Məlum olduğu kimi, dünən Pekində böyük hərbi parad keçirilib. Çin prezidenti Si Cinping, Rusiya prezidenti Vladimir Putin və Şimali Koreya lideri Kim Jong-un ən görkəmli şəxslər arasında idi.
Hafta.az-ın yazdığına görə, İkinci Dünya Müharibəsinin başa çatmasının 80-ci ildönümünü qeyd etmək üçün keçirilən mərasim Si-yə Çinin hərbi qüdrətini nümayiş etdirmək və dostluq əlaqələri qurduğu liderləri bir araya gətirmək imkanı verinb. Si Cinpin bu liderlərin gücünü və Qərblə qarşıdurma üçün nəhəng hazırlığını dünyaya nümayiş etdirməyə inanırdı.
Paradın əvvəlində Si vurğutıb ki, dünya hələ də “sülh və müharibə” arasında seçim qarşısındadır, lakin Çin “dayandırılmayacaq”.
“The Independent” qəzetinə istinadən verdiyi məlumata görə, 2025-ci il müdafiə büdcəsinə təxminən 186 milyard funt sterlinq ayıran dünyanın ikinci ən böyük 1qtisadiyyatı olan Çin parad zamanı bir neçə unikal yeni silah nümayiş etdirib. Bunlardan ən diqqət çəkənləri:
YJ hipersəs raketləri
Çin ordusu yeni YJ-15 raketini, mövcud hipersəs raketləri olan YJ-17, YJ-19 və YJ-20 ilə birlikdə nümayiş etdirdi.
Ying Ji üçün qısaldılmış YJ raketləri gəmilərdən və ya təyyarələrdən buraxıla bilər. Bu raketlər iri gəmilərə əhəmiyyətli zərər vurmaq üçün nəzərdə tutulub.
Çin adi müdafiə sistemlərindən yan keçmə qabiliyyətinə görə dünya miqyasında diqqəti cəlb edən hipersəs silah texnologiyasında sürətlə irəliləyir.
Pilotsuz dəniz nəqliyyat vasitələri
İki yeni, çox böyük, torpedoşəkilli pilotsuz dəniz texnikası nümayiş etdirildi. AJX002 və HSU100 iki uzun yük maşınında daşınırdı.
Avstraliyalı dənizçilik üzrə analitik Aleks Lak bildirib ki, uzunluğu təqribən 60 fut (18 metr) olan pilotsuz dəniz texnikalarından birinin dizaynı onun kəşfiyyat vasitəsi olduğunu göstərir, ikincisinin isə “daha az spesifik, lakin mina yerləşdirmə qabiliyyətinə malik olduğu deyilir”. “Naval News”a görə, Çin donanması, hələlik ABŞ-dan geridə olsa da, beş model istehsal edilmiş, sınaqdan keçirilmiş və xidmətə daxil edilmiş əlavə böyük pilotsuz sualtı nəqliyyat vasitələri (XLUUV) üçün dünyanın ən böyük proqramına malikdir.
Nüvə başlıqları daşıyan qitələrarası ballistik raketlər
Çin nüvə başlıqları daşıya bilən üç növ qitələrarası ballistik raketi nümayiş etdirib: DF-61, DF-31 və DFC-5.
Çin ordusu həmçinin hərbi yük maşınında nümayiş etdirilən ilk havadan buraxılan nüvə raketi JL-1-i nümayiş etdirib.
Çin dövlət televiziyası CCTV-nin məlumatına görə, DF-61 və DF-31 ilə birlikdə JL-1 və JL-3 raketlərinin nümayişi “Çin ordusunun quru, dəniz və hava strateji nüvə qüvvələrinin ilk kütləvi nümayişi” deməkdir.
DFC-5 raketinin 20 min kilometrdən çox mənzilli olduğu təxmin edilir. Dövlət mediası bildirib ki, “bu strateji qitələrarası nüvə raketi bütün dünyanı əhatə edir və 12 döyüş başlığı daşıya bilir”.
Kosmik müdafiə sistemi
Xarici peykləri vurmağa qadir olan HQ-29 kosmik müdafiə sistemi hərbi paradda hava gücünün heyrətamiz nümayişi kimi təqdim edilib.
Lazer əsaslı silahlar
X-platformasında Çin ordusu ilə əlaqəli bir hesabda “dünyanın ən güclü lazer hava hücumundan müdafiə sistemi” olaraq təsvir edilən güclü silah xeyli diqqət çəkdi.
Bugünkü mərasimdə uzun hərbi maşınlarda mavi LY-1 ekranlı bir neçə böyük, qəribə ağ cihaz göründü.
ABŞ-ın da istifadə etdiyi bu “istiqamətləndirilmiş enerji silahları” tək, ucuz, yüksək dəqiqlikli zərbə ilə ciddi ziyan vura bilər.
Sürücüsüz nəqliyyat vasitələri
Sualtı pilotsuz aparatlar və dəniz hərbi əməliyyatları üçün yararlı yerüstü nəqliyyat vasitələri də daxil olmaqla bir neçə pilotsuz nəqliyyat vasitəsi nümayiş etdirilib. Luck, bu dronların “limanlara giriş və çıxış” üçün idarə olunan nəqliyyat vasitələri kimi də istifadə oluna, çox güman ki, minalardan təmizləmə üçün istifadə edilə biləcəyini söylədi.
Təxliyə, təchizat və sursat daşınması və kəşfiyyat da daxil olmaqla müxtəlif qabiliyyətlərə malik bir neçə pilotsuz təyyarə və yerüstü nəqliyyat vasitələri də nümayiş etdirilib.
Radar
Çin mərasim zamanı bir neçə radar qurğusunu nümayiş etdirib. Radarla təchiz edilmiş təyyarələr ölkənin kəşfiyyat imkanlarını nümayiş etdirmək üçün mərasimin keçirildiyi ərazinin üzərindən uçub.
KJ-600 erkən xəbərdarlıq təyyarəsi ilk dəfə ictimai mərasimdə təqdim edildi.
“China Daily”nin məlumatına görə, KJ-600 təyyarəsi təyyarədaşıyıcılarında istifadə üçün nəzərdə tutulub və yaxın aylarda “Fujian” gəmisində xidmətə girəcəyi gözlənilir.
