NATO-nun baş katibi Mark Rutte Ukraynanın alyansa üzvlüyü ilə bağlı "prinsiplər və mövcud vəziyyət arasında fərq qoyulmalı" olduğunu bildirərək, hazırda müttəfiqlər arasında bu məsələdə fikir birliyinin olmadığını qeyd edib.Rutte sabah Brüsseldəki qərargahda keçiriləcək NATO Xarici İşlər Nazirləri Görüşündən əvvəl mətbuata açıqlama verib.

Rutte bildirib ki, nazirlər kollektiv təhlükəsizliyə artan təhdidləri müzakirə edəcək və 2026-cı ilin iyul ayında Ankarada keçiriləcək NATO sammitindən əvvəl çəkindirmə və kollektiv müdafiəni gücləndirmək üçün atılan addımları nəzərdən keçirəcəklər. O, həmçinin müttəfiq nazirlərin sabah NATO Ukrayna Şurası formatında ukraynalı həmkarları ilə görüşəcəklərini açıqlayıb.
Rutte, müttəfiqlərin 2025-ci ildə Haaqada keçirilən sammitdə müdafiə xərclərini artırmaq barədə verdiyi vədi xatırladaraq dedi: "Hər həftə müttəfiqlərdən öz imkanlarını artırmaq üçün yeni açıqlamalar görürəm, amma bu, yalnız uzun bir yolun başlanğıcıdır və biz arxayın olmamalıyıq".

Rutte, ABŞ-ın Ukraynada sülhə nail olmaq səylərini alqışladı və əlavə etdi: "Əminəm ki, bu davamlı səylər nəticədə Avropada sülhü bərpa edəcək".

Rutte, Rusiyanın Ukraynaya hücumlarının getdikcə daha qəddar hala gəldiyini qeyd edərək, "Rusiya sistematik olaraq mülki infrastrukturu hədəf alır. Rusiya bu müharibədə tək deyil. Çin Rusiyanın qəti tərəfdarı olaraq qalır və Şimali Koreya da dəstək verir" dedi.

Rutte, NATO-nun Ukraynaya Amerika silah və avadanlıqlarının tədarükünü əhatə edən "Ukraynanın Prioritet Ehtiyaclar Siyahısı" (PURL) proqramında iştirakın artırılmasına çağırdı və əlavə etdi: "Müttəfiqlərin yaxın günlərdə yeni töhfələr elan edəcəklərini gözləyirəm".


NATO-nun Baş katibi həmçinin Rusiya-Ukrayna müharibəsinə son qoymaq üçün ABŞ-ın rəhbərlik etdiyi danışıqlar və "28 maddəlik Sülh Planı" ilə bağlı sualları cavablandıraraq bu səyləri alqışladığını bildirdi.

Bu planın Ukraynanın NATO üzvlüyünü nəzərdə tutmadığına gəldikdə, Rutte dedi: "Prinsiplərlə mövcud vəziyyəti ayırd etmək faydalıdır. Ukraynanın NATO-ya qoşulması üçün bütün müttəfiqlərin konsensusa ehtiyacı var. Hazırda, bildiyiniz kimi, Ukraynanın NATO üzvlüyü ilə bağlı konsensus yoxdur."

Rutte qeyd etdi ki, bu maddə 1949-cu il Vaşinqton Müqaviləsinə əsaslanır və müqavilənin hələ də qüvvədə olduğunu vurğuladı.


Ankara sammitinin gündəliyi və potensial qərarları ilə bağlı Rutte dedi: "Zirvə görüşünün yenidən səslənməsini və böyük uğur qazanmasını təmin etmək üçün Türkiyə və bütün müttəfiqlərimizlə həqiqətən birlikdə çalışırıq. Bildiyiniz kimi, son nəticələr barədə daha sonra qərar verəcəyik. Zirvə görüşündən əvvəl sülh müqaviləsi və ya tam atəşkəs əldə olunmasını ümid edirəm. Ümid edək ki, o vaxta qədər gözləmək məcburiyyətində qalmayacağıq."

Rutte qeyd etdi ki, Ankara sammitinin son sammitdə müəyyən edilmiş müdafiə xərclərinin artırılması hədəfinə çatacağını gözləyir və dedi: "Biz müdafiə sənayesi istehsalını artırırıq və Türkiyədəki təsirli müdafiə sənayesi bazasından da faydalanırıq".

ABŞ Dövlət Katibi Marko Rubionun xarici işlər nazirlərinin görüşündə iştirak etməməsi ilə bağlı Rutte onunla daim əlaqə saxladıqlarını və Rubionun Ukraynadakı vəziyyətə və bir çox digər məsələlərə həll yolu tapmaq üzərində intensiv işlədiyini bildirdi.

Rutte Rubionun görüşdə iştirak etməməsinin problem olmadığını bildirdi və onun yerinə ABŞ Dövlət Katibinin müavini Kristofer Landaunun iştirak edəcəyini bildirdi.


28 noyabrda Qara dənizdə ticarət gəmilərinə edilən hücumlarla bağlı suala Rutte dedi: "Müttəfiqimiz Türkiyənin Qara dənizdəki təhlükəsizliklə bağlı narahatlıqlarını eşitdik. Deyə bilərəm ki, həqiqətən inanıram ki, bu hadisə Rusiyanın Ukraynaya qarşı davam edən müharibəsinin yaratdığı daha geniş təhlükəsizlik riskinin daha bir sübutudur".

aia.az
Tərcümə şöbəsi

• Ukrayna
• Nato
• Baş Katib
• Qəbul
• Fikr
• Rutte