Alimlər Antarktidanın kontinental kənarlarından uzanan, bəziləri 4000 metrdən çox dərinliyə qədər artan 300-dən çox sualtı kanyon aşkar ediblər...
Poliqon xəbər verir ki, bu barədə IFLScience yazır.
İrlandiyadakı Cork Universitet Kolleci və İspaniyanın Barselona Universitetindən iki tədqiqatçı Antarktida sahillərində gizli kanyonların xəritəsini çıxarmaq üçün yeni yüksək keyfiyyətli batimetrik məlumatlardan istifadə ediblər. Onlar ümumilikdə 332 sualtı xəndək aşkar ediblər ki, bu da əvvəllər aşkar ediləndən beş dəfə çoxdur.
"Təhlil etdiyimiz sualtı kanyonların bəziləri 4000 metrdən çox dərinliyə çatır. Bunlardan ən təsirlisi mürəkkəb, budaqlanan kanyon sistemləri ilə xarakterizə olunan Şərqi Antarktidadır. Bu sistemlər tez-tez kontinental şelfin kənarına yaxın bir neçə kanyon zirvəsindən başlayır və dağın enişinə enən tək əsas kanala birləşir", deyə Barselona Universitetinin Yer Elmləri Fakültəsinin Dəniz Geoloji Elmləri üzrə Birgə Tədqiqat Qrupundan David Amblas bildirib.
Maraqlıdır ki, Antarktidanın əks tərəflərindəki kanyonlar tamamilə fərqli hekayələr danışır. Şərqdə onlar mürəkkəb və budaqlanmış, geniş U şəkilli profillərə malikdirlər. Qərbdə onlar daha qısa və dikdir, kəskin V formalı xətlərlə kəsilir.
Tədqiqatçıların fikrincə, bu müşahidə Şərqi Antarktika Buz təbəqəsinin qərbdəki analoqundan çox daha qədim olduğunu və daha əvvəl formalaşdığını göstərir.
Qeyd olunur ki, Antarktida Cənub qütbünün ətrafında nəhəng sürüşən buz təbəqəsi deyil. Buzların geniş ərazilərinin altında nəhəng kanyonlar və dağ zirvələri ilə zəngin unikal mənzərəsi olan Şimali Amerika və ya Avropaya bənzər qayalı qitə yerləşir. Yerdəki digər qitələr kimi, Antarktidanın gizli kənarları dənizə axan sualtı kanyonlarla kəsilir.
Bu sualtı kanyonları başa düşmək çox vacibdir, çünki onlar okeanların dövriyyəsində mühüm rol oynayır, həmçinin dayaz və dərin suları birləşdirərək dəniz həyatı ilə zəngin yaşayış mühitləri yaradır.
Əhəmiyyətli odur ki, elm adamları artıq planet üzrə 10.000 sualtı kanyonun xəritəsini çəkiblər. Lakin ehtimal ki, onlardan daha çox var, çünki dəniz dibinin 1/3-dən az hissəsi yüksək dəqiqliklə xəritələnib.
Poliqon.info
