Stress təkcə bir ruh halı deyil, həm də bütün bədəni əhatə edən bir təcrübədir. İnsan stress keçirdikdə bədənin bütün əsas sistemləri aktivləşir...
Poliqon EatingWell portalına istinadən xəbər verir ki, buna görə də bu qədər geniş fiziki və emosional simptomlar yaşayırıq.
Məqalədə qeyd olunur ki, məsələn, bir insanın açarlarını unutduğu və ya ictimai çıxış tədbirinə hazırlaşdığı zaman yaşaya biləcəyi kəskin stress həyatın normal və qaçılmaz bir hissəsidir, lakin xroniki stress insanın sağlamlığına mənfi təsir göstərə bilər.
Əksər insanlar stressin fiziki simptomları ilə tanışdırlar: həzm problemləri, baş ağrıları və ya ürək döyüntüsü. Bununla belə, daha az aşkar ola biləcək digər əlamətlər də var.
Məsələn, diabetli insanlar stress dövrlərində qan şəkəri səviyyələrini normal həddə saxlamaqda çətinlik çəkə bilərlər.
Diyetoloqlar nəşrə stressin qan şəkəri səviyyələrinə necə təsir edə biləcəyini izah etdilər və bu amillərin hər ikisini idarə etməyin ən yaxşı yollarını da paylaşdılar. Qeyd olunur ki, stress normaya çevrildikdə, qan şəkəri səviyyələrinə aşağıdakı üç şəkildə mənfi təsir göstərir:
1. Hormonların ifrazını tətikləyir
Stress yeni bir fenomen olmasa da, bədənimizin daxili stress reaksiyası müasir həyatla inkişaf etməyib. Məsələn, bədən yaxınlaşan son tarixin stressinə sanki yırtıcıdan qaçdığınız kimi reaksiya verir.
Diyetoloq Vandana Şet tibbi jurnal "Cureus"a bildirib ki, bu reaksiya kortizol və adrenalin kimi çox miqdarda stress hormonlarının ifrazına səbəb olur. Bu, qan şəkərinin səviyyəsinin yüksəlməsinə və qan şəkərinin səviyyəsini tənzimləyən hormon olan insulinin işləməsini çətinləşdirə bilər.
Stress yığılması və müntəzəm hormonal artımlar halında, uzun müddətdə qan şəkəri səviyyəsi ilə bağlı problemlər yarana, xroniki olaraq yüksək kortizol səviyyəsi halında, bədən qarın nahiyəsində daha çox visseral yağ toplaya bilər.
Diyetoloq Kimberli Rouz-Frensis EXCLI jurnalı üçün yazdığı məqalədə insulin müqaviməti kimi tanınan bu vəziyyətin nəticədə qan şəkəri səviyyəsini artıra və piylənmə, prediabet və 2-ci tip diabet kimi xəstəliklərin inkişaf ehtimalını artıra biləcəyini bildirib.
2. Yuxu problemləri
Stress insanı bütün gecə fırlanmağa və heç vaxt yuxuya getməməyə vadar edə bilər ki, bu da onu ertəsi gün yorğun və stressli hiss etməyə vadar edə bilər. Amerika Yuxu Tibbi Akademiyasının apardığı bir araşdırmaya görə, insanların təxminən 75%-i stressin bəzən, tez-tez və ya həmişə onların yatmasına mane olduğunu bildirir. Təəssüf ki, zəif yuxu və stress də qan şəkəri səviyyəsinə mənfi təsir göstərə bilər.
3. Emosional həddindən artıq yemək
Həddindən artıq yemək çoxumuz üçün stresslə mübarizənin ümumi mexanizmidir. Adətən, bu halda insan kalorisi az olan salat və ya smuziləri deyil, dondurma, peçenye və ya kartof qızartması kimi şirin və ya karbohidratla zəngin qidaları seçir.
İnsanların stress zamanı bu cür qidalara meyl etməsinin bioloji bir komponenti olduğu vurğulanır. Stress kortizol ifraz edir ki, bu da təkcə insulin müqavimətinə deyil, həm də yüksək kalorili qidalara olan aclığı və istəyi artıra bilər.
Diyetoloqlar bildirirlər ki, kifayət qədər yuxu, fiziki fəaliyyət və sevimli hobbilərlə məşğul olmaq kimi vərdişlər uzunmüddətli perspektivdə sağlamlığın, rifahın və qan şəkərinin səviyyəsinin yaxşılaşmasına kömək edən stresslə mübarizə üçün təsirli strategiyalardır.
Poliqon.info
