Rusiya Prezidenti Vladimir Putin Çinə səfəri ərəfəsində bu ölkənin “Sinhua” agentliyinə müsahibə verib. Kreml sahibi həmin müsahibədə Rusiya-Çin münasibətlərinin son illərdə sürətlə inkişafından, ticarət əlaqələrinin həcminin 100 milyard dolları aşmasından ağız dolusu danışıb. Putin müsahibədə iki ölkə arasında bərabərhüquqlu tərəfdaşlığın mövcudluğunu vurğulayıb. Halbuki, Rusiya bir çox sahədə Çindən asılı vəziyyətə düşüb.
Modern.az-ın məlumatına görə, bunu politoloq Elxan Şahinoğlu bildirib.
O qeyd edib ki, Rusiya Ukraynaya qarşı başlatdığı işğalçı müharibəyə və Qərbin sərt sanksiyaları ilə üzləşdiyinə görə əsas gəlir mənbəyi olan neftini və qazını ucuz qiymətə Çinə satmaq məcburiyyətindədir:
"Rusiya öz ticarətinin istiqamətini Qərbdən Çinə dəyişib. Çinin Rusiya bazarında çəkisi xeyli artıb. Bundan başqa Rusiya Qərb ölkələrindən ala bilmədiyi texnologiyaları Çindən almağa başlayıb. Bu amil də Rusiyanın Çindən asılılığını artırıb.
Kreml sahibi müsahibədə Rusiya və Çinin BMT Təhlükəsizlik Şurasında islahatlara çalışdıqlarını bildirib. Putinin sözlərinə görə, Moskva və Pekin Asiya, Afrika və Latın Amerikası ölkələri hesabına BMT Təhlükəsizlik Şurasının üzvlərinin sayını artırmaq istəyir. Ancaq Putin bunu deyərkən zəruri əlavəsini də unutmayıb: “BMT Təhlükəsizlik Şurasında istənilən dəyişiklik diqqətlə araşdırılmalıdır”. Yəni bu o deməkdir ki, yeni üzvlər Rusiya və Çinin istəklərinə cavab verməlidirlər.
BMT Təhlükəsizlik Şurasının 5 daimi (ABŞ. Böyük Britaniya, Fransa, Rusiya və Çin), 2 il müddətinə seçilən 10 qeyri-daimi üzvü var. 2011-ci ildə Azərbaycan da ilk dəfə BMT Təhlükəsizlik Şurasının qeyri-daimi üzvü seçilib. BMT Təhlükəsizlik Şurası İkinci Dünya müharibəsinin nəticələrinə görə formalaşıb. Daimi üzvlər müharibədə qalib ölkələrdir. Halbuki, Fransanın Təhlükəsizlik Şurası daimi üzvlüyünə salınması Böyük Britaniya ilə ABŞ-ın səyləri əsasında baş tutub. Fransa müharibənin qalibi deyildi. Buna baxmayaraq, Vaşinqton və Londonun səyləri əsasında Fransanı da siyahıya əlavə ediblər.
İkinci Dünya müharibəsindən keçən 80 ildə beynəlxalq aləmdə reallıqlar dəyişib. Təsadüfi deyil ki, Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan BMT Təhlükəsizlik Şurasının 5 daimi üzvünü nəzərdə tutaraq “dünya 5-dən böyükdür” ifadəsini tez-tez səsləndirir. Türkiyə bölgədə real gücə çevrildiyinə görə, Təhlükəsizlik Şurasının daimi üzvlüyünə iddiaçılar arasındadır. Hindistan, Misir, Braziliya kimi ölkələr də daimi üzvlüyə iddia edə bilərlər. Ancaq Moskva və Pekin hər iddiaçını dəstəkləməyəcək. Misal üçün Pekin rəqibi Hindistanın Təhlükəsizlik Şurasının daimi üzv olmasını dəstəkləyərmi? Və ya Rusiya Türkiyəyə “yaşıl işıq” yandırarmı?
Moskva və Pekinin məqsədi heç də BMT-də islahatlar aparmaq deyil. Bu iki ölkə sadəcə, Qərb ölkələri ilə mübarizədə tərəfdaşlarının sayını artırmağa çalışır və belələrinin BMT Təhlükəsizlik Şurasının Təhlükəsizlik Şurasına üzvlüyünü dəstəkləməyə hazır görünürlər. Ancaq Təhlükəsizlik Şurasında qərarlar yekdilliklə qəbul olunmalıdır. Vaşinqton, London və Paris Təhlükəsizlik Şurasının qapılarını digər ölkələrə açmağa hazır deyillər. Digər tərəfdən müasir dünyada əhəmiyyətli qərarlar BMT-dən yan keçir. Rusiya Ukraynaya qarşı işğalçı müharibəyə başlayanda Kreml islahatların keçirilməsini zəruri saydığı BMT Təhlükəsizlik Şurasının mövqeyini nəzərə almamışdı.
