Müştəri identifikasiyası (KYC) bankçılıq və maliyyə sektorunda müştəri təhlükəsizliyini və əməliyyatların qanuniliyini təmin edən ən vacib prosedurlardan biridir. Bu proses, bankların müştərilərini tanımaq, onların şəxsiyyətini təsdiqləmək və əməliyyatların legitimliyini yoxlamaq məqsədilə həyata keçirilir. KYC-nin tətbiqi, pul yuma, terrorizmin maliyyələşdirilməsi kimi qanunsuz fəaliyyətlərin qarşısını almaq üçün beynəlxalq standartlara uyğun şəkildə aparılır.
Valyuta.az KYC-nin məqsədini, mərhələlərini və əhəmiyyətini geniş şəkildə izah edəcək.
KYC-nin bir neçə məqsədi var. Bunlardan biri müştəri şəxsiyyətinin təsdiqidir. Bank müştərinin kim olduğunu, onun şəxsiyyətini və statusunu dəqiqliklə müəyyən edir. KYC vasitəsi ilə risklər idarə olunur. Müştərinin əməliyyatlarının qanuniliyini və risk səviyyəsini qiymətləndirir, şübhəli əməliyyatların qarşısını alır.
KYC bankların beynəlxalq və yerli anti-pul yuma qanunlarına, terrorizmin maliyyələşdirilməsi ilə bağlı tələblərə əməl etməsini təmin edir. Bundan başqa, həm bank, həm də müştəri üçün təhlükəsiz, şəffaf və qanuni maliyyə əməliyyatları aparılmasına zəmin yaradır.
KYC prosesi necə aparılır?
Müştərinin şəxsiyyətinin müəyyənləşdirilməsi:
- Müştəridən şəxsiyyət vəsiqəsi, pasport, sürücülük vəsiqəsi kimi rəsmi sənədlər tələb olunur.
- Ünvan təsdiqi üçün kommunal xidmətlərin qəbzləri və ya digər müvafiq sənədlər yoxlanılır.
- Hüquqi şəxslər üçün qeydiyyat sənədləri, təsis sənədləri və digər hüquqi sənədlər tələb olunur.
Müştərinin maliyyə fəaliyyətinin və əməliyyat məqsədinin öyrənilməsi:
- Müştərinin bank hesabından hansı məqsədlə istifadə edəcəyi, gəlirləri və əməliyyat həcmi barədə məlumat toplanır.
- Maliyyə əməliyyatlarının məntiqi və qanuniliyini qiymətləndirmək üçün əlavə sorğular verilə bilər.
Risk səviyyəsinin təyin edilməsi:
- Müştərinin ölkəsi, fəaliyyəti, əməliyyatlarının həcmi və təbiəti əsasında risk kateqoriyası müəyyən edilir.
- Yüksək riskli müştərilər üçün əlavə yoxlamalar və nəzarət tədbirləri tətbiq olunur.
Davamlı monitorinq və yenilənmə:
- Bank müştərinin fəaliyyəti zamanı əməliyyatlarını davamlı izləyir, şübhəli əməliyyatları araşdırır.
- Müştəri məlumatları müəyyən müddət ərzində yenilənir və zərurət yarandıqda əlavə sənədlər tələb olunur.
KYC-nin əhəmiyyəti və faydaları böyükdür. KYC prosesi, qanunsuz yollardan əldə olunan vəsaitlərin maliyyə sisteminə daxil olmasının qarşısını alır. Qanunlara uyğun hərəkət etməklə bankların etibarlılığı və nüfuzu qorunur. Müştərilərinin şəxsiyyətini tanımaqla onların maliyyə əməliyyatlarının təhlükəsizliyi təmin edilir. KYC-yə əməl etməyən banklar cərimələrə və hüquqi məsuliyyətə cəlb oluna bilər.
Qeyd edək ki, KYC müasir bankçılıq və maliyyə sektorunun ən vacib tələblərindən biridir. Bu prosedur həm bankın, həm də müştərinin maraqlarını qoruyur, qanunsuzluqlara qarşı ciddi bir müdafiə vasitəsi kimi fəaliyyət göstərir. Banka müraciət edərkən KYC prosesindən keçmək mütləqdir və bu, şəffaf və təhlükəsiz maliyyə xidmətlərinin təmin olunmasına xidmət edir.
Günay
