Çin gəmiçilik şirkəti İstanbul körpüsü konteyner gəmisini Ninbo-Çjouşan limanından Rusiya sahilləri boyunca Şimal dəniz yolu ilə Böyük Britaniyaya göndərib.
SİA xəbər verir ki,Politico-ya görə, buzqıran gəmilərin müşayiəti ilə bu 18 günlük səyahət, Asiyadan Avropaya səyahəti demək olar ki, 40 faiz qısalda bilən müntəzəm marşrutun yaradılması istiqamətində sınaq kimi qiymətləndirilir.Mütəxəssislər qeyd edirlər ki, təcrübə Arktika buzlarının sürətlə əriməsi nəticəsində mümkün olub. Vaşinqtonda yerləşən Arktika İnstitutundan Malte Humpert vurğulayır ki, “Arktika iqlim dəyişikliyinin birbaşa geosiyasi xəritəni yenidən formalaşdırdığı ilk böyük ərazidir”.
Onun sözlərinə görə, cəmi on il əvvəl bu marşrut üzrə konteyner daşımalarının 2040-cı ilə qədər reallığa çevrilməyəcəyinə inanılırdı.
Quru dəhlizinin bağlanması da mühüm amil olub. Sentyabrın 12-də Polşa avtomobil və dəmir yolu nəqliyyatı da daxil olmaqla Belarusla sərhədini tamamilə bağladı.
Bununla belə, mütəxəssislər yüksək risklər barədə xəbərdarlıq edirlər.
Arktika planetin qalan hissəsinə nisbətən 3-4 dəfə daha sürətlə istiləşir və istənilən fövqəladə vəziyyət fəlakətli nəticələrə səbəb ola bilər.
Mütəxəssislər qeyd edirlər ki, "Buraya güclü yanacağın dağılması digər bölgələrə nisbətən beş dəfə çox ziyan vurur". Şimal Dəniz Marşrutu ilə daşımaların həcmi hələ də minimal olsa da, Asiya-Avropa ticarətinin 1 faizdən azını təşkil edir, Çin bunu gələcək üçün strateji investisiya kimi görür. Sınaqlar uğurlu olarsa, Arktika yaxın onilliklərdə Avropaya vacib əlavə təchizat marşrutuna çevrilə bilər.
Əli Babayev
