Bakı. Trend:
"Fitch Ratings"in son analitik hesabatına əsasən, İran və İsrailarasında davam edən hərbi münaqişə Yaxın Şərqdə geosiyasi vətəhlükəsizlik risklərini artırıb və hərbi əməliyyatlar genişlənərsəvə ya cari zonadan kənara yayılarsa, ayrı-ayrı dövlətlərin kreditprofillərinə mənfi təsir göstərə bilər.
Trend-inməlumatına görə, bu barədə Fitch Ratings-in son analitikhesabatında deyilir.
Brent markalı neftin qiyməti münaqişədən əvvəl 65 dollar/barelləmüqayisədə təxminən 75 dollara yüksəlib. "Fitch" neft qiymətlərindəgeosiyasi təsirin bir barel üçün 5-10 dollar səviyyəsindəqalacağını gözləyir.
"İranın istehsal və ya ixrac infrastrukturunda əhəmiyyətlipozuntular qiymətlərə əlavə təzyiq yarada bilər", - agentliyinanalitikləri qeyd edirlər.
Bununla belə, İran neftinin ixracının tamamilə dayandırılmasıehtimalı olmayan ssenaridə belə, qlobal bazar uyğunlaşa bilir.
"Hazırda gündə təxminən 5,7 milyon barel olan OPEC+ ehtiyat gücüİranın ehtiyatlarını kompensasiya edə bilər", - hesabatda deyilir.OPEC-in məlumatına görə, İran 2024-cü ildə gündə təxminən 3,3milyon barel neft hasil edib.
Yüksək neft qiymətləri, xüsusilə İranın aşağı ixracınıkompensasiya etmək üçün hasilatı artırsa, fiskal və xaricigəlirləri artırmaqla regional istehsalçılara fayda verə bilər.
"Fitch", həmçinin, İran və İsrail arasında birbaşa qarşıdurmadankənarda münaqişənin genişlənməsi riskini qeyd edir. Agentlikxəbərdarlıq edir: “Yəməndəki husilərin İrana dəstək olaraqhücumlarını artırması ehtimalı var”.
Bu, 2024-cü ildə Husilərin hücumlarının artmasından sonra hələdə gücünü bərpa etmə\yən Süveyş kanalı da daxil olmaqla,gəmiçilikdə fasilələri daha da gücləndirə bilər. Bu, Misirinkanaldan əldə etdiyi gəlirlərə mənfi təsir göstərəcək.
Tranzitdən başqa digər sektorlar da təsirə məruz qala bilər.Beləliklə, "Fitch" analitiklərinin fikrincə, İordaniyanın turizmsənayesi "ehtimal ki, Avropa turistlərinin gəlişində daha da azalmailə üzləşəcək və bu, iqtisadi artıma və vergi gəlirlərinə mənfitəsir göstərəcək".
Bununla belə, münaqişə mövcud çərçivədən kənara çıxmadığı haldabu risklər, icmalda vurğulandığı kimi, “məhdud olacaq və çətin ki,reytinqlərin yenidən nəzərdən keçirilməsinə səbəb olacaq”.
"Fars körfəzindəki ABŞ-yə aid obyektlərə, o cümlədən, KörfəzƏməkdaşlıq Şurası ölkələrinin bazalarına zərbələr endirilə bilməz",- hesabatda qeyd edilir.
Genişmiqyaslı regional eskalasiya və ya Hörmüz boğazı ilədaşımalarda fasilələr ("Fitch"in ilkin proqnozlarına daxil edilmir)kimi daha ağır ssenarilərdə neft qiymətləri uzun müddət yüksəkolaraq qala bilər. Bu, region ölkələrinin suveren reytinqlərinəəlavə təzyiq yaradacaq.
“Belə mənfi nəticələr yüksək neft qiymətlərinin faydalarındandaha çox ola bilər”, - analitiklər vurğulayırlar.
Bununla belə, agentlik belə ssenarilərin mümkün olmadığını hesabedir.
