SSRİ-də vəzifəli şəxslərin tərcümeyi-hallarında ailə qüsursuz görünüb. Məsələn, Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsinin və Ali Soveti Rəyasət Heyətinin qısa ömürlü sədri Yuri Andropov bunu mükəmməl qaydasında saxlayıb. Onun rəsmi həyat yoldaşı Tatyana Filippovna həmişə sadə, oğlu İqor diplomat, qızı İrina isə tədqiqatçı olub.
Lakin bu ideal sovet ailəsi fasadının arxasında başqa, daha əlverişsiz bir hekayə gizlənib. Bu, Andropovun az qala qırx il ərzində öz həyatından əziyyətlə sildiyi bir hekayədir. Onun ilk həyat yoldaşı və oğlu qüsursuz partiya karyerası üçün təhlükəyə çevrilib.
1930-cu illərin ortalarında Rıbinskdə gənc və fəal komsomol lideri, Su Nəqliyyatı Texnikumunun tələbəsi olan Yuri Andropov dövlət bankının yerli filialının müdirinin qızı Nina İvanovna Yenqalıçeva ilə görüşüb. Sirli keçmişi olan, lakin parıldayan gözləri və aşkar ambisiyaları olan yetim Andropov 1935-ci ildə gənc qızla evlənib.
1936-cı ildə onların bir qızı Yevgeniya, 1940-cı ilin yazında isə oğlu Vladimir dünyaya gəlib. Ailə Rıbinskdə yaşayıb və Andropov komsomolda sürətli karyera quraraq Yaroslavl regional komsomol komitəsinin birinci katibi vəzifəsinə qədər yüksəlib. 1940-cı ildə o, yeni yaranmış Karelo-Fin SSR-də işlə təmin edilib. Sakit gedişin arxasında müəyyən müddətdən sonra azalan məktublar dayanıb. Sonda boşanma məktubu Ninanın əlinə çatıb. Yuri səbəb göstərmədən ilk ailəsi ilə yolları ayırıb.
Petrozavodskda perspektivli partiya işçisinin artıq yeni bir sevgilisi olub - ömrünün sonuna qədər onun ikinci, rəsmi və yeganə “düzgün” həyat yoldaşı olmuş Tatyana Lebedeva. Onun tərk edilmiş ailəsi keçmişdə qalıb, təlatümlü gəncliyinin uğursuz epizoduna çevrilib. Yuri Vladimiroviç onları sadəcə silib. Nina İvanovna heç vaxt ikinci dəfə ərə getməyib və bütün həyatını iki uşağı təkbaşına böyütməklə keçirib. Kiçik Volodya üçün atası zaman keçdikcə daha yad və düşmən olan uzaq, az qala mifik bir fiqura çevrilib.
Vladimir itaətsiz böyüyüb, xırda cinayətlər törədib. Amma o, sadəcə bir küçə uşağı deyildi; o, artıq yüksək vəzifələrdə çalışmış görkəmli partiya funksionerinin oğlu idi. Oğlunu birtəhər ram etmək və enerjisini yönləndirmək üçün zamana xas bir qərar verilib: onu hərbi məktəbə göndərmək. Vladimir öncə nüfuzlu Suvorov hərbi məktəbinə, daha sonra Naximov adına hərbi məktəbə göndərilib. Bu, onun üçün əla təhsil almaq və karyerasını yüksəltmək şansı olub. Lakin hərbi nizam azadlıqsevər yeniyetmə üçün həbsxanaya çevrilib. Hər iki məktəbdən qaçan Vladimir formada yürüş etmək və qaydalarla yaşamaq istəməyib. O, küçələrdə asan pul qazanmaq istəyib.
Yeniyetmə ikən Volodya cibgirlik etməyə başlayıb və tezliklə tutulub. Gənc yaşını nəzərə alaraq məhkəmə ona şərti cəza verib. Lakin karyerası yüksəlişdə olan atası üçün bu, ilk həyəcan təbili olub. Cinayətkar oğul tərcümeyi-halda çox baha başa gələ biləcək bir ləkədir. O vaxtlar artıq Moskvada Sov.İKP MK-da işləyən, sonra isə Macarıstanda səfir olan Yuri Andropov uzaqdan hansısa yolla vəziyyətə təsir göstərməyə çalışıb. Lakin onun bütün cəhdləri relsdən çıxan qatarı idarə etməyə çalışmaq kimi olub.
Şərti cəza Vladimirə təsir etməyib və bir müddət sonra o, həbs edilib. DTK-nın gələcək rəhbəri Yuri Andropov üçün bu, fəlakət olub. Sovet nomenklatura sistemində insanın, xüsusən də qohumlarının tərcümeyi-halı mikroskop altında diqqətlə araşdırılıb. Hər hansı bir qaranlıq ləkə karyeranın sonu olub. Ölkənin ən yüksək orqanı olan Siyasi Büronun başqa heç bir üzvündə belə bir şey olmayıb.
Andropov 1967-ci ildə Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsinin sədri təyin olunanda problem xüsusilə kəskinləşib. Komitə cinayət keçmişi olan hər kəsi işə götürməkdən imtina edib. Amma güclü bir kəşfiyyat orqanının rəhbərinin oğlu dəfələrlə dəmir barmaqlıqlar arxasına düşüb. Odur ki, Andropov böyük oğlunun varlığını gizlədib. Onun haqqında yalnız yaxın çevrəsinin ən etibarlı adamları bilib. Hamı üçün qüdrətli DTK sədrinin yalnız bir oğlu - uğurlu İqor olub.
Vladimir isə azadlıqda yalnız qısa müddətə qalıb, sonra köhnə işlərinə qayıdıb. Yuri Andropov bütün artan nüfuzundan istifadə edərək bu qalmaqalları yatırtmaq, onları susdurmaq üçün səy göstərib. Müəyyən müddətdən sonra atası tərəfindən atılan oğul normal həyat yaşamağa başlayıb. Ailə qurub və övladı dünyaya gəlib. Zavodda işləsə də, köhnə vərdişindən əl çəkməyib. Lakin oğurladığı bir çox pul qablarını zavod müdirinə təhvil verərək, guya tapdığını deyib.
Moskvada olan Yuri Andropov bütün bu dəyişikliklərdən xəbərdar olub. O, oğluna kömək etməyə çalışıb, hətta bir neçə dəfə məktub göndərib. Bu, münasibətləri düzəltmək yox, vəzifəsini itirmək qorxusu yaranan bir insanın köməyi olub. Vladimir, öz növbəsində, bu təkliflərin heç birini qəbul etməyib.
İçkiyə qurşanan Vladimir sağalmayan xəstəliyə tutulub. Hətta Moskvaya müalicə üçün gələndə, atası ilə görüşmək ümidi yaranıb. Lakin bu görüş də baş tutmayıb. 1975-ci ildə Vladimir Andropov 35 yaşında vəfat edib. Onun dəfnində məşhur ailəsindən heç kim iştirak etməyib. 1980-ci illərdə, Andropov artıq hakimiyyətin zirvəsində olanda Vladimirə aid bütün sənədlər - cinayət işləri, şəxsi məktublar, doğum və ölüm haqqında şəhadətnamələr - xüsusi olaraq arxivdən çıxarılaraq Moskvaya göndərilib və çox güman ki, DTK-nın nəzarətində itib. Arzuolunmaz oğulun kölgəsi baş katibin parlaq imicinə xələl gətirməyib.
İlkin Nəcəf, xüsusi olaraq Musavat.com üçün
