AZ

Xaricdə işləmək istəyənlərin diqqətinə

Son illərdə xaricdə işləmək istəyən vətəndaşların sayı artdıqca onları müxtəlif ölkələrdə işlə təmin etdiyini iddia edən şirkətlərin fəaliyyəti də genişlənib. Bu şirkətlər adətən vətəndaşlara yaxşı maaşlı iş və yaşayış şəraiti vəd edirlər. Belə ki, bir çox halda vətəndaşlardan əvvəlcədən ödəniş tələb olunur və sonradan vədlərin yerinə yetirilmədiyi hallarla qarşılaşmaq mümkündür. Bu da xaricdə iş axtaran şəxslərin aldadılmaq ehtimalını artırır. “Avrasiya Miqrasiya Təşəbbüsləri Platforması” İctimai Birliyinin sədri, millət vəkili Azər Allahverənov Metbuat.az-a açıqlamasında bildirib ki, bəzi dövlətlərdə miqrasiya mübadiləsi intensiv xarakter alır və miqrantların müəyyən bir qismi ora əmək fəaliyyəti ilə məşğul olmaq niyyəti ilə səfər edirlər. Belə olduğu təqdirdə, təbii ki, çoxsaylı vasitəçilər meydana çıxır: “Bu vasitəçilər hər hansı bir firma, sosial şəbəkə üzərində fəaliyyət göstərən qrup və ya virtual aləmdən kənarda əyani şəkildə fəaliyyət göstərən konsaltinq qurumları ola bilər. Həmçinin fərdi şəxslər də ola bilər ki, insanların xaricdə əmək fəaliyyəti ilə məşğul olmaq istəyindən maksimum yararlanmağa çalışırlar. Onlar vasitəçilik xidməti göstərərək insanları xaricdə işə düzəltmək vədi verirlər və bu prosesdə zəngin təcrübəyə malik tərəf kimi özlərini təqdim edirlər. Bu yolla da xaricə səfər etmək istəyən şəxslərin müəyyən bir qismini öz tərəflərinə çəkir və xidmətlərinə görə müəyyən məbləğdə ödəniş tələb edirlər. Yalnız bundan sonra prosesə başlayırlar”. A.Allahverənovun sözlərinə görə, proses ümumilikdə müəyyən prosedurlardan ibarət olsa da, bu prosesin vasitəçi şirkətlər və ya şəxslər vasitəsilə həyata keçirilməsi zəruri deyil: “Lakin bəzi vətəndaşlarımız məlumatsız olduqları və xarici ölkələrlə əlaqələri olmadığı üçün bu tip vasitəçi qurumların xidmətlərindən istifadə etməyə meylli olurlar. Bütün hallarda insanlar aldadılır demək doğru olmaz. Çünki bəzi şirkətlər və fərdi şəxslər vətəndaşlarımızın xaricdə, qısa müddətli də olsa, işlə təmin olunmasına nail olurlar. Amma bütün müraciətlər də müsbət nəticələnmir, bəzən müraciət cavabsız qalır və ya müsbət həllini tapmır. Buna baxmayaraq, vasitəçi qurumlar çox vaxt xırda ödənişlərin əldə olunmasında maraqlı olurlar. Bu ödənişlər xidmət haqqı kimi təqdim olunur və daha böyük məbləğlər müqabilində cüzi görünə bilər. Şirkətlər və ya fərdi vasitəçilər əsasən buna fokuslanırlar”.
Millət vəkili bu tip şirkətlərin etibarlılığından danışarkən vurğulayıb ki, hər bir vətəndaş xarici ölkəyə səfər etməzdən əvvəl müvafiq qaydada dəyərləndirmə aparmalı, getmək istədikləri ölkədəki əmək bazarı və oradakı miqrantların əmək fəaliyyəti ilə bağlı geniş məlumat toplamalıdır: “Bu gün sosial media və platformalarda istənilən ölkə haqqında, orada yaşayan və işləyən miqrantların iş imkanları barədə geniş informasiya mövcuddur. Bu məlumatlar vətəndaşların qərar verməsinə ciddi təsir göstərə bilər. Məsələn, dil bilikləri bir çox ölkədə mütləq şərtdir. Lakin bəzən dil bilgisi olmayan şəxslər belə bu vasitəçilərə üz tutur və onların vasitəsilə iş əldə etməyə çalışırlar. Bu zaman da əldə edilən işlər adətən aşağı ixtisaslı fəhlə və ya xidmət sahəsinin aşağı səviyyəli vəzifələr olur. Həmin işlərdən əldə edilən gəlir də çox yüksək olmur. Üstəlik, həmin vasitəçilər müqaviləyə görə, iş tapıldığı halda əmək haqqının müəyyən bir hissəsini mənimsəyirlər ki, bu da həmin şəxsləri çətin vəziyyətə salır. İnsanlar çox vaxt düşünürlər ki, hansısa xarici ölkədə beş-altı aylıq bir iş tapsam, sonra yerli bazarı öyrənib başqa işlərdə çalışaram. Ona görə də ölkə daxilində lokal şəkildə fəaliyyət göstərən firmalara müraciət edirlər. Lakin əgər firma əvvəlcədən böyük məbləğdə vəsait tələb edirsə, bunu viza və digər prosedurlarla əsaslandırmağa çalışırsa, düşünürəm ki, bu kimi hallarda ehtiyatlı davranmaq lazımdır”. Allahverənov bildirib ki, bu cür şirkətlər bəzən çox qısa müddət – iki-üç gün, yaxud bir-iki həftə ərzində fəaliyyət göstərərək 50, 150, hətta 200 nəfəri aldadıb onların vəsaitlərini ələ keçirə bilirlər: “Onlara söz verilir ki, sənədlər bir aya, üç aya düzələcək. Amma sonra məlum olur ki, həmin firma artıq fəaliyyət göstərmir və ortada yoxdur. Bu zaman kiminsə 100-200 dollar məbləğində vəsaiti itmiş olur və çox vaxt həmin şəxslər bu vəsaitin dalınca da getmirlər. Amma bu qısa müddətli firmalar sosial şəbəkələrdə elanlar paylaşaraq bir neçə yüz insanı təsirləri altına sala və onları aldada bilirlər. Bu da açıq şəkildə mənimsəmə halıdır. Belə hallarda insanlar mütləq hüquq-mühafizə orqanlarına müraciət etməlidirlər, hətta məbləğ az olsa belə. Çünki söhbət çoxsaylı vətəndaşın aldadılmasından gedə bilər. İnsanlar hüquqlarının təmin olunmasına çalışmalıdırlar və əgər hər hansı bir formada zərər görüblərsə, bu zərərin hüquqi müstəvidə ödənilməsinə çalışmalıdırlar”. Deputat tövsiyə edib ki, vətəndaşlar sonrakı mərhələdə qanunsuz miqranta çevrilməməli üçün maksimum ehtiyatlı olmalıdırlar: “Qeyri-qanuni əmək fəaliyyəti ilə məşğul olduqları təqdirdə isə çox ciddi problemlərlə üzləşə bilərlər. Belə hallar zamanı bəzi şəxslər hətta mütəşəkkil cinayətkar qruplaşmaların təsiri altına düşə, hüquq-mühafizə orqanları ilə ciddi problemlər yaşaya bilərlər. Bütün bunların baş verməməsi üçün vətəndaşlar hər hansı bir vasitəçiyə və ya şirkətə müraciət edərkən son dərəcə diqqətli olmalı, getmək istədikləri ölkə, həmçinin müraciət edəcəkləri vasitəçi qurumun fəaliyyəti ilə bağlı rəsmi orqanlardan ətraflı məlumat toplamalıdırlar. Həmin vasitəçi qurumların bu günə qədər əldə etdiyi uğurlar varsa, onlar da obyektiv şəkildə dəyərləndirilməlidir”. Sevinc İbrahimzadə / Metbuat.az


Seçilən
9
2
metbuat.az

3Mənbələr