"Kreml Moskva görüşlərini müharibəni uzatmaq üçün alətə çevirir..."
ABŞ prezidenti Donald Tramp Ukraynada müharibəyə son qoymaq istiqamətində "əlamətdar irəliləyişlər" əldə etdiyini bəyan edib.
Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə CNN telekanalı məlumat yayıb.
Məlumatda deyilir ki, Tramp yaxın həftələrdə Rusiya prezidenti Vladimir Putinlə görüşə biləcəyini və bu sammitin sülhə aparan dönüş nöqtəsinə çevriləcəyini bildirib. O, hətta Putin, Zelenski və özünün iştirakı ilə mümkün üçtərəfli danışıqları istisna etmir.
Lakin CNN-in təhlilinə görə, bu sülh təşəbbüsünün arxasında Putinin Tramp üçün tələsi gizlənə bilər. Ekspertlər xəbərdarlıq edir ki, Kreml danışıqlardan yalnız vaxt udmaq, müharibəni uzatmaq və cəbhədə vəziyyəti öz xeyrinə dəyişmək üçün istifadə edə bilər.
Putinin "diplomatik oyunu"
Trampın nümayəndəsi Stiv Uitkoffun Moskvaya səfəri və Putinlə apardığı danışıqlar müəyyən nikbinlik doğursa da, nəticə baxımından konkret heç nə əldə olunmayıb. Tramp hər nə qədər yaxın vaxtlarda atəşkəsin mümkünlüyünü vurğulasa da, keçmiş təcrübə göstərir ki, Moskva çox zaman verdiyi vədlərə əməl etmir.
Marşal Fondundan ekspert Devid Salvo qeyd edir ki, Qərb bəzən Kremlə münasibətdə əsas məsələni - bu rejimin müharibəyə iqtisadi, siyasi və ideoloji dayaq kimi baxmasını görməzdən gəlir.
Putin daha əvvəl də danışıqları taktiki oyun kimi istifadə edib. Şimali Koreya ilə Trampın keçirdiyi gurultulu, lakin nəticəsiz görüşləri yada salan analitiklər Moskvanın bu dəfə də analoji ssenariyə əl ata biləcəyini düşünür.
Trampın dilemması: sülh, yoxsa illüziya?
Tramp seçki kampaniyasının əvvəlindən bəri hakimiyyətə gələr-gəlməz 24 saat içində müharibəni dayandıracağını iddia edirdi. İndi isə o, daha sərt addımlara - Rusiyaya qarşı sanksiyalar və hətta Hindistana qarşı ticarət tarifləri ilə təzyiqlər göstərməyə başlayıb. Bütün bunlar Putini güzəştlərə məcbur etmək üçün hesablanıb.
Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski bu yaxınlarda verdiyi açıqlamada Rusiyanın atəşkəsə daha açıq göründüyünü, təzyiqlərin nəticə verdiyini etiraf edib. Ancaq eyni zamanda xəbərdarlıq edib: "Əsas məsələ detallardır. Heç kim aldanmamalıdır: nə biz, nə ABŞ".
Əsl məqsəd: NATO və işğalların tanınması
Ekspertlər hesab edir ki, Putin Trampı Ukraynanın NATO-ya üzvlüyündən imtina etməyə və işğal olunmuş ərazilərin Rusiya nəzarətində qalmasını qəbul etdirməyə yönəlik bir "sülh planına" razı salmağa çalışa bilər. Belə razılaşma Ukrayna üçün tam məğlubiyyət anlamına gələ bilər və Qərb birliyi üçün ciddi sarsıntı yaradar.
Mümkündür ki, Putin Trampı əsas mövzudan - Ukraynadan yayındırmaq üçün nüvə silahlarının məhdudlaşdırılması və ya iri iqtisadi əməkdaşlıq kimi "cəlbedici" mövzular təklif edəcək. Belə taktikalar Trampın transaksiyalara meylli təbiətinə xitab edə bilər.
CNN xəbər verir ki, Ukrayna Trampın sülh planına ehtiyatla yanaşır. Xüsusilə də əgər bu plan Moskvanın maraqlarını qoruyacaq və işğal altındakı ərazilərin Rusiyada qalmasına razılıq verəcəksə. Kreml Trampın Ukrayna müharibəsinə dair skeptik münasibətindən istifadə edərək, ABŞ və Avropa arasında həmrəyliyi sarsıtmağa çalışır.
Ümid, yoxsa təkrar oyun?
"The New York Times" nəşrinin məlumatına görə, Tramp gələn həftə Putinlə görüş keçirməyi, ardınca isə Zelenski ilə birgə üçtərəfli danışıqlara başlamağı planlaşdırır. O özü bu prosesi "çox yaxşı bir şans" adlandırıb.
Amma Putinlə növbəti dəfə aldanıb-aldanmadığı barədə suala cavabında Tramp ehtiyatlı danışıb: "Bu suala hələ cavab verə bilmərəm. Bir neçə həftəyə, bəlkə də daha tez deyərəm".
Əgər bu oyun yenə Putinin ssenarisi üzrə gedəcəksə, bu, təkcə Tramp üçün yox, Ukrayna üçün də təhlükəli nəticələr doğura bilər. Dünya bu dəfə ehtiyatlı olmalıdır.
