EN

Günvurma bu şəxslər üçün risklidir - AÇIQLAMA

Yay aylarının ən çox rast gəlinən sağlamlıq problemlərindən biri günvurmadır. Bu zaman bədənin istilik tənzimi pozulur, daxili orqanlarda zədələnmələr baş verə bilər.

 

Xüsusilə uşaqlar, yaşlılar və açıq havada işləyən insanlar günvurma riski altındadır. Ona görə də günvurma haqqında məlumatlı olmaq, onun qarşısını almaq və vaxtında müdaxilə etmək həyati əhəmiyyət daşıyır.

 

Günvurmadan qorunmaq üçün hansı tədbirlər görülməlidir və ilk yardım necə göstərilməlidir? Günvurma riski daha çox kimlərdə müşahidə olunur? (uşaqlar, yaşlılar, xəstələr və s.)

 

Mövcud suallarla bağlı Sfera.az-a açıqlama verən həkim, professor Adil Qeybulla günvurma və istivurmanın yay fəslində ən çox rast gəlinən hal olduğunu deyib. Onun sözlərinə görə, bu vəziyyət, orqanizmdə istilik tənziminin pozulması ilə əlaqədardır:

 

 

“BelÉ™ ki, insan bÉ™dÉ™ni uzun müddÉ™t güclü günəş şüaları altında qaldıqda, ultrabÉ™növÅŸÉ™yi şüalar, yerdÉ™n É™ks olunan istilik vÉ™ digÉ™r amillÉ™rin tÉ™siri ilÉ™ günvurma baÅŸ verÉ™ bilÉ™r. HÉ™mçinin, É™traf mühitdÉ™ havanın hÉ™ddindÉ™n artıq qızması zamanı insan uzun müddÉ™t belÉ™ ÅŸÉ™raitdÉ™ qala bilmir. Çünki ilkin mÉ™rhÉ™lÉ™dÉ™ bÉ™dÉ™nin müdafiÉ™ mexanizmlÉ™ri iÅŸÉ™ düşür. YÉ™ni dÉ™ridÉ™ damarlar geniÅŸlÉ™nir, insan É™vvÉ™lcÉ™ tÉ™r ifrazı ilÉ™, sonra isÉ™ tÉ™nÉ™ffüs yolları vasitÉ™silÉ™ artıq istiliyi xaric edir vÉ™ bÉ™dÉ™nin temperaturunun yÉ™ni hÉ™yati proseslÉ™rin normal fÉ™aliyyÉ™ti üçün zÉ™ruri olan tÉ™xminÉ™n 36-37 dÉ™rÉ™cÉ™ istiliyin sabit saxlanılması üçün bütün resurslar sÉ™fÉ™rbÉ™r olunur. Lakin bu imkanlar müəyyÉ™n müddÉ™tdÉ™n sonra zÉ™iflÉ™yir. NÉ™ticÉ™dÉ™, bÉ™dÉ™nin hÉ™rarÉ™ti yüksÉ™lir vÉ™ bu zaman istivurma É™lamÉ™tlÉ™ri arterial tÉ™zyiqin enmÉ™si, huÅŸun itirilmÉ™si, zÉ™iflik, ürÉ™kbulanma, titrÉ™tmÉ™ vÉ™ digÉ™r pozuntular ortaya çıxa bilÉ™r. Bu, artıq günvurma vÉ™ istivurma vÉ™ziyyÉ™tinin inkiÅŸafına iÅŸarÉ™dir”.

 

Həkim insanın belə halda dərhal sərin yerə aparılmalı olduğunu vurğulayıb. A.Qeybulla qeyd edib ki, alnına nəm dəsmal qoyulmalı, bədəni soyuq su ilə silinməlidir:

 

“TÉ™bii ki, bundan sonra mütlÉ™q hÉ™kim çağırılmalıdır ki, digÉ™r müvafiq tÉ™dbirlÉ™ri hÉ™yata keçirsin. Eyni zamanda belÉ™ ÅŸÉ™xslÉ™rÉ™ maye qÉ™buluna da xüsusi diqqÉ™t yetirilmÉ™lidir. Çünki bu hallarda su-duz mübadilÉ™si dÉ™ pozulur”.

 

O əlavə edib ki, uşaqlarda günvurma və istivurma vəziyyətləri daha təhlükəlidir:

 

“Çünki uÅŸaqların bÉ™dÉ™nindÉ™ su ehtiyatı azdır vÉ™ orqanizmin tarazlığı daha sürÉ™tlÉ™ pozulur. Buna görÉ™ dÉ™ uÅŸaqlara xüsusi qayğı göstÉ™rilmÉ™lidir. Onların uzun müddÉ™t gün altında, istidÉ™ qalması, maye qÉ™bul etmÉ™dÉ™n, hÉ™rÉ™kÉ™tsiz ÅŸÉ™kildÉ™ isti ÅŸÉ™raitÉ™ mÉ™ruz qalması olduqca tÉ™hlükÉ™lidir”.

 

Fidan Hacızadə

Sfera.az

 

 

Chosen
12
sfera.az

1Sources