura bilər. Vətəninfo.az xəbər verir ki, bu barədə McGill Universitetinin rəhbərlik etdiyi və npj Urban Sustainability jurnalında dərc olunan yeni elmi araşdırmada bildirilib.
Tədqiqatda qeyd olunub ki, xüsusilə Qlobal Cənub ölkələrində – Afrika, Cənub-Şərqi Asiya, Mərkəzi və Cənubi Amerikada yerləşən 100 milyondan çox bina daimi daşqın riski ilə üz-üzə qala bilər.
Araşdırma müəllifləri peyk xəritələri və ətraflı məlumatlar əsasında dəniz səviyyəsinin 0,5 metrdən 20 metrədək qalxması ssenarilərini təhlil ediblər. Əldə olunan nəticələrə görə, hətta ən optimist ssenaridə belə (cəmi 0,5 metr yüksəliş) təxminən 3 milyon binanın su altında qalması ehtimal olunur. Emissiyaların ciddi şəkildə azaldılmaması halında isə yüz illər ərzində bu göstərici 100 milyonu keçə bilər.
McGill Universitetində buz təbəqəsi-dəniz səviyyəsi qarşılıqlı təsiri üzrə tədqiqat kafedrasının müdiri, professor Natalia Qomez bildirib ki, dəniz səviyyəsinin qalxması “sahil əhalisinə artıq təsir edən və əsrlər boyu davam edəcək istiləşmənin yavaş, lakin amansız nəticəsidir”.
“İnsanlar tez-tez 10 santimetr və ya 1 metr yüksəlişdən danışır. Ancaq qalıq yanacaqların istifadəsi davam edərsə, dəniz səviyyəsi bir neçə metr artmağa davam edə bilər”, – deyə alim vurğulayıb.
Tədqiqatda xüsusilə sahil zonalarında yerləşən limanlar, neft emalı zavodları, sıx məskunlaşmış yaşayış məhəllələri və mədəni irs obyektlərinin ciddi təhlükə altında olduğu qeyd olunub.
Alimlər bildirirlər ki, bu məlumatlar şəhərsalma üzrə mütəxəssislər, yerli icmalar və siyasətçilər üçün olduqca vacibdir. Belə ki, dəniz səviyyəsinin qaçılmaz yüksəlişinə qarşı uyğunlaşma strategiyalarının – məsələn, qoruyucu bəndlərin tikilməsi, yaşayış ərazilərinin köçürülməsi və şəhər planlarının yenidən nəzərdən keçirilməsi – hazırlanmasına ehtiyac var.
Bundan əlavə, Google Earth Engine platformasında yerləşdirilən interaktiv zəiflik xəritəsi vasitəsilə risk altında olan sahil bölgələri vizual olaraq müəyyən edilə və qərarvericilər tərəfindən analiz edilə bilər.
