Azərbaycanın Avropa ilə münasibətləri son illərdə yeni mərhələyə qədəm qoyub. İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra regionda formalaşan yeni geosiyasi reallıqlar, xüsusilə sülh prosesinin sürətlənməsi və Zəngəzur dəhlizinin gündəmə gəlməsi Qərbin Cənubi Qafqaz siyasətinə də ciddi təsir göstərib. Bununla belə, Avropa Parlamenti və bəzi Avropa institutlarının Azərbaycana qarşı qəbul etdiyi qərəzli qətnamələr, eləcə də erməni lobbisinin bu qurumlara təsir imkanları zaman-zaman münasibətlərin gərginləşməsinə səbəb olub. Ekspertlər hesab edirlər ki, Azərbaycan bu təzyiqlərə baxmayaraq, öz müstəqil və çoxvektorlu xarici siyasət kursunu qorumaqda və beynəlxalq məkanda nüfuzunu daha da artırmaqda davam edir.
Mövzu ilə bağlı politoloq Elçin Xalidbəyli Editor.az-a geniş açıqlama verib. Politoloq bildirib ki, Avropa Parlamenti və digər Avropa qurumlarının Azərbaycana qarşı qəbul etdiyi qətnamələr qərəzli xarakter daşıyırdı və bu prosesdə erməni lobbisinin təsiri aydın şəkildə görünürdü:
“Bu qətnamələrin arxasında erməni lobbisinin rüşvət və təsir mexanizmləri dayanır. Məqsəd hər zaman Azərbaycana siyasi təzyiq göstərmək olub. Lakin Azərbaycan artıq sübut edib ki, heç bir xarici təzyiq onun milli maraqlarını, mövqeyini və prinsipial siyasətini dəyişdirə bilməz.”
Analitikin fikrincə, rəsmi Bakı regionda sülh və sabitliyin əsas təminatçısına çevrilib:
“Azərbaycan erməni lobbisinin bütün hücumlarını dəf etməyi bacardı və regional sülh prosesində əsas iradə mərkəzi kimi çıxış etdi. Azərbaycanla Ermənistan arasında yekun sülh sazişinin mətni artıq razılaşdırılıb, həmçinin ABŞ prezidenti Cozef Baydenin (mətndə “Buş” deyil, redaktə ilə “Bayden” olmalıdır) təşəbbüsü ilə sənədin paraflanması baş tutub. Bu, böyük siyasi və diplomatik uğurdur. Beynəlxalq məkanda, o cümlədən Avropa qurumlarında da bu reallıq qəbul olunur.”
Politoloq əlavə edib ki, Avropa dövlətləri Azərbaycanın regional və qlobal səviyyədə artan əhəmiyyətini artıq anlayır:
“Azərbaycan Avropa İttifaqının enerji təhlükəsizliyi üzrə strateji tərəfdaşıdır. Bu səbəbdən Avropa artıq Azərbaycanın siyasi iradəsi ilə hesablaşmaq məcburiyyətindədir. Eyni zamanda, ölkəmiz çoxvektorlu xarici siyasət kursu həyata keçirərək bütün dünya qütbləri ilə balanslı münasibətlər qurmağa nail olub.”
Elçin Xalidbəylinin sözlərinə görə, Azərbaycanın geoiqtisadi və nəqliyyat baxımından rolu da sürətlə artır:
“Qərbdə, xüsusilə Avropa məkanında artıq anlayırlar ki, Azərbaycan yaxın gələcəkdə iki qitəni birləşdirən əsas nəqliyyat-kommunikasiya qovşağına çevriləcək. Zəngəzur dəhlizinin açılması bu baxımdan böyük strateji əhəmiyyət daşıyır. Bu dəhliz vasitəsilə Avropa ilə Asiya arasında iqtisadi və ticari əlaqələr məhz Azərbaycanın üzərindən keçəcək.”
Sonda politoloq vurğulayıb ki, bütün bu amillər Azərbaycanın beynəlxalq nüfuzunun artdığını və Qərb institutlarının ölkəmizə münasibətində dəyişikliklərin qaçılmaz olduğunu göstərir: “Azərbaycanın strateji mövqeyi və regional təsir gücü getdikcə artır. Qərb dairələri artıq anlayır ki, Cənubi Qafqazda sabitlik və tərəfdaşlıq yalnız Azərbaycanın iştirakı ilə mümkündür”.
