ain.az, Lent az saytına istinadən bildirir.
Britaniyalı alimlərin apardığı son araşdırma narahatlıq doğuran nəticə ilə yadda qalıb: makaron, ağ çörək və digər qlüten tərkibli məhsullardan tez-tez istifadə bəzilərində beyinə ciddi zərər vura bilər.
Lent.az xarici mediaya istinadla bildirir ki, bu qidalar qlüten ataksiyası adlı nevroloji pozğunluğu tətikləyə bilər.
Qlüten ataksiyası nədir?
Qlüten ataksiyası – autoimmün xəstəlikdir, yəni immun sistemi səhvən beynin müəyyən bölgələrinə, xüsusilə hərəkət və tarazlığa cavabdeh olan beyincik toxumalarına hücum edir. Bu vəziyyət qlütenə həssaslıq və ya gizli çölyaki (seliakiya) olan insanlarda inkişaf edə bilər.
Əlamətlər
Yüngül başgicəllənmə
Gediş zamanı qeyri-sabitlik
Koordinasiya pozğunluğu, yöndəmsizlik
Nitqdə çətinlik
İrəliləyən hallarda – hərəkətə nəzarətin itməsi, nitq pozuntusu, hətta qismən iflic
Qlüten harada gizlənir?
Qlüten təkcə buğda, çovdar və arpa deyil, gözlənilməyən qidalarda da ola bilər:
Sous və qatılaşdırıcılar (çünki tərkibində buğda unu var)
Pivə (arpa maltı əsasında)
Səhər yeməkləri (quru dənli məhsullar, müslilər)
Kolbasa, paştet, hazır yarımfabrikatlar
Şirniyyat məhsulları
Qlütenə həssaslığı olanlar məhsul tərkiblərini diqqətlə oxumalı və daha çox təbii və az emal olunmuş qidaları seçməlidirlər.
Qlütenə qarşı pəhriz
Qarşısını almaq və müalicə etmək mümkündür
Qlüten ataksiyası erkən mərhələdə tamamilə dayandırıla bilər – bunun üçün qlüteni rasiondan çıxarmaq kifayətdir.
Qlütensiz qidalanma yalnız çölyaki deyil, bir çox autoimmün və sinir sistemi xəstəliklərində də effektiv nəticə verir.
Bu yanaşma:
Koordinasiyanı yaxşılaşdırır
Beyin fəaliyyətini aydınlaşdırır
Ümumi vəziyyəti sabitləşdirir
Əlamətlər göründükdə, xüsusilə ailədə autoimmün xəstəliklərə meyil varsa, mütləq qastroenteroloq və ya nevroloq ilə məsləhətləşmək lazımdır.
Beyni qorumağın əlavə yolları
Bağırsaq mikroflorasını gücləndirin – probiotiklər və lif iltihabı azaldır
Ultraemal olunmuş qidalardan uzaq durun – tərkibində gizli qlüten və zərərli əlavələr var
B qrup vitaminləri (xüsusilə B6 və B12), həmçinin maqnezium qəbul edin – sinir sistemini dəstəkləyir
Nəticə
Makaron və ağ çörək kimi qidalar gündəlik həyatımızın bir parçasıdır, lakin bəziləri üçün bu məhsullar beyin sağlamlığı baxımından risklidir. Əgər qlütenə qarşı həssaslığınız varsa və ya səbəbsiz koordinasiya pozuntuları, başgicəllənmə yaşayırsa, qlütensiz qidalanma sizin üçün açar ola bilər.
Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün ain.az saytını izləyin.