Son illər dünyanın bir sıra ölkələrində işçilərin iş-həyat balansını yaxşılaşdırmaq məqsədilə 4 günlük iş həftəsinə keçidlə bağlı təşəbbüslər həyata keçirilir.
Far.Az bu model həm dövlət, həm də özəl sektorda müxtəlif formalarda tətbiq olunur.
Belçika
2022-ci ilin fevralında qəbul edilən qanunla Belçikada işçilərə beş gün əvəzinə dörd gün işləmək imkanı yaradılıb. Burada iş saatlarının ümumi həcmi azalmır, sadəcə günlər üzrə bölünmə tərzi dəyişdirilir. Yəni iş günü daha uzun ola bilər.
Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri
Dubay hökuməti "Our Flexible Summer" təşəbbüsü çərçivəsində dövlət qulluqçularını yay aylarında dörd günlük iş həftəsinə keçirib. Bu modeldə işçilər ya cümə günləri tam istirahət edir, ya da qısaldılmış iş günü ilə fəaliyyət göstərirlər. Proqram iyuldan sentyabra qədər davam edir.
Dominikan Respublikası
2024-cü ilin fevralından ölkədə dövlət və özəl sektorda altı aylıq sınaq proqramına başlanılıb. Yeni qaydaya əsasən, işçilərin həftəlik iş saatları 44-dən 36-ya endirilib. İş günləri yalnız bazar ertəsindən cümə axşamına qədər davam edir, əməkhaqqı isə dəyişməz qalır.
Çətinliklər və nəticələr
Mütəxəssislər bildirirlər ki, 4 günlük iş həftəsinin tətbiqi bir sıra üstünlüklərlə yanaşı, problemlər də yarada bilər. Belçika təcrübəsində iş saatlarının azalmaması iş günlərinin daha uzun olmasına səbəb olur. Dubayda bu model yalnız yay mövsümü ilə məhdudlaşdırılıb. Dominikan Respublikasında isə layihənin nəticələri universitetlər tərəfindən araşdırılır.
Ümumilikdə, 4 günlük iş həftəsi dünyada hələ ki, əsasən sınaq xarakterli tətbiq olunur. Qanunvericilik səviyyəsində geniş miqyaslı keçid isə yalnız məhdud ölkələrdə həyata keçirilib.
