Bədənin immun müdafiəsinin əsas elementi olan viperin fermenti viruslarla mübarizə aparan aqressiv molekulları idarə edir. Britaniya Kolumbiyası Universitetinin alimləri bunu etməyə incə kvant mexanizminin kömək etdiyini aşkar ediblər.
HİT.az xəbər verir ki, araşdırmanın nəticələri “Journal of American Chemical Society” (JACS) jurnalında dərc olunub.
Viperin (həmçinin RSAD2 kimi tanınır) insan immun müdafiəsinin vacib komponentidir. HİV-1, Qərbi Nil virusu, hepatit C, qrip və gənə ensefaliti kimi bir çox virusun təkrarlanmasına mane olur. Bunun üçün viperin sərbəst radikallar - virus hissəciklərini effektiv şəkildə məhv edən son dərəcə reaktiv molekullar istehsal edir.
Sərbəst radikalların özləri gözlənilmədən hərəkət edir, potensial olaraq sağlam hüceyrələrə də zərər verir. Elm adamları uzun müddətdir ki, bədənin bu gücü necə "cəmlədiyi" ilə maraqlanırdılar.
Bir kompüter modeli cavabı tapmağa kömək edib. Məlum oldu ki, ferment çox zəif, lakin dəqiq elektrostatik qüvvədən istifadə edərək radikalı cilovlayır. Təhlükəli molekulu bir saniyə saxlayaraq onun qeyri-sabit davranmasının qarşısını alan görünməz bir “əl” kimi düşünmək olar. Bu qısa sabitlik anı radikalın tam olaraq planlaşdırıldığı kimi hərəkət etməsi üçün kifayətdir - sağlam toxuma zərər vermədən virusa hücum edir.
Araşdırmanın həmmüəllifi Hossein Khalilian deyir: "Biz fermentin radikallardan istifadə etdiyini bilirdik, lakin kvant mexanikasının onların idarə edilməsində belə mühüm rol oynadığını bilmirdik".
Bu kəşf tibb və biotexnologiya üçün yeni perspektivlər açır. Təbiətin ən aqressiv molekullarla necə mübarizə apardığını anlamaq gələcək nəsil dərmanların yaradılmasına kömək edə bilər.
Samir