Universitet seçərkən diqqətli olun: “Gizli xərclər” tələsinə düşməyin!
Xaricdə təhsil almaq istəyən gənclərin sayı artdıqca, universitet seçimi məsələsi daha da aktuallaşır. Lakin mütəxəssislər xəbərdarlıq edirlər ki, bəzi universitetlər tərəfindən təqdim olunan məlumatlarda “gizli xərclər” gizlədilə bilər və bu, tələbələr üçün ciddi maliyyə problemlərinə səbəb ola bilər.
Rəsmi məlumatlarda çox vaxt yalnız təhsil haqqı göstərilir, digər ödənişlər – yaşayış, sığorta, kitab, laboratoriya və inzibati xərclər barədə isə ətraflı məlumat verilmir. Halbuki, təhsil mütəxəssisləri bildirirlər ki, abituriyentlər universitetə müraciət etməzdən öncə bu xərclərin siyahısı ilə tanış olmalıdırlar.
Mütəxəssislərin fikrincə, tələbələr “Təhsil haqqından başqa hansı əlavə xərclər mövcuddur?” sualını universitet nümayəndələrinə açıq şəkildə ünvanlamalıdır.
ABŞ təcrübəsi bu baxımdan nümunə göstərilir. Belə ki, orada təhsil alacaq tələbələr vizaya müraciət etməzdən öncə I-20 formu əldə edirlər. Bu sənəddə universitet tələbənin illik xərclərini – yaşayış, yemək, sığorta, kitab və digər xərcləri – şəffaf şəkildə göstərməyə borcludur.
Lakin bütün ali təhsil müəssisələri bu qədər açıq davranmır. Son dövrlər Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətində fəaliyyət göstərən bəzi universitetlər barədə redaksiyalara tələbələrdən şikayətlər daxil olub. Onların sözlərinə görə, təhsil haqqını ödədikdən sonra universitetlər əlavə illik ödənişlər tələb edir, halbuki bu xərclər barədə əvvəlcədən məlumat verilməyib.
Redaksiyamız məsələ ilə bağlı qeyd olunan universitetlərlə əlaqə saxlayacaq.
Təhsil ekspertləri tələbələrə məsləhət görürlər ki, qəbul sənədlərini imzalamazdan öncə müqavilə şərtlərini diqqətlə oxusunlar və bütün əlavə xərclərin – qeydiyyat, yaşayış, kitab, laboratoriya və inzibati rüsumların – müqavilədə açıq şəkildə göstərilməsinə əmin olsunlar.
Ekspertlərin fikrincə, şəffaflıq tələbənin hüququdur. Universitet seçimi zamanı yalnız akademik göstəricilərə deyil, həm də maliyyə şəffaflığına diqqət yetirmək, gələcəkdə maddi və psixoloji problemlərin qarşısını almağa kömək edəcək.