NATO-nun keçmiş baş katibi Yens Stoltenberq Vaşinqtonda məğlubiyyət əhval-ruhiyyəsini və Avropa ölkələrinin vəd etdiyi silah tədarükünü yerinə yetirməməsini təsvir edərək, alyansın 2023-2024-cü illərdə kifayət qədər dəstək verməməsi ilə Ukraynanı uğursuzluğa uğratdığını deyib...
Poliqon xəbər verir ki, bu barədə Azad Avropa Radiosu məlumat yayıb.
2014-cü ilin oktyabrından 2024-cü ilin oktyabrınadək Qərb hərbi ittifaqına rəhbərlik edən Stoltenberq oktyabrın 23-də çıxacaq "Mənim Nəzarətimdə: Müharibə Zamanında NATO-ya liderlik" adlı yeni kitabında öz tənqidlərini səsləndirib.
Kitab onun bütün fəaliyyətini, o cümlədən 2021-ci ildə NATO-nun Əfqanıstandakı "məğlubiyyətini" və 2014-cü ildə Rusiyanın Ukraynaya ilk təcavüzünü əhatə edir. Həmçinin, 2024-cü ildə Donald Trampın ABŞ prezidenti seçildikdən sonra alyansın gələcəyi də nəzərdən keçirilir.
Stoltenberqin Rusiyanın 2022-ci ildə Ukraynaya tam miqyaslı işğalı ərəfəsində və onun zamanı yüksək vəzifəli şəxslərlə görüşləri ilə bağlı xatirələri də ən maraqlı fikirlərdən bəzilərini ehtiva edir.
Ukraynaya hücuma hazırlıqla bağlı hesabatında Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrovun dəfələrlə onun sözünü kəsdiyi və onun mətbuat katibi Mariya Zaxarovanın Stoltenberqin hər çıxışında "inləyərək gözlərini zillədiyi" 2021-ci ilin sentyabrında Nyu-Yorkda keçirilən görüş də daxil olmaqla, real danışıqlara Rusiyanın maraq göstərmədiyini təfərrüatlandırıb.
O yazır ki, 2021-ci il oktyabrın ortalarında NATO kəşfiyyatçısı ona Rusiyanın işğal etmək niyyətində olduğunu deyib. Onun fikrincə, buna səbəb demokratik və getdikcə Qərb yönümlü Ukraynadan qaynaqlanan siyasi təhlükə qorxusu olub.
Stoltenberq Rusiya prezidenti Vladimir Putinin necə dəyişdiyini təsvir edib: O, xüsusən də COVID-19 pandemiyası zamanı daha da təcrid olunmuşdu.
Stoltenberq üçün Ukraynada genişmiqyaslı müharibə səhər saat 4:25-də telefon zəngi ilə başlayıb. Qısa müddət sonra ABŞ-ın müdafiə naziri Lloyd Austin Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski ilə bağlı narahatlığını ifadə edərək, Stoltenberqə onun həyatı üçün qorxduqlarını bildirib.
Dörd gün sonra Stoltenberq nəhayət, Zelenski ilə əlaqə saxlaya bilib, o, dəfələrlə NATO-dan uçuşa qadağan zona tətbiq etməyi xahiş edib. Tələb rədd edilib və söhbət ağrılı olub.
O, daha sonra etiraf edib ki, NATO daxilində Kiyevin bir neçə gün ərzində yıxılacağına dair geniş inam var imiş.
NATO ölkələri geniş iqtisadi sanksiyalar tətbiq edib və Ukraynaya silah tədarükü, eləcə də iqtisadi və humanitar yardımlar göstərməyə başlayıb. Lakin tənqidçilər deyirlər ki, kifayət qədər iş görülməyib və yardım çox vaxt çox gec gəlib. Stoltenberq bununla razılaşır.
2024-cü ilin iyulunda NATO-nun sammitinə hazırlığı xatırladaraq yazır:
"Vaşinqtondakı tərəfdaşlarımızda passiv və məğlubiyyətli bir şey var idi. Onlar az risk aldılar, hücuma keçə bilmədilər və prezidentlərini gizlətdilər".
Stoltenberq iddia edir ki, ABŞ-ın o vaxtkı prezidenti Co Bayden Trampa istinad edərək, "digər oğlanın" nə deyəcəyindən narahat olaraq qərar qəbul etməkdən geri çəkilib:
"Lakin Ukraynanı uğursuzluğa düçar edən təkcə ABŞ deyildi. Aİ 2023-cü ilin martından 2024-cü ilin martına qədər Ukraynaya bir milyon artilleriya mərmisi çatdıracağına söz vermişdi, lakin yarısından az hissəsi çatdırılıb".
Poliqon.info
