...Alimlər xəstəliklərin inkişafının ilk simptomlarından 10 ildən çox əvvəl proqnozlaşdıra bilən innovativ texnologiya təqdim ediblər.
SİA xəbər verir ki, bu barədə BBC məlumat yayıb.Süni intellektə əsaslanan Delphi-2M modeli tibbi qeydləri təhlil edir və 1200-dən çox xəstəliyin inkişaf riskini müəyyən edir.
Onun fəaliyyət prinsipi hava proqnozuna bənzəyir: "70 faiz yağış ehtimalı" əvəzinə, məsələn, infarkt və ya 2-ci tip diabet ehtimalını proqnozlaşdırır.
Böyük Britaniya Biobankının məlumatları - xəstəxanaya yerləşdirmələr, ailə həkimi qeydləri və vərdişlər daxil olmaqla 400,000-dən çox insanın tibbi qeydləri - təlim üçün istifadə edilmişdir.
Daha sonra model bu verilənlər bazasının başqa bir hissəsində və Danimarkada 1,9 milyon xəstənin məlumatları üzərində sınaqdan keçirildi.
Nəticələr yüksək dəqiqliyi sübut etdi. Avropa Molekulyar Biologiya Laboratoriyasının professoru Euan Birnie'nin sözlərinə görə, Delphi-2M ürək-damar xəstəlikləri, tip 2 diabet və sepsis də daxil olmaqla, aydın inkişaf edən xəstəliklərin proqnozlaşdırılmasında xüsusilə effektivdir. Bununla belə, infeksiyalar kimi təsadüfi hadisələrin proqnozlaşdırılmasında daha az etibarlıdır.
Mütəxəssislər qeyd edirlər ki, bu cür vasitələr həkimlərə risk qruplarını müəyyənləşdirməyə və dərmanların təyin edilməsindən tutmuş həyat tərzi dəyişikliklərinin həyata keçirilməsinə qədər erkən müdaxilə etməyə kömək edəcək.
Texnologiya, məsələn, müəyyən bir bölgədə infarkt hallarının təxmin edilməsi yolu ilə səhiyyənin planlaşdırılması üçün də faydalı ola bilər.
Bununla belə, tərtibatçılar qeyd edirlər ki, Delphi-2M praktiki istifadəyə hələ hazır deyil.
Model, ilk növbədə, 40-70 yaşlı insanların məlumatları əsasında yaradılmışdır ki, bu da qeyri-obyektivliyə səbəb ola bilər.
Hal-hazırda genetik göstəriciləri, test nəticələrini və radioloji müayinələri daxil etməklə təkmilləşdirilir.
İnkişaf Avropa Molekulyar Biologiya Laboratoriyası, Alman Xərçəng Mərkəzi (DKFZ) və Kopenhagen Universiteti arasında əməkdaşlıqda həyata keçirilib. Alimlər vurğulayırlar ki, bu texnologiya genişmiqyaslı və etik cəhətdən məsuliyyətli sağlamlıq proqnozlaşdırma sisteminin əsasını təşkil edə bilər.
Əli Babayev
