...Avqustun 8-də Ağ Evdə Ermənistan və Azərbaycan rəhbərləri ABŞ-ın dəstəyi ilə ilkin sülh sazişi imzalayıblar. Dağlıq Qarabağda onilliklər davam edən münaqişə və iki müharibə fonunda bu, regionun sabitləşməsi istiqamətində gözlənilməz addım idi.
SİA-nın məlumatına görə, bunu Foreign Affairs yazırTərəflər növbəti silahlı toqquşmaların qarşısını almaq barədə razılığa gəliblər və diplomatik münasibətlərin normallaşdırılması üçün 17 bəndlik planın təşəbbüskarı olublar.
Azərbaycanı onun Naxçıvan anklavı ilə birləşdirən Ermənistan ərazisindən nəqliyyat dəhlizinin açılması əsas element idi.
Marşruta nəzarət Ermənistandadır və ondan istifadə Azərbaycanın maneəsiz çıxışını təmin edəcək.
Hazırda hər iki ölkə ənənəvi olaraq təhlükəsizliyin qarantı olan, lakin Ukraynadakı müharibə və bir sıra insidentlər, o cümlədən Azərbaycan sərnişin təyyarəsinin vurulması, eləcə də Ermənistan siyasətinə müdaxilə səbəbindən etibarını itirən Moskvanın təsirindən qurtulmağa çalışır.
Bu, ABŞ-a vasitəçi kimi çıxış etmək üçün unikal imkan yaratdı. Müqavilənin əhəmiyyətinə baxmayaraq, kövrək olaraq qalır.
Qaçqınların geri qayıtmaq hüquqları və müharibə cinayətlərinə görə məsuliyyət məsələlərinə toxunulmur. Dəhlizin təfərrüatları və hərəkətin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi ilə bağlı razılaşma da tələb olunur.
Sazişin müvəffəqiyyəti ABŞ və Aİ-nin infrastrukturun maliyyələşdirilməsi və qurulması, diplomatik dəstəyin göstərilməsi və Türkiyə ilə koordinasiyada fəal iştirakından asılıdır.
Əgər uğurlu olarsa, Cənubi Qafqaz regional təhlükəsizlikdə yeni balans yaradaraq, onilliklər boyu davam edən münaqişələr silsiləsindən çıxa biləcək.
Əli Babayev
