Biz həkimlərə elə inanırıq ki, sanki onlar göydə ilahi bir qüvvə, yerdə isə ən etibar etdiyimiz insanlardır. Xəstələndikdə, ruhumuz zəiflədikdə, qaranlıq dünyamıza işıq gətirən, nur saçan fədakar insanlardır.

Həkimin şirin sözləri dərmandan da güclü olur—bir təbəssüm, bir təsəlli ilə şəfamızı tapırıq. Xoş zarafatları, səmimi söhbətləri, ümid dolu baxışları bizi ruhən sağaldır. Bəzən bir kəlməsi bizi dirçəldir, bir toxunuşu ilə özümüzə gətirir. Onların hər sözü bir şəfa nəğməsidir—muğam kimi könlümüzü rahatladan, ana laylası kimi qəlbimizi ovudan.


Bu yazımda cəfakeş həkimlərin fədakarlığından, insan həyatına toxunuşlarının dərinliyindən danışacağam

Gecənin bir aləmində, qaranlığın içində böyüklərimizin halı pisləşir. Həkimə zəng edirik, onu şirin yuxusundan ayırıb xəstəmizin üstünə çağırırıq. O, yuxusundan keçib, öz min bir problemi olsa da, yenə xəstəsinin yanında olur. Əsas odur ki, bizi tək buraxmır, ümidsizliyə düçar etmirlər.


Həkimlərin dərmanları bizə məlhəmdir, lakin bəzən onların şirin sözləri, səmimi baxışları və təsəllisi ən güclü dərmandan da şəfalı olur.
Ona görə də onların dəyərli məsləhətlərinə qulaq asmalı, fədakarlıqlarına layiqincə dəyər verməliyik.
Azərbaycanda əsl Hippokrat andına sadiq, qiymətli həkimlər çoxdur—adlarını bilməsək də, onların xidmətini heç vaxt unutmuruq.

Biz həkimlərin ağ xalatına sadəcə bir geyim kimi baxmamalıyıq. Onlar təkcə müalicə etmir, bizi öz övladları kimi əzizləyirlər. Minlərlə insanı ölümdən xilas edir, qəlbləri şəfalandırır, bizə yenidən yaşamağı öyrədirlər. Əlləri şəfa verən, sözləri ümid bəxş edən, varlıqları isə insanlığın nurudur.

Həkimlərimiz çox gərgin işləyir. Yorulsalar da, hər sağalan pasientin şəfasını gördükdə gözlərində sevinc işığı yanır. Çünki xəstələrinə ümid vermək, ağrılarını yüngülləşdirmək onların ruhuna həkk olunmuş missiyadır. Onlar etibarlı, vəfalı, insan sevgisi ilə yaşayan peşə sahibləridir. Bu etibarı, bu vəfanı isə öz fədakar əməlləri ilə qazanıblar.

Onlar çətin anların əsl dostudurlar—bəzən bir saniyənin içində xəstəni ölüm ayağından həyata qaytarırlar. Bax, budur bizim həkimlər—donmuş zamanı, dayanmış həyatı yenidən hərəkətə gətirən fədakar insanlar! Biz onların biliklərinə, təcrübəsinə, bacarıqlarına tam güvənirik. Amma bu güvən yalnız sözlə ölçülməməlidir—biz onların fədakarlığını dəyərləndirməli, zəhmətlərinə dərin hörmətlə yanaşmalıyıq.

Necə ki, onlar hər zaman bizim yanımızda olurlar, biz də onların yanında olmalıyıq. Bəstəkar onların fədakarlığını mahnıya çevirməli, şair insan sevgisini misralara həkk etməli, jurnalist isə onların hekayələrini cəmiyyətə çatdırmalıdır. Çünki onlar bunu haqq edirlər. Onlar da insandır—ailələri, qayğıları, arzuları var. Biz həkimləri yalnız müalicəçi kimi görməməliyik, çünki onların da öz çətinlikləri var.
Onlar da istirahət etməli, dincəlməlidir. Əlləri yalnız şəfa vermək üçün deyil—bəzən öz həyatlarını qorumaq üçün də gücə ehtiyac duyurlar. Həkimlərimizin pasientlərlə xoş rəftarını, onlar üçün çəkdikləri zəhməti görməliyik.

Həkimlər yalnız yaraları sağaltmır—onlar insanlara ümid, güvən və yeni bir nəfəs verirlər. Ağ xalat sadəcə bir geyim deyil—həkimlərin vicdanının, təmizliyinin və insanlığa dərindən bağlılığının rəmzidir.


Biz həkimləri ağ xalatla xəstəxana divarları arasında görürük, amma o divarların arxasında onların ürəklərinə yığdıqları sonsuz qayğılar var. Onlar zamanla yarışır, bir stəkan çay içməyə, bir loxma çörək yeməyə vaxt tapmadan həyat qurtarmağa davam edirlər. Onlar üçün ən böyük qələbə xəstələrinin sağlamlığıdır, ən ali məqsəd isə yaşatmaqdır.

Hər çağırışda canla-başla xalqın qulluğunda duran, əsgər kimi hər an hazır olan qəlbi təmiz insanlardır.

Həkimlər yalnız bədənləri sağaltmır—onlar xəstələrin qəlbində boy atan ümidləri qoruyur, yaşamaq üçün güc verirlər. Çünki onlar bizim keşikçilərimizdir. Göydə Allahımız, yerdə valideynlərimiz bizə dayaqdır, amma keşiyimizi çəkən yalnız onlar deyil—əsgərlərimiz, polislərimiz və həkimlərimiz də var.


Onların varlığı olmasa, həyatın axarı dayanar, ümidlər sönər. Xalqın sağlamlığı onların əllərindədir, millətin gələcəyi isə onların fədakar zəhmətindən asılıdır. Biz həkimlərimizin yorulmadan çalışmasını dəyərləndirməli, onları yalnız bir gündə deyil, hər zaman xatırlamalıyıq. Çünki onlar da bizim qəhrəmanlarımızdır—sadəcə silahları dərmanlar, gücləri isə insan sevgisi ilə yoğrulmuş bilikdir.

Biz onların fədakarlığını görməli, qarşılarında hörmətlə baş əyməliyik. Şəfa verən əlləri tək minnətdarlıqla yox, anlayış və qayğı ilə qarşılamalıyıq.

Bəzən həkimlərlə pasientlər bir-birlərini tam başa düşə bilmirlər. Sözlər yetərsiz qalır, duyğular kövrəlir, çarəsiz anlarda içimizdən keçənləri ifadə etmək çətin olur. Amma bu yalnız xəstələrlə həkimlər arasında yaşanmır—hər ailədə anlaşılmazlıqlar olur, hər münasibətdə fikirlər toqquşur.

Həkimlər təkcə tibbi biliklərlə yox, duyğularla da mübarizə aparırlar. Xəstənin şəfasız olduğunu biləndə, ümidlərin sönməsinə şahid olanda, qəlblərində bir müharibə başlayır. Bəzən bir küncə çəkilib, içlərində daşıdıqları kədərin ağırlığında boğularaq hönkür-hönkür ağlayırlar. Çünki onlar yalnız müalicə vermirlər—insan taleyi ilə nəfəs alırlar.


Gözlərində ümid axtaran xəstələr var. Amma onlar bilmir ki, həkim də insandır—içində döyünən bir ürək, hər uğurla sevinən, hər məğlubiyyətlə titrəyən bir ruh var. Biz çox zaman həkimin ümid verdiyini görürük, lakin o ümidin arxasında keçirdikləri hissləri dərk etmirik. Onların da zəif anları, çarəsiz qaldığı məqamlar olur.

Həkimlərin göz yaşlarını yalnız dörd divar görür—səssizlikdə, tək qaldıqları anlarda eşidilir. Amma bu göz yaşları ümidsizliyin deyil, insanlıq borcunun izləridir. Hər damlada həyatın dəyərini, bir insanın qayğıya ehtiyacını hiss edirlər.

Onlar bizə sadəcə dərman vermir—yaşamaq üçün gücləndirir, ruhumuzun yorğunluğunu sağaldır, bəzən bir sözlə, bəzən bir toxunuşla ümidimizi yenidən doğurlar. Bizim sağlığımız üçün fədakarlıq edən bu insanlar, bəzən öz yaralarını sarmağa belə vaxt tapmırlar.


Həkimlərimiz təkcə xəstəxanalarda deyil, döyüş meydanında da həyat qurtarırdılar. 44 günlük Vətən müharibəsində onlar yalnız tibbi bilikləri ilə yox, həm də cəsarətləri və fədakarlıqları ilə ön cəbhədə idilər. Yaralı əsgərləri təhlükənin içindən çıxarıb, ölümün caynağından qoparırdılar. Onların səssiz qəhrəmanlığı güllə yağışı altında bir ümid kimi canlanırdı.

Bəziləri döyüş meydanında şəhid oldu, bəziləri isə son nəfəsinə qədər mübarizə apardı. Onların ağ xalatı təkcə peşə rəmzi deyil—o, insanlığın, vicdanın və fədakarlığın simvoludur. Hər bir müdaxilə, hər bir sarğı, hər bir qayğı bir həyat hekayəsinə çevrilirdi. Onlar yalnız yaraları sağaltmır, həm də ümid verir, yaşamağa güc qatırdılar.

Vətən müharibəsində 42 tibb işçisi xidməti vəzifəsini yerinə yetirərkən qəhrəmancasına şəhid oldu—9 həkim, 7 feldşer və 26 sanitar. Azərbaycanın ərazi bütövlüyü uğrunda canlarını fəda edən bu fədakar insanlar tariximizə qızıl hərflərlə yazıldılar. Onlar təkcə döyüş meydanında deyil, insan taleyində də unudulmaz iz qoydular.

Biz onların fədakarlığını bir gün deyil, hər zaman xatırlamalıyıq. Onlar təkcə müalicə vermirdilər—həyat bağışlayır, insanlara yaşamaq üçün yeni bir şans bəxş edirdilər. Əlləri yaraları sağaldır, sözləri ümid verir, varlıqları isə insanlığın nuruna çevrilirdi. Qanlı döyüşlərin içində ölüm və həyat arasında seçim edən bu qəhrəmanlar, bir xalqın gələcəyini qoruyurdu.

P.S. Bu yazını onların müqəddəs xidmətini, bizə bəxş etdikləri yeni həyatın dəyərini heç zaman unutmamağımız üçün qələmə aldım. Onların əziyyəti, yorğunluğu və insan sevgisi təkcə bir peşə borcu deyil—bu, vicdanın və vəfa yolunun simvoludur.

Ümid edirəm ki, həkim dostlarım bu sözlərdə öz fədakarlıqlarının haqq etdiyi ehtiramı görəcək, mənim səmimi minnətdarlığımı hiss edəcəklər. Onlar bilməlidirlər ki, biz onların həmişə yanındayıq—yalnız ehtiyacımız olduğu zaman deyil, hər an, hər dəqiqə.

Xalqımızın, millətimizin qoruyucu mələkləri, ağ xalatlı həkimlərimiz—siz hər zaman var olun, əməkləriniz heç vaxt unudulmasın!



Müəllif: Fuad BİLƏSUVARLI, AYB və AJB üzvü, Prezident mükafatçısı

• Mədəniyyət
• Həkimlər
• Fuad Biləsuvarlı