2021-ci il 15 iyun tarixində Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı Şuşa şəhərində Azərbaycan Respublikası ilə Türkiyə Respublikası arasında imzalanmış Şuşa Bəyannaməsi hər iki ölkənin münasibətlərində yeni bir mərhələnin əsasını qoydu. Bu sənəd təkcə diplomatik əlaqələrin rəsmi ifadəsi deyil, eyni zamanda iki dövlətin qarşılıqlı yardım, strateji əməkdaşlıq və qardaşlıq münasibətlərinin hüquqi çərçivəyə salınması deməkdir. Şuşa Bəyannaməsi Azərbaycanın və Türkiyənin tarixi, mədəni və siyasi bağlarının rəmzinə çevrilərək, bölgədə sülhün, təhlükəsizliyin və qarşılıqlı etimadın möhkəmləndirilməsinə xidmət edir.
Şuşa Bəyannaməsi iki ölkə arasında qarşılıqlı yardım və hərbi əməkdaşlıq məsələlərini açıq şəkildə özündə əks etdirir. Sənəddə qeyd olunur ki, tərəflərdən birinə üçüncü dövlət tərəfindən təhdid və ya hücum olarsa, digər tərəf ona yardım göstərəcəkdir. Bu maddə, hər iki ölkənin milli təhlükəsizlik sahəsində bir-birinə arxa duracağını təsdiqləyir. Məhz bu bəndin mövcudluğu, regionda baş verə biləcək istənilən təhdidə qarşı Azərbaycan və Türkiyənin birgə hərəkət edəcəyini göstərir. Bu isə bölgədə sülhə qarşı yönəlmiş istənilən təxribatın qarşısını almaq üçün ciddi xəbərdarlıqdır.
Bəyannamənin imzalanması həm də diplomatik və siyasi cəhətdən əhəmiyyətlidir. Azərbaycan və Türkiyə bir daha sübut etdilər ki, onların münasibətləri sadəcə strateji deyil, həm də mənəvi dəyərlərə söykənən qardaşlıq üzərində qurulub. Bu sənəd, ölkələrimiz arasında uzun illərdən bəri mövcud olan dostluğun, tarixə əsaslanan birlik və həmrəyliyin hüquqi təsdiqi kimi çıxış edir. Xüsusilə Vətən müharibəsindən sonra bu bəyannamənin imzalanması Azərbaycanın suverenliyinin və ərazi bütövlüyünün beynəlxalq səviyyədə dəstəkləndiyini göstərdi.
İqtisadi, nəqliyyat və enerji sahəsində də Şuşa Bəyannaməsi əhəmiyyətli müddəalar ehtiva edir. İki ölkə arasında ticarət dövriyyəsinin artırılması, yeni nəqliyyat xətlərinin yaradılması və enerji layihələrinin inkişafı qarşılıqlı yardım prinsiplərinə əsaslanır. Bu da Cənubi Qafqaz bölgəsində əməkdaşlığın güclənməsinə, regional sabitliyin və rifahın artmasına töhfə verir.
Mədəniyyət və təhsil sahəsində də sənəd mühüm rola malikdir. Azərbaycan və Türkiyə arasında ortaq mədəni layihələrin həyata keçirilməsi, ortaq tarix və mədəniyyətin təbliği, gənclər arasında mübadilənin təşkili dövlətlərarası əlaqələrin daha da möhkəmlənməsinə xidmət edir. Bu sahədə əməkdaşlıq gələcək nəsillərin də qardaşlıq ruhunda yetişməsinə zəmin yaradır.
Şuşa Bəyannaməsinin Şuşada imzalanması xüsusi rəmzi məna daşıyır. Şuşa şəhəri Azərbaycanın işğaldan azad edilmiş, tarixi və mədəni baxımdan dəyərli bir bölgəsidir. Məhz bu şəhərdə belə bir bəyannamənin imzalanması Azərbaycanın zəfərini və Türkiyənin bu zəfərə verdiyi dəstəyi əbədiləşdirmiş oldu.
Şuşa Bəyannaməsi Azərbaycan və Türkiyə arasında qarşılıqlı yardım məsələlərində strateji, hərbi, iqtisadi və mədəni sahələrdə çoxşaxəli əməkdaşlığı təmin edən vacib bir sənəddir. Bu sənəd təkcə bu günün deyil, həm də gələcəyin əsasını qoyur. İki qardaş dövlətin birliyi regionda sabitlik və təhlükəsizlik üçün nümunədir və Şuşa Bəyannaməsi bu birliyin möhkəm təməl daşı kimi tarixə həkk olunmuşdur.
Ehtiram Abasov - YAP fəalı
