ain.az xəbər verir, Bizim media saytına əsaslanaraq.
2025-ci il tibb və elm üçün dönüş nöqtəsi oldu: alimlər və həkimlər hələ yaxın vaxtlara qədər fantastik görünən texnologiyalar təqdim etdilər.Bizim.Media xəbər verir ki, düşüncə gücü ilə cihazların idarə edilməsindən tutmuş okeanın o tayından aparılan distant əməliyyatlara və Altsheymer xəstəliyinin diaqnostikası üçün ilk qan analizinə qədər. Yaxın onilliklərdə səhiyyəni dəyişə biləcək ilin yeddi əsas tibbi nailiyyətini təqdim edirik: 1. Beyin implantı vasitəsilə düşüncə gücü ilə cihazların idarə edilməsiYan amiotrofik sklerozdan (BAS) əziyyət çəkən pasiyent dünyada ilk dəfə olaraq iPad-i əllərini və səsini istifadə etmədən, yalnız düşüncə gücü ilə tam idarə edə bilib. Bu, Synchron şirkəti tərəfindən hazırlanmış implantasiya olunan “beyin–kompüter” interfeysi (BCI) sayəsində mümkün olub. Texnologiya ağır nevroloji pozuntuları olan insanların ünsiyyətini və müstəqilliyini bərpa etməyə yol açır.2. Obstruktiv yuxu apnoesi üçün ilk həbEksperimental AD109 preparatı obstruktiv yuxu apnoesinin müalicəsində yüksək effektivlik göstərib. Klinik sınaqlarda xəstəliyin ağırlıq dərəcəsi təxminən 50% azalıb, pasiyentlərin təxminən dörddə birində isə simptomlar tamamilə aradan qalxıb. Beləliklə, apnoenin müalicəsi ilk dəfə olaraq aparat terapiyası deyil, sadə həb formasında mümkün ola bilər.3. Son 20 ildə ilk qeyri-opioid ağrıkəsici preparatFDA orta və güclü kəskin ağrıların müalicəsi üçün yeni qeyri-opioid preparatı — Journavx-ı (suzetrijin) təsdiqləyib. Onun effektivliyi zəif opioidlərlə müqayisə olunur, lakin asılılıq riski yoxdur. Bu, davam edən opioid böhranı fonunda mühüm addımdır.4. Donuz orqanlarının transplantasiyası zamanı rədd edilmənin anlaşılmasında irəliləyişNYU Langone tədqiqatçıları genetik olaraq dəyişdirilmiş donuz böyrəklərinin insan orqanizmində rədd edilməsinə səbəb olan immun mexanizmi müəyyən ediblər. Alimlər reaksiyanı əvvəlcədən proqnozlaşdırmağa və dərman müalicəsi ilə uğurla geri çevirməyə nail olublar. Bu, donor orqan çatışmazlığı probleminin real həlli kimi ksenotransplantasiyanı yaxınlaşdırır.5. Altsheymer xəstəliyinin diaqnostikası üçün ilk qan analiziFDA tarixdə ilk dəfə Altsheymer xəstəliyini müəyyən etməyə imkan verən qan analizini təsdiqləyib. Test xüsusi zülalların nisbətini ölçür və xəstəliyin əlamətlərini yüksək dəqiqliklə aşkar edir. Bu, xüsusilə erkən mərhələlərdə diaqnostikanı daha sürətli, əlçatan və az invaziv edir.6. Uzaq məsafədən robotlaşdırılmış əməliyyatDünyada ilk dəfə olaraq Afrikada olan pasiyent üzərində ABŞ-dan olan cərrah tərəfindən təxminən 11 200 km məsafədən əməliyyat aparılıb. Robotlaşdırılmış telecərrahiyyə öz dəqiqliyini və təhlükəsizliyini sübut edərək, ucqar və zəif təmin olunmuş regionlarda yüksək texnologiyalı tibbi yardım üçün yeni imkanlar açıb.7. İlk fərdiləşdirilmiş genetik müalicə körpənin həyatını xilas edibNadir və ölümcül metabolik xəstəliyi olan körpə CRISPR texnologiyası əsasında fərdi şəkildə hazırlanmış terapiya alıb. Genetik müalicə əksər hallarda ölümə gətirib çıxaran qüsuru düzəltməyə imkan verib. Ekspertlər qeyd edirlər ki, bu nailiyyətlər tibbdə yeni bir dövrün yalnız başlanğıcıdır: müalicə daha dəqiq, fərdiləşdirilmiş və əlçatan olur, elm ilə praktika arasındakı sərhədlər isə sürətlə aradan qalxır.Bizim.Media
Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün ain.az saytını izləyin.
