Pentaqon memorandum hazırlayıb ki, ona əsasən Ukrayna üçün nəzərdə tutulan müəyyən növ silah və hərbi texnika Amerika ehtiyatlarına qaytarıla bilər.
HİT.az xəbər verir ki, bu barədə CNN vəziyyətlə tanış olan mənbələrə istinadən xəbər verir. Qeyd olunur ki, bu radikal addım Ukrayna üçün əvvəllər ayrılmış milyardlarla dolların Amerikanın silah ehtiyatlarının artırılmasına yönəldilməsinə səbəb olacaq.
Nəşr qeyd edib ki, memorandumu ABŞ müdafiə nazirinin siyasi məsələlər üzrə müavini, Ukraynaya silah tədarükünün məşhur əleyhdarı Elbridge Kolbi hazırlayıb.
Əvvəllər bu memorandumun bir hissəsi Pentaqonun Ukraynaya irimiqyaslı silah tədarükünü qadağan etdiyi zaman açıqlanmışdı. Həmin vaxt partiya artıq Polşada idi. Daha sonra ABŞ prezidenti Donald Tramp qadağanı ləğv edərək vəziyyətə müdaxilə edib. O, Ukraynaya müdafiə silahlarının tədarükünü davam etdirəcəyini vəd edib və NATO ilə Ukraynaya ABŞ tərəfindən istehsal olunan, lakin Avropa tərəfindən ödənilən milyardlarla dollar dəyərində əlavə silahların tədarükü barədə razılıq əldə etdiyini açıqlayıb.
Bununla belə, nəşrin qeyd etdiyi kimi, Kolbi memorandumu ümumiyyətlə qüvvədə qalır və Pentaqona Konqres tərəfindən maliyyələşdirilən “Ukrayna Təhlükəsizlik Təşəbbüsü” proqramının bir hissəsi kimi Ukrayna üçün xüsusi olaraq yaradılmış Amerika arsenallarına silahları yenidən yönləndirməyə imkan verən əvvəllər məlum olmayan müddəadan ibarətdir.
Mənbələr hələlik silah təxribatının olmadığını bildirsələr də, bu müddəa Ukraynanı milyardlarla dollardan məhrum edə bilər.
Bu, eyni zamanda, təxminən 10 ildir mövcud olan və Pentaqona Ukrayna üçün birbaşa Amerika müdafiə şirkətlərindən silah almaq üçün vəsait təmin etmək məqsədi ilə Konqres tərəfindən yaradılmış proqram olan USAI proqramının məqsədini pozur.
Qeyd edək ki, ötən gün Senat Pentaqonun illik büdcə layihəsi çərçivəsində USAI üçün daha 800 milyon dollar ayırıb. Bununla belə, CNN mənbələri bildiriblər ki, bu pulların Pentaqonun yeni siyasətinə uyğun olaraq Ukraynaya göndərilən silahların istehsalına sərf edilib-edilməyəcəyi hələlik bəlli deyil.
USAI-dən əlavə, Pentaqonun Ukraynaya birbaşa Amerika arsenallarından götürülmüş silahlarla təmin edilməsi üçün keçən il Konqresin təsdiq etdiyi təxminən 4 milyard dollar maliyyə vəsaiti qalır. Bununla belə, vəziyyətlə tanış olan başqa bir mənbə bildirib ki, Pentaqonun bu 4 milyard dolları ayırmaq ehtimalı azdır.
Mənbələr bildirib ki, Pentaqon rəhbəri Pete Hegseth tərəfindən təsdiqlənən Colby memorandumu departamentin siyasəti olaraq qalır. Mənbələr əlavə edib ki, o, ABŞ arsenallarını “qırmızı”, “sarı” və “yaşıl” kateqoriyalara ayırır. Qırmızı və sarı kateqoriyalar Pentaqonun çatışmazlıq kimi qiymətləndirdiyi silahları əhatə edir və indi başqa yerə göndərilməzdən əvvəl Heqsetin təsdiqini tələb edir.
Məsələn, “Patriot” hava hücumundan müdafiə sistemləri üçün ələ keçirən raketlər “qırmızı” kateqoriyaya aiddir”, - deyə mənbələr bildiriblər. Heqsetin Ukraynaya göndərdiyi silah paketi onlarla ələ keçirən raketdən ibarət idi, lakin Tramp dayandırıldığını öyrəndikdən sonra Hegset-ə onları göndərməyə davam etməyi əmr etdi. Mənbələr bildiriblər ki, Müdafiə Departamenti ümumiyyətlə ələ keçirənləri göndərmək üçün bu göstərişə əməl edib.
Bununla belə, paketdəki digər silahların da “qırmızı siyahı” kateqoriyasında olduğunu deyən mənbələr, onların ukraynalılara təhvil verilib-verilməməsinin hazırda məlum olmadığını bildirib.
Bu arada Pentaqon NATO ilə avropalıların Ukrayna üçün Amerika silahlarını alacağı yeni sistem hazırlamaq üzərində işləyir, mənbələr CNN-ə bildiriblər. Mənbələrin dediyinə görə, mexanizm əslində müttəfiqlərin ABŞ-dan silah almaq üçün pul köçürə biləcəyi NATO bank hesabı yaradacaq.
Mənbələr bildiriblər ki, sistemə əsasən, Ukrayna ehtiyac duyduğu silah və texnikanın siyahısını birbaşa NATO-ya göndərəcək və ABŞ-ın Avropa Komandanlığının və NATO-nun müttəfiq hərbi əməliyyatlarının hazırkı rəhbəri olan ABŞ generalı Aleksus Qrinkieviç siyahı potensial satınalma üçün avropalı tərəfdaşlara təqdim etməzdən əvvəl ABŞ-ın satmaq üçün kifayət qədər silaha malik olub-olmadığını müəyyən edəcək.
İki mənbə bildirib ki, NATO müttəfiqləri Ukrayna ordusu üçün silah alqı-satqısı üçün NATO hesabına yatıracaqları 10 milyard dollarlıq başlanğıc məbləğə çatmağa çalışırlar. Lakin NATO-nun baş katibi Mark Rutte bildirib ki, hazırda cəmi 1 milyard dollar var.
Samir
