Fələstin-Amerika tarixçisi Xalidi: Biz İsrailin Fələstin haqqındakı "yalançı" rəvayətinin iflasının şahidi oluruq
Fələstinli-Amerikalı tarixçi professor Dr. Rəşid Xalidi 1918-ci ildən bəri Fələstin məsələsi ilə bağlı intensiv dezinformasiya aparıldığını bildirərək dedi: "Biz hələ də təkcə indiki zamanla bağlı yalanlarla deyil, həm də keçmişlə bağlı yalanlarla mübarizə aparırıq".
"Yuxarıdan Fələstin" kataloqu, ilk dəfə 2021-ci ilin sentyabrından 2022-ci ilin yanvarına qədər Ramallahdakı A.M. Qattan Fondunda nümayiş etdirilən və mart ayında İstanbulda ictimaiyyətə açılan "Quş baxışı ilə Fələstin" sərgisinin bir hissəsi olaraq nəşr olunub.
Sərgi kuratoru Prof. Dr. Zeynep Çelik tərəfindən redaktə edilən əsərin təqdimat tədbiri Koç Universiteti Anadolu Sivilizasiyaları Tədqiqat Mərkəzinin (ANAMED) auditoriyasında Fələstin-Amerika tarixçisi Rəşid Xalidinin iştirakı ilə keçirildi.
Çelikin moderatorluğu ilə keçirilən çıxışda sərgi ilə bağlı fikirlərini bölüşən Xalidi dedi: "Biz tarixi yalnız sözlə danışmaq səhvini edirik. Tarixi göstərməliyik. Daha dərindən araşdırmalıyıq. Buna görə də bu sərgi vacibdir. Çünki siz ona baxırsınız və deyirsiniz ki, 'Xeyr, Fələstin boş səhra deyildi'."
Xalidi vurğuladı ki, Fələstin haqqında həqiqət tez-tez mif, dezinformasiya, yalan və təbliğata məruz qalmaqla talan edilir və sözünə davam etdi:
"Biz hələ də təkcə indiki zamanla bağlı yalanlarla deyil, həm də keçmişlə bağlı yalanlarla mübarizə aparırıq. Bu gün İsrailin Fələstin haqqında "yalan" rəvayətinin çöküşünün şahidi oluruq. Daha dərindən araşdırıb bu yalanların əslində əsas etibarilə digər yalanlara əsaslandığını anlamaq vacibdir."
aia.az
Tərcümə şöbəsi
Xalidi iki illik prosesin bir əsrdən çoxdur hökm sürən Fələstin haqqında yalan rəvayəti tamamilə tərsinə çevirdiyini bildirərək dedi: "Bu görüntülərlə onlar Qərb imperializmi, sionizm və əsas media tərəfindən yayılan yalanları üstələyirlər."
"Biz sistematik şəkildə məhv edilirik."
Xalidi, tarixçi kimi işinin sözlə məhdudlaşdığını, eyni zamanda obrazların gücünü də tanıdığını izah edərək dedi: "Soyqırımı yaşadığımız bu iki ağrılı il bizə bir şeyi öyrətdi. Soyqırımın görüntüləri Qəzzanın hər yerindən olan cəsur Fələstinli gənclər tərəfindən gecə-gündüz canlı yayımda paylaşıldı. İnanıram ki, bu görüntülər qlobal ictimai rəyə Fələstin haqqında yazılan hər hansı bir şeydən daha çox təsir göstərib."
Rəşid Xalidi həmçinin adları çox bilinməyən və İsrail tərəfindən öldürülən fələstinli jurnalistlərə müraciət edərək dedi: "Biz sistematik olaraq ya pilotsuz təyyarə hücumları, bombalar və ya digər vasitələrlə məhv edilirik. İki ildə 240 jurnalist məhv edilib. Niyə? Çünki İsrail müharibə görüntülərinin nə qədər güclü olduğunu bilir. Onlar sadəcə bu görüntüləri dünyaya gətirdikləri üçün öldürülüblər."
Xalidi həmçinin Nyu-Yorkun ilk müsəlman meri Zöhran Məmdani haqqında da şərh verərək, ictimai qavrayışdakı dəyişikliyi qeyd edərək dedi: "Dünyanın ən böyük yəhudi əhalisinə malik şəhərdə o, müsəlman, immiqrant və Fələstin məsələsini açıq şəkildə dəstəkləyən biri kimi 1 milyondan çox səslə seçilib. O, reallığı görən gəncləri təmsil edir."
Yezid Anani, Zeynəb Azarbadegan, Zeynep Çelik və Salim Tamari tərəfindən təşkil edilən sərgi 25 yanvar 2026-cı ilə qədər ANAMED-də nümayiş olunacaq.
aia.az
Tərcümə şöbəsi
