Hər sənətin öz forması, iş geyimi var. Ağxalatları həkimləri uzaqdan tanımaq olur. Baxmayaraq ki, artıq Avropada bu geyim dəyişib, göy, qırmızı rəngdə də formalar var.
“Medicina” həkim geyiminin niyə ağ xalat olmasının 5 əsas səbəbini və mülahizələri təqdim edir.
Ağ təmizlik əlamətidir
Bu versiya xalatın görünüşünü tibbi prosedurlar zamanı ideal təmizliyə ehtiyac ideyası ilə əlaqələndirir. XIX əsrin ikinci yarısında, fransız alimi Lui Pasterin sayəsində həkimlər, xəstəliklərin daşıyıcı bakteriyalar vasitəsilə yayıldığı və bunun qarşısını almaq üçün dezinfeksiya edilməli olduğu barədə razılığa gəldilər.
Buna görə peşəkar ağ tibbi geyim tez bir zamanda istifadəyə verildi: bu, sterillik, təhlükəsizlik və işə ciddi münasibət təəssüratını dəstəklədi. Təmizlik və antisepsis tibbi nəzəriyyə və təcrübənin iki sütunudur.
2. Xələt peşəkarlığın əlamətidir
Belə bir versiya var ki, ağ xalat əvvəldən elmi biliklər əsasında işləyən həkimi xəstələri aldadan və onlara “bütün xəstəliklər üçün” açıq-aşkar faydasız dərmanlar satan fırıldaqçılardan və şarlatanlardan fərqləndirirdi. Ağ xalat geyinibsə, deməli, peşəkar həkimdir.
Tibb bacıları tünd paltarlar geyirdilər, onlara yalnız ağ önlük və qoltuq taxmağa icazə verilirdi. Beləliklə, xalat tibbi təhsilli, hazırlanmış və nə edəcəyini bilən bir insanın şəxsiyyət nişanı kimi xidmət etdi.
Sonralar tibb bacıları, tibb tələbələri, əczaçılar da xalat geyindilər, lakin ağ xalatlı adamı görmək hələ də bir çox xəstələrdə həkim peşəkarlığına inam hissi yaradır.
2015-2016-cı illərdə. ABŞ-da 4000 xəstənin sorğusu aparılıb və məlum olub ki, ağ xalatlı, xüsusən də işgüzar üslubda geyinən (şalvar, köynək və qalstuk) həkim etibar oyadır. Güvən baxımından ikinci yerdə zəmanəmizin standart tibbi formasının (rəngli şalvar və qısaqollu enli top) üstündən geyilən ağ xalatlı həkim qərarlaşıb.
Bəs niyə ağ xalatlardan imtina etdilər?
Ağ təmiz pambıq parça belə patogen mikrobları bir xəstədən digərinə daşıya bilər. Bu məsələ tədqiq edildikdə,xalatların dörddə birində Staphylococcus aureus tapıldı. Ən çox patogenlər qollarda, ciblərdə aşkar edilmişdir.
Bundan əlavə, xalatlar çox nadir hallarda yuyulurdu. Ağ xalat kifayət qədər uzun müddət təmizlik və sterillik simvolu kimi xidmət etdi, lakin əslində xəstəxana daxilində patogenlərin daşıyıcılarından biri olduğu ortaya çıxdı.
Bunu xüsusilə psixiatrlar və pediatrlar israrla vurğuladılar: onsuz da kövrək emosional vəziyyətdə olan xəstələr ağ xalat gördükdə daha da əsəbləşməyə başladılar.
Və ümumiyyətlə, çoxdan məlumdur ki, xəstələrin 30% -i qan təzyiqi xəstəxanada ölçüldükdə, ölçmə evdə aparıldığından daha böyük rəqəmlər görür.
Belə çıxır ki, ağ xalat həkimlə xəstə arasında emosional maneə yaradır. Buna görə də nüfuzlu Mayo Clinic həkimlərdən bu maneəni yaratmamaq üçün müntəzəm iş paltarı geyinməyi tələb edir.
ABŞ-da xalatınuzunluğu kiminlə məşğul olduğunuzu söyləyə bilər. Tələbələr yalnız çox qısa ağ xalat geyə bilərlər. Tam uzun geymək hüququ bir neçə il “rezident həkim”ə icazə verilirdi.
Aygün Musayeva
