Konkret.az saytından verilən məlumata əsasən, ain.az məlumatı açıqlayır.
İlk dəfə eramızdan əvvəl 5-ci əsrdə məşhur yunan tarixçisi Herodot dünyanın möcüzələri konsepsiyasını irəli sürüb.
Üzərindən 100 il keçəndən sonra, yəni eramızdan əvvəl 4-cü əsrdə Sidonlu Antipater dünyanın sadəcə 7 möcüzəsi olduğunu bildirib və bu gün qəbul olunan “Yeddi möcüzə” siyahısını tərtib edib.
Bir sözlə, “dünyanın 7 möcüzəsi” konsepsiyasının irəli sürülməsindən və siyahısının tutulmasından indiyə qədər 2500-2300 il vaxt keçir. Elə buna görə də xarüqəladə əsərlər 7 ilə məhdudlaşıb. Həmin siyahı indi tutulsaydı, əminəm ki, dünyanın xarüqəladə əsərləri 7 yox, 8, bəlkə də 9 olardı. Digər iki xarüqəladə əsər isə bizim payımıza düşərdi. Söhbət, təbii ki, “akademikbaşı” İsa Həbibbəylidən gedir.
“Akademikbaşı”nı xarüqəladə edən, bilirsinizmi, nədir? Təbii ki, onu digər bənzərlərindən fərqləndirən xüsusiyyətləri.
Məlumdur ki, dünyanın bütün əsərlərinin obrazlarını (xarüqəladə olsun və ya olmasın) müəlliflər yaradıb. Onlar hansısa bir prototipi nəzərdə tutub mənfi və müsbət obrazlar meydana gətiriblər. İsa Həbibbəyli də əslində Mirzə Cəlilin müxtəlif əsərlərinin prototipi sayıla bilər. Onun xarüqəladə tərəfi odur ki, digər prototiplər ən yaxşı halda müəlliflərlə eyni zamanda və ya əvvəl yaşayıblar. İsa Həbibbəyli isə öz müəllifindən xeyli sonra dünyaya gəlib. Mirzə Cəlil 1932-ci ildə rəhmətə gedib, İsa Həbibbəyli isə onun ölümündən 17 il sonra – 1949-da anadan olub. Buna baxmayaraq, onun bir çox obrazlarının prototipi olmağı bacarıb. Vallah, halaldır bu adama.
Amma bu, hələ onun xarqəladəliyin yeganə əsası da deyil. Digər prototiplər müəlliflərinin “materialı”, tədqiqat obyekti olub. Bizim İsa müəllim isə Mirzə Cəlilin əsərlərinin prototipi olmasına baxmayaraq, öz müəllifinin həyat və yaradıcılığını incələyib. Xeyli məqalələr və kitablar yazıb. Hətta bu xidmətlərinə görə akademik ünvanı qazanıb, sonra isə dilini işə salıb Rusiyanın agentura şəbəkəsinin baş agentinə bəy tərifi deyə-deyə “akademikbaşı”lığa yüksəlib.
Ən əsası, digər 7 möcüzəni insanlar yaradıb. Bizim möcüzəvi şəxsiyyəti isə Allahın özü yaradıb bizə bəxş edib.
Hesab edirəm ki, bu xarüqəladə bacarığına görə ona AMEA-nın qabağında başı buludlardan, ayağı Xəzər dənizindən nəm çəkən hündür abidə qoymalıdır. Qoy, bu abidə də olsun dünyanın 9-cu möcüzəsi. Bizim yunanlardan nəyimiz əskikdir ki? Heç onların öz müəllifinin əsələrini incələyən prototipləri var?
Heydər Oğuz
Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün ain.az saytını izləyin.
