Bu ilin yanvar-sentyabr aylarında Gürcüstanın Azərbaycandan 959 min ABŞ dolları dəyərində keramika məhsulları idxal etməsi regiondakı ticarət dinamikasında yeni bir mərhələnin başlandığını göstərir. Bu göstərici son 17 ilin eyni dövrü üzrə ən yüksək nəticə olmaqla yanaşı, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 88 faiz artım deməkdir. İxracat həcminin bu qədər artması, həm regional bazarların strukturunda baş verən dəyişikliklərin, həm də Azərbaycanın qeyri-neft sektorunun məhsuldarlıq və diversifikasiya istiqamətində atdığı addımların nəticəsi kimi qiymətləndirilə bilər.
Gürcüstanın ümumi keramika idxalı 96 milyon ABŞ dolları təşkil edib və bu, ötən illə müqayisədə 8 faiz çoxdur. Əsas tədarükçülər sırasında İran, Çin, İspaniya, Türkiyə və İtaliya kimi sənaye baxımından inkişaf etmiş ölkələrin yer alması göstərir ki, Gürcüstan bu seqmentdə həm keyfiyyət, həm də qiymət balansını qorumağa çalışır. Azərbaycanın bu siyahıda nisbətən kiçik paya malik olmasına baxmayaraq, ixracatın rekord səviyyəyə çatması, ölkənin keramika sənayesinin regionda rəqabət qabiliyyətinin artdığını təsdiqləyir. Əvvəlki illərdə bu məhsullar daha çox yerli istehlak üçün nəzərdə tutulurdusa, son dövrlərdə ixrac yönümlü istehsal modellərinə keçid müşahidə olunur.
Azərbaycanın keramika istehsalı sektorunda artım tendensiyası infrastrukturun genişlənməsi, tikinti sektorundakı canlanma və daxili bazarda istehsalın lokallaşması ilə sıx bağlıdır. Bu proseslər eyni zamanda ixrac bazarlarında iştirak imkanlarını da artırır. İqtisadiyyat Nazirliyi və İxracın və İnvestisiyaların Təşviqi Agentliyinin (AZPROMO) dəstəklədiyi proqramlar vasitəsilə yerli istehsalçılar beynəlxalq sərgilərdə iştirak edir, məhsullarının dizayn və keyfiyyət göstəricilərini Avropa və Asiya standartlarına uyğunlaşdırmağa çalışırlar. Gürcüstan bazarına çıxış bu istiqamətdə atılmış strateji addımlardan biridir. Bu ölkə Azərbaycanın Qafqaz regionunda həm logistik, həm də iqtisadi baxımdan ən əlverişli tərəfdaşlarından biri hesab olunur.
Keramika kimi qeyri-neft məhsullarının ixracı, Azərbaycanın ümumi ixrac strukturunda şaxələnməni sürətləndirən əsas amillərdən biridir. Dünya bazarlarında enerji daşıyıcılarının qiymətlərindəki dalğalanmalar fonunda qeyri-neft sektorunun inkişafı iqtisadi sabitliyin mühüm dayağı sayılır. Bu baxımdan, keramika kimi orta texnologiyalı məhsulların ixracının artması həm sənaye potensialının möhkəmlənməsinə, həm də regiondaxili iqtisadi inteqrasiyanın dərinləşməsinə şərait yaradır. Gürcüstan bazarına çıxış eyni zamanda Cənubi Qafqazda istehsal və ticarət əlaqələrinin tarazlaşmasına, rəqabətli mühitin formalaşmasına və logistika zəncirlərinin optimallaşdırılmasına töhfə verir.
Beynəlxalq səviyyədə keramika sənayesi son illərdə ciddi struktur dəyişiklikləri yaşayır. Qlobal bazarın həcmi 2024-cü ildə təxminən 120 milyard ABŞ dolları civarında qiymətləndirilir və illik orta artım tempi 5-6 faiz təşkil edir. Xüsusilə Asiya və Avropa ölkələrində ekoloji təmiz materiallara və enerji səmərəliliyinə yönəlmiş istehsal modelləri bazar payının bölünməsinə təsir göstərir. Azərbaycanın bu trendlərə adaptasiyası, həm yeni texnologiyaların tətbiqi, həm də yerli xammal ehtiyatlarının səmərəli istifadəsi baxımından vacibdir. Ölkədə keramika istehsalında istifadə olunan gil, kaolin və feldşpat ehtiyatlarının çoxluğu bu sektoru davamlı inkişaf potensialına malik sahəyə çevirir.
Gürcüstanın Azərbaycanın keramika məhsullarına artan marağı həm coğrafi yaxınlıq, həm də daşınma və gömrük rüsumları baxımından iqtisadi məntiqlə izah olunur. Bundan başqa, Azərbaycan istehsalçıları keyfiyyət və dizayn baxımından regionun istehlak zövqlərinə uyğun məhsullar təqdim etməyə başlayıblar. Bu da Gürcüstanın idxal strukturunda Azərbaycanın payının artmasına zəmin yaradır. Əgər bu tendensiya davam edərsə, yaxın illərdə Azərbaycanın regionda keramika ixracında Türkiyə və İran kimi ənənəvi oyunçularla rəqabət müstəvisinə daxil olması mümkündür.
Uzunmüddətli perspektivdə Azərbaycanın keramika sənayesinin dayanıqlı inkişafı üçün üç əsas istiqamət mühüm əhəmiyyət kəsb edir: texnoloji modernləşmə, regional brend formalaşdırılması və ixrac infrastrukturunun təkmilləşdirilməsi. Dövlət səviyyəsində həyata keçirilən sənaye zonalarının və ixrac klasterlərinin yaradılması bu prosesin iqtisadi əsaslarını möhkəmləndirir. Beləliklə, Gürcüstanla ticarət göstəricilərində əldə olunan artım təkcə statistik nailiyyət deyil, həm də Azərbaycanın qeyri-neft sənayesinin struktur baxımından keyfiyyət mərhələsinə keçidinin göstəricisidir.
