Uorvik Universitetindən bir tədqiqatçı atmosferdə istənilən formalı - həm kürə, həm də nazik disk şəklində - nanohissəciklərin necə hərəkət etdiyini hesablamağa imkan verən ilk sadə və universal üsulu təklif edib...
Poliqon xəbər verir ki, tədqiqat Journal of Fluid Mechanics (JFM) jurnalında dərc olunub.
İnsan hər gün milyonlarla mikroskopik hissəciyi - his, toz, mikroplastik, virus, tozcuq və sintetik nanohissəcikləri - udur. Onların bəziləri o qədər kiçikdir ki, ağciyərlərin dərin qatlarına daxil ola və hətta qana keçə bilər. Bu isə infarkt, insult və xərçəng xəstəlikləri riskini artırır.
Problem ondadır ki, bu hissəciklərin çoxu qeyri-müntəzəm formaya malikdir, lakin mövcud riyazi modellər sadələşdirmə məqsədilə onları ideal kürələr kimi nəzərdən keçirir. Bu, hesablamaları təhrif edir və hissəciklərin real şəraitdə necə davrandığını - məsələn, nə qədər tez çökməsini və ya hava axınları ilə necə daşınmasını - dəqiq proqnozlaşdırmağa mane olur.
Uorvik Universitetinin Mühəndislik Məktəbinin professoru Dunkan Lokerbi hissəciklərin istənilən formalı hərəkətini modelləşdirməyə imkan verən yeni bir düstur təklif edib. Bu üsul, bir əsrdən çox əvvəl havadakı mikrohissəciklərin davranışını təsvir etmək üçün yaradılmış Kanninqem düzəliş əmsalının yenidən şərhinə əsaslanır.
"Əgər biz hissəciklərin hərəkətini istənilən formada dəqiq proqnozlaşdıra bilsək, hava çirklənməsi, xəstəliklərin yayılması və atmosfer kimyası modellərini əhəmiyyətli dərəcədə təkmilləşdirə bilərik", deyə Lokerbi bildirib.
Hazırlanan yanaşma atmosferdə gedən proseslərin - şəhər çirkləndiricilərinin və vulkan külünün yayılmasından tutmuş, tibbdə və istehsalatda nanomaterialların davranışına qədər - daha dəqiq modelləşdirilməsi üçün əsas yaradır.
Poliqon.info
