İsrailin İrana üç dalğada endirdiyi hava hücumlarına Tehran administrasiyasının “sərt cavab” verəcəyi gözlənilir.
İsrail bu gecə İrana geniş hava zərbələri endirib. İlkin məlumata görə, hücumlarda İran İnqilab Keşikçiləri Komandanlığı (SEPAH) da vurulub və Korpusun komandanı Hüseyn Səlami həyatını itirib. Hücumlarda İranın Baş Qərargah rəisinin də həlak olması xəbəri İran mətbuatında əksini tapıb. İranın dini lideri Əli Xameneyi İsrailin sərt cavab alacağını bəyan edib.
AFP xəbər agentliyi İranın İsrailin hücumundan sonra İsrailə doğru təxminən 100 pilotsuz uçuş aparatı (PUA) atdığını və İsrail ordusunun bu PUA-ların qarşısını almağa çalışdığını bildirib.
İngiltərənin “The Times” qəzetində çıxan xəbərə görə, İranın “intiqamının” başlaya biləcəyi xəbəri mətbuatda əksini tapsa da, İran İsrailin hücumlarına beş şəkildə cavab verə bilər.
“İran ABŞ bazalarına hücum edə bilər”
Qəzetin qiymətləndirməsinə görə, İran ABŞ-ın bölgədəki bazalarına, o cümlədən İraq və Qətərdəki bazalarına minlərlə orta mənzilli raket hücumu həyata keçirə bilər. 2020-ci ildə İran Qasım Süleymaninin ABŞ tərəfindən öldürülməsindən sonra ABŞ əsgərlərinin yerləşdiyi İraqdakı hava bazalarına da hücumlar təşkil etdi. Bazalar əvvəlcədən boşaldıldığı üçün bu hücumlarda heç bir ABŞ hərbçisi həlak olmayıb. Xəbərlərə görə, İran əvvəlcədən xəbərdarlıq edib.
İndi İranın mümkün hücumu eyni anda bir çox bazanı hədəfə ala bilər və İraq və Yəməndə İranın dəstəklədiyi silahlı qruplar da bu hücumlarda onlardan istifadə edə bilər. “The Times” yazır ki, belə bir vəziyyət İran raketlərinin ələ keçirilməsini çətinləşdirə bilər.
Neft yataqları hədəf olacaq?
Qəzetin qiymətləndirməsinə görə, İran İsrailin hazırkı hücumlarına cavab olaraq bölgədəki neft yataqlarını da hədəfə ala bilər.
Yaxın Şərq ölkələri dünya neft tədarükünün təxminən 30 faizini təşkil edir. Bunun çox hissəsi Səudiyyə Ərəbistanı, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri və Küveytdən gəlir. Səudiyyə Ərəbistanı 2019-cu ildə neft obyektinə raket və dron hücumunda İranı günahlandırdı. Bu hücumdan sonra Səudiyyə Ərəbistanının neft hasilatı yarıya qədər azaldı. Bu, dünyaya tədarük olunan neftin 5 faizinə uyğun gəlirdi.
“The Times” yazır ki, İran o vaxtdan bəri Səudiyyə Ərəbistanı və digər ölkələrlə yaxınlaşmağa başlasa da, nüvə obyektlərinə hücum ediləcəyi təqdirdə bölgədəki neft yataqlarını hədəf alacağına işarə edib.
“Fars Körfəzi bağlana bilər”
Bu məqamda İranın Fars körfəzini dəniz gəmiçiliyinə bağlaması kimi üçüncü mümkün ssenari diqqəti çəkir. Müvafiq olaraq, qlobal neftin təxminən 30 faizi Hörmüz boğazından keçir; regionda münaqişə bu fəaliyyətləri dayandıra bilər.
Böyük Britaniyanın Dəniz Ticarət Əməliyyatları İdarəsi artıq bölgədə üzən gəmilərə ehtiyatlı olmaları barədə xəbərdarlıq edib.
İran İsrailə hücum edə bilər
İranın verdiyi açıqlamalarda İsrailə İranın nüvə obyektlərinə hücum edəcəyi təqdirdə hücumla bağlı xəbərdarlıq edilib. Oktyabr ayında İran İsrailin hücumlarına cavab olaraq İsrailə raket zərbəsi endirib. Bu hücumun qarşısı ABŞ, Böyük Britaniya və Fransanın dəstəyi ilə böyük ölçüdə alınsa da, bəzi raketlər İsrailin hava hücumundan müdafiə sistemlərindən yan keçə bilib. Müvafiq olaraq, bu raketlərin bəziləri İranın xarici kəşfiyyat agentliyi “Mossad”dan bir neçə yüz metr aralıda, İsrailin “F-35” təyyarələrinin yerləşdiyi hava bazasına düşüb.
İran dəstəkli qruplar daxil olacaq?
Qəzetin yazdığına görə, son ssenari ondan ibarətdir ki, regionda İranın dəstəklədiyi silahlı qruplar mümkün cavab tədbirinə daxil ola bilər. Müvafiq olaraq, Hizbullahın bölgədəki mövcudluğuna əlavə olaraq, Yəməndəki husilər də İsrailə raket zərbələri endirməyə davam edir. “The Times” qəzeti İraqda İranın dəstəklədiyi qrupların İsrailə və ABŞ-ın İraq və Suriyadakı bazalarına hücum etdiyini yazıb.
