Yay mövsümü təbiətlə daha çox təmas, kənd gəzintiləri və açıq hava fəaliyyətləri deməkdir. Lakin bu dövr, eyni zamanda bəzi təhlükəli sürünənlərin aktivləşməsi ilə də xarakterikdir. Azərbaycanda iqlim müxtəlifliyi və coğrafi quruluş bu canlıların geniş yayılmasına şərait yaradır. Metbuat.az ölkəmiz üçün xarakterik olan və təhlükə yaradan sürünənlər, onların xüsusiyyətləri və onlardan qorunma yolları barədə məlumatı təqdim edir: Gürzə Azərbaycanda ən çox rast gəlinən və ən təhlükəli zəhərli ilan növüdür. Əsasən Masallı, Cəlilabad, Salyan, Saatlı kimi quru və dağətəyi ərazilərdə yayılıb. Qısa, qalın bədənə və üçbucaq formalı başa malikdir. Gürzənin dişləməsi toxumaların sürətlə zədələnməsinə, şiddətli ağrılara və bəzi hallarda həyati təhlükəyə səbəb ola bilər. Adi gürzə Dağlıq və şimal-qərb bölgələrində (Qax, Zaqatala, Şəki) müşahidə olunur. Zəhəri var, lakin gürzəyə nisbətən daha zəifdir. İnsanla təmasdan qaçır, yalnız təhdid hiss etdikdə dişləyir. Qara əqrəb Əsasən Cəbrayıl, Füzuli, Ağcabədi və Naxçıvan kimi bölgələrdə, qayalı və quraq ərazilərdə yayılıb. Dişlədikdə allergik reaksiya, təzyiq düşməsi, ürək ritminin pozulması və hətta iflic halları yarada bilər. Uşaqlar və yaşlılar üçün daha təhlükəlidir. Sarı əqrəb Nisbətən az zəhərlidir, lakin ağrılı dişləmə və yerli allergik reaksiyalar törədir. Gecə aktiv olur və insanların istifadə etdiyi əşyalarda gizlənə bilər. Qara dul hörümçək Əksər hallarda tarlalarda, anbarlarda və kənd evlərində rast gəlinir. Qara bədəni və qarın hissəsindəki qırmızı ləkə ilə tanınır. Dişləməsi nadir hallarda ölümcül olsa da, əzələ ağrısı, titrətmə və tərləmə kimi simptomlar yarada bilər. Xüsusilə azyaşlılar və ya ürək problemi olanlar üçün risklidir. Kərtənkələlər Azərbaycanda rast gəlinən tısbağakərtənkələ və digər növlər insan üçün təhlükəli deyil. Əksinə, kənd təsərrüfatında zərərvericiləri məhv etdikləri üçün faydalıdırlar. Onlarla qarşılaşdıqda qorxmağa ehtiyac yoxdur. Yay aylarında açıq havada daha çox vaxt keçirdikcə, sürünənlərlə qarşılaşma riski də artır. Azərbaycanda xüsusilə gürzə ilanları, qara əqrəblər və qara dul hörümçək təhlükəli hesab olunur. Bu səbəbdən, maariflənmək və ehtiyatlı davranmaq həyatınızı xilas edə bilər. Təbiət gözəldir, amma diqqətli olmağı da tələb edir.
