Qazaxıstan sərhədində ciddi yoxlamalar və sıxlıq səbəbindən Çindən Rusiyaya konteyner daşımalarının qiyməti son bir ayda 10 faiz artıb. Qiymət İndeksləri Mərkəzinin (CİP) hesablamalarına görə, 40 metrlik böyük konteynerin birbaşa qatarla daşınmasının qiyməti sentyabrın ortalarından etibarən 4500-5100 dollar arasında artıb.
Hafta.az-ın yazdığına görə, bu artım ilk növbədə Qazaxıstanın Çin sərhədindəki dəmir yolu stansiyalarına gələn bütün tranzit konteynerləri üçün məcburi gömrük yoxlamasını tətbiq etməsi ilə bağlı olub. Elektronika, geyim və ayaqqabı kimi istehlak mallarını daşıyan konteynerlər üçün yoxlama müddətləri bir neçə gündən bir aya qədər dəyişə bilər. Bu, konteyner axınını Zabaykalsk və Nauski kimi digər sərhəd keçid məntəqələrinə yönəldib.
Sentyabrda Qazaxıstan-Rusiya sərhədində kilometrlərlə uzun növbələr yaranıb və 5 minə yaxın yük maşını dayanıb. Rusiya Federal Gömrük Xidməti bu vəziyyəti bəzi Rusiya şirkətlərinin “boz idxal və ya qaçaqmalçılıq” ilə bağlı narahatlıqları səbəbindən daşıyıcılara hərəkət əmri verməkdən imtina etməsi ilə əlaqələndirib.
Nəqliyyat sektorunun nümayəndələri bir konteynerin yoxlanılmasının dəyərinin təxminən 470 dollara çatdığını bildirirlər. Bu əlavə xərclər göndərmə şirkətləri tərəfindən müştərilərə ötürülür. Bundan başqa, Çində oktyabrın 1-dən 8-dək olan milli bayram dövründə konteynerlərin hərəkətinin yavaşlaması və boş konteynerlərin qıtlığı qiymət artımına təsir edən digər amillər olub.
Rusiyada Yeni il qabağı alış-veriş mövsümü ilə əlaqədar olaraq ilin son rübündə konteyner idxalı adətən artsa da, bu il alıcılıq qabiliyyətinin azalması və yüksək məzənnə səbəbindən gözlənilən mövsümi tələb artımı baş vermədi. Qiymət artımı ilk növbədə logistik təchizat zəncirindəki pozulmalarla bağlıdır.
Mütəxəssislər qatarların yavaş-yavaş da olsa sərhədi keçməyə başlaması ilə qiymət artımının qısamüddətli tendensiya olmayacağını, əksinə mülayim olacağını proqnozlaşdırırlar. TransGID-in proqnozuna görə, bu yüksəliş tendensiyası ən azı 2025-ci ilin fevralında Çin Yeni ilinə qədər davam edəcək. Bazar iştirakçıları cari şərtlərin ilin sonuna qədər davam edəcəyini gözləyirlər.