Milyarder Fərhad Əhmədov ətrafındakı hadisələr tədricən mürəkkəb və çoxqatlı araşdırma xarakteri almaqdadır. Burada azərbaycanlı əsilli rus biznesmeni həm dələduzluğun qurbanı, həm də məhkəmə qərarları əsasında şübhəli borclu kimi təqdim edirlər.
"Unikal" haqqin.az-a istinadən xəbər verir ki, biznesmenin öz bəyanatları, məhkəmə materialları və müstəqil ekspertizaların məlumatları sistemli dələduzluq və reyd təzyiqi mənzərəsini yaradır. Nəticədə Əhmədovdan təxminən 100 milyon manatlıq əmlakın alınması mümkün olur ki, bu da onun ehtimal olunan borcundan iyirmi dəfə çoxdur.
Fərhad Əhmədov ictimai fiqurdur. Bu rusiyalı sahibkar və xeyriyyəçi Azərbaycan iqtisadiyyatına yüz milyonlarla dollar investisiya qoyub, doğma ölkəsində zavodlar və aqrokomplekslər yaradaraq minlərlə iş yeri təmin edib. Lakin paradoksal şəkildə məhz Azərbaycanda Əhmədov ardıcıl olaraq və hələ də dələduzluq sxemləri ilə üzləşir; burada yerli podratçılara və menecerlərə olan etibarı nəticədə böyük zərərlərlə nəticələnir.
Əgər Fərhad Əhmədov 5 milyon manat borcludursa, niyə ondan 100 milyon manatlıq əmlak alınmağa çalışılır?
İlk narahat siqnallar bir neçə il əvvəl səsləndi. İtaliyalı Paghera Green Service Societa Agricola S.R.L. şirkəti Əhmədovun Bilgədakı rezidensiyasının abadlaşdırılması kontraktını pozaraq işləri yarımçıq və ciddi qüsurlarla icra etdi. Həmin vaxt məhkəmələr sahibkarın xeyrinə qərar verdi, lakin Əhmədovun zərəri milyonlarla dollar idi.
Daha genişmiqyaslı hadisə isə Fəhreddin Bağırovla, nizamnamə kapitalı yalnız 100 manat olan “Armadil Group” MMC ilə bağlıdır. Bu şirkət Əhmədovun Bakıdakı rezidensiyasından İçərişəhər və Qeyçəyə qədər olan əmlakların təmirində Avropa keyfiyyətli materiallarından istifadə etməyi öhdəsinə götürdü və on milyonlarla manatlıq sifariş aldı. Smətlərdə premium məhsullar nəzərdə tutulsa da, ekspertizalar göstərir ki, əslində ucuz analoqlar və əl üsulları tətbiq olunmuşdu. Biznesmenin zərəri təxminən 5 milyon manat qiymətləndirildi.
Bağırov isə iddia edirdi ki, sifarişçi işləri ödəmir. Tərəflər bir-birinə iddialar təqdim etdi və mübahisə kommersiya məhkəməsinə keçdi. Əhmədovun sözlərinə görə, burada yeni səviyyəli dələduzluq ortaya çıxdı: Naill Şahverdiyev – Əhmədovun etibarlı şəxsi və əlaqəli şirkətlərin direktoru oyuna daxil oldu.
Əhmədov 10 milyon manat civarında vəsaiti kontrolleri altında olan strukturlar və Türkiyə şirkətləri vasitəsilə Armadil Group-a ödəməli idi. Lakin Şahverdiyev ödənişi təsdiq edən sənədləri təqdim etmədi və məhkəmədə podratçının keyfiyyətsiz işləməsi ilə bağlı heç bir sübut göstərmədi. Nəticə fəlakətli oldu: 2024-cü ilin iyulunda Bakı Apellyasiya Məhkəməsi Əhmədovun şirkətinə Armadil Group-a 2,9 milyon dollar ödəniş etməyi əmr etdi.
Burada sadəcə podratçı və menecerlərin dələduzluğu məsələsi yox, yoxsa məqsədyönlü bir qrup tərəfindən ölkədən çıxarılmağa yönəlmiş kampaniya ilə üzləşirik? Əhmədovun şikayətlərinə görə, icra orqanları ciddi pozuntular edib: borclu şirkətə icra işinin açılması barədə məlumat verilməyib, cavabdeh vəkillərin iş materiallarına çıxışı məhdudlaşdırılıb və onların ərizələri nəzərə alınmayıb. İcra hərəkətləri müdafiə olmadan, tələsik və seçmə şəkildə aparılıb. Biznesmenin avtomobilləri həbs olunub və hərrac olmadan, aşağı qiymətlə iddiaçiyə verilib. İçərişəhərdəki əmlak 2,5 milyon manat qiymətləndirilib, halbuki müstəqil ekspertiza real qiyməti 20 milyon manatdan artıq göstərir.
Nəticədə 5 milyon manatlıq borc üçün 100 milyon manatlıq əmlak alınmağa çalışılır. Hüquqşünasların sözlərinə görə, bu açıq disproporsiya öz-özlüyündə təzyiq və sui-istifadənin göstəricisidir.
Əhvalatlar yalnız əmlakla məhdudlaşmır. Əhmədov bildirir ki, Azərbaycanda bu cür sxemlər onun biznesini illərlə müşayiət edib. Məsələn, İsmayıllı rayonundakı aqrokompleksi idarə edənlər təsərrüfatı demək olar ki, talayıblar: balıq təsərrüfatından 60 min çəpər balığı yoxa çıxıb, yüzlərlə hektar üzüm bağları məhv edilib, quş ferması tamamilə tənəzzülə uğrayıb. Bu epizodlar sistemli aktiv oğurluğu və biznes strukturlarının qəsdən dağıdılması konturunu təşkil edir.
Bütün bu hadisələrdə əsas sual yaranır: sadəcə podratçı və menecerlərin dələduzluğu ilə qarşı-qarşıyayıq, yoxsa Azərbaycana on milyonlarla dollar investisiya qoymuş biznesmeni ölkədən çıxarmağa yönəlmiş məqsədyönlü kampaniya ilə? İkinci versiyaya əsas verən amillər arasında icra orqanlarının ölçüsüz tədbirləri və dövlət qurumlarının şikayətləri nəzərə almaması var.
Əhmədov açıq şəkildə bildirir ki, onun investisiyaları və sosial layihələri ona ticarət qazancı və tanınma deyil, illərlə davam edən dələduzluq, mənimsəmə və reyd təzyiqi gətirib. Biznesmenin sözləri sistemi ittiham kimi səslənir: «Bütün şikayətlərim cavabsız qaldı».
Bu hekayə hələ başa çatmayıb. Yuxarı instansiyalar Əhmədovun şikayətlərini nəzərdən keçirir, onun hüquqşünasları icra orqanlarına qarşı iddialar qaldırıb, və konfliktin miqyası artıq sadə iqtisadi mübahisəni aşaraq ölkədə böyük kapitalın necə idarə olunduğuna və mülkiyyət hüquqlarını qorumaq üçün nəzərdə tutulmuş institutların aktivlərin yenidən bölüşdürülməsi alətinə çevrilməsinə dair indikator rolunu oynayır.
