ABŞ Ukraynaya uzaqmənzilli “Tomahawk” qanadlı raketlərinin mümkün tədarükünü nəzərdən keçirir. The Telegraph yazır ki, bu silahlar müharibənin gedişatını dəyişmək gücünə malikdir.
Məlumata görə, Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski bu məsələni BMT Baş Assambleyası çərçivəsində ABŞ Prezidenti Donald Tramp ilə görüşü zamanı gündəmə gətirib. Raketlərin tədarükü ilə bağlı sorğu artıq Vaşinqtonda rəsmi müzakirələrə daxil edilib.
Keçmişdə “Tomahawk” raketlərinin dəqiqliyini vurğulayan Tramp belə demişdi:
“Hər bir raket 30 santimetr dəqiqliklə hədəfə çatıb.”
O, bu fikri İranın nüvə obyektlərinə edilən hücumları xatırladaraq bildirib və nəticələri təsdiqləyən peyk görüntülərinə istinad edib.
ABŞ-ın vitse-prezidenti Cey Di Vens də məsələni şərh edərək bildirib:
“Biz, əlbəttə ki, Avropadan daxil olan bir sıra sorğuları nəzərdən keçiririk.”
Əgər Tramp bu tədarükü təsdiqləyərsə, raketlərin alınması NATO-nun koordinasiya edəcəyi sxem çərçivəsində Avropa ölkələrinin maliyyələşdirməsi ilə həyata keçirilə bilər.
ABŞ-ın Ukrayna üzrə xüsusi nümayəndəsi Kit Kellog isə daha da irəli gedərək, Ukraynaya Rusiya ərazisinə dərin zərbələr endirmək üçün icazə verilə biləcəyini bildirib:
“Dərinə vurmaq imkanından istifadə edin. Qorunan heç bir yer yoxdur.”
“Tomahawk” – düzənli yüksəklikdə uçan, radarlardan yayınan, yüksək dəqiqliklə hədəfi vuran qanadlı raketdir. Onu sualtı qayıqlardan, hərbi gəmilərdən, təyyarələrdən və ya yerüstü platformalardan buraxmaq mümkündür. Raketin modelindən asılı olaraq uçuş məsafəsi 2500 km-ə qədər çata bilər. Onlar 450 kiloqramlıq döyüş başlığı ilə təchiz olunur və möhkəmləndirilmiş hədəfləri – o cümlədən bunkerləri məhv etmək qabiliyyətinə malikdir.
Əgər Ukrayna bu raketləri əldə edərsə, ehtimal olunur ki, onları Rusiya ərazisindəki komanda məntəqələri, sursat anbarları və hərbi istehsalat obyektlərinə qarşı istifadə edəcək. Bu cür zərbələr, nəzəri olaraq, Rusiya ordusunun təchizatını və koordinasiyasını zəiflədə bilər.
Bəzi ekspertlər isə hesab edir ki, “Tomahawk” raketlərinin təkcə özü müharibənin strateji balansını tam dəyişmək gücündə deyil.
Chatham House təşkilatının baş müşaviri Kir Cails bildirib:
“Putin müharibədə üstün olduğunu düşünür. Onun bu fikrini yalnız Rusiyaya kifayət qədər dağıdıcı zərbə, hakimiyyətinə real təhdid yaradan itki dəyişə bilər.”
RUSI analitik mərkəzindən doktor Sidhart Kaushal isə istehsalat imkanlarına diqqət çəkir:
“Tomahawk bahalı raketdir, amma əsas məsələ qiymət yox, istehsal həcmləridir. ABŞ ildə cəmi 50-70 belə raket istehsal edir və artıq Yaxın Şərqdə yüzlərlə raket sərf olunub.”
Hərbi ekspert Oleh Katkov izah edib ki, “Tomahawk” əvvəlcə dəniz bazalı raket kimi yaradılıb və əsasən sualtı qayıqlardan və hərbi gəmilərdən buraxılırdı. Lakin ABŞ son illərdə bu raketləri yerüstü platformalardan buraxmaq üçün mobil “Typhon” sistemlərini də inkişaf etdirib.
Hazırda “Tomahawk” raketlərini yerüstü buraxma imkanına yalnız ABŞ və Böyük Britaniya malikdir. Amma Filippin və Almaniya da yaxın gələcəkdə bu imkanları əldə edə bilər – bu barədə general İqor Romanenko məlumat verib.
