Tədqiqatçılar Sibir "buz mumiyaları"ndan birinin bədənindəki döymələri tədqiq edərək belə nəticəyə gəliblər ki, müasir tatuajist üçün onları yenidən yaratmaq çətin olacaq...
Poliqon BBC-yə istinadən xəbər verir ki, təxminən 50 yaşlı döyməli qadının mumiyası Çin və Avropa arasındakı geniş çöllərdə mövcud olan qədim Pazırık köçəri mədəniyyətinin nümayəndəsidir.
Pazırık "buz mumiyaları" 19-cu əsrdə Sibirin Altay dağlarında buz qəbirlərində aşkar edilib, lakin onların üzərindəki döymələri ayırd etmək çətin olub. Məsələ burasındadır ki, döymələr adi gözlə görünmürdü, ona görə də elm adamları onları skan edərək "mürəkkəb, aydın və vahid" rəsmlər görüblər.
Tədqiqatın aparıcı müəllifi, Maks Plank Geoantropologiya İnstitutunun və Bern Universitetinin doktoru Gino Kaspari deyib: "Bu kəşflər bu insanların nə qədər inkişaf etmiş olduğunu anlamağa kömək etdi".
Alimlər bildiriblər ki, pazırık qadınının sağ qolunda maralı əhatə edən bəbir təsviri var. Solda - aslan bədəni və qartalın başı və qanadları olan mifik varlıq, maralla döyüşür.
"Cəsədlərin bükülmüş arxaları və vəhşi heyvan döyüşlərinin çox gərgin səhnələri bu mədəniyyət üçün xarakterikdir", deyə KCaspari qeyd edib.
Qadının baş barmağında da xoruz döyməsi var idi və Kasparinin dediyinə görə, bu, maraqlı üslub və müəyyən unikallıq nümayiş etdirir.
Arxeoloqlar qrupu tarixi üsullarla bədənində qədim döymələri bərpa edən tədqiqatçı Daniel Ridey ilə çalışıb. Onun skanlara əsaslanan tapıntıları alimlərə iki əldə edilən işin keyfiyyətinin fərqli olduğu qənaətinə gəlməyə imkan verdi ki, bu da tatuajların ya müxtəlif insanlar tərəfindən edildiyini, ya da döymə ustasının səhv etdiyini deməyə əsas verir:
"Yəqin ki, sağ alt qolunu düzəltmək dörd saat yarım, yuxarı qolunu etmək üçün isə daha beş saat çəkib. Bu, insanın güclü bağlılığını göstərir. Təsəvvür edin ki, daim küləyin əsdiyi çöldə yerdə oturub. Bunu sağlamlıq və təhlükəsizlik anlayışı olan, dərini deşərkən yarana biləcək riskləri bilən biri edə bilərdi".
Qadının dərisindəki izləri təhlil edən alimlər müəyyən ediblər ki, təsvirlər çox güman ki, trafaret vasitəsilə dəriyə çəkilib və sonra döymə edilib. Arxeoloqlar hesab edirlər ki, bunun üçün çoxlu kiçik iti ucları olan iynəyə bənzər alətdən, böyük ehtimalla heyvan buynuzundan və ya sümüyündən, eləcə də bir iti ucu olan iynədən istifadə olunub. Piqment çox güman ki, yandırılmış bitki materialından və ya hisdən hazırlanıb.
"O vaxtlar bu, artıq peşəkar təcrübə idi, insanlar bu şəkilləri yaratmaq üçün çox vaxt və səy sərf edirdilər, onlar son dərəcə mürəkkəb idilər", deyə Kaspri bildirib.
Poliqon.info
