Təşkilat İsrail və ABŞ-ın hücumlarından sonra obyektlərdə yoxlamaların aparılmasında çətinlik çəkdiyini bildirir...
Poliqon xəbər verir ki, Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyi (MAQATE) İranda yüksək səviyyədə zənginləşdirilmiş uran ehtiyatlarının yoxlanması ilə bağlı ciddi problemlərin yarandığını açıqlayıb. Təşkilatın məlumatına görə, iyun ayında İsrail və ABŞ tərəfindən həyata keçirilən hava zərbələrindən sonra agentlik yalnız zərər görməyən obyektlərdə yoxlama apara bilib, lakin Tehran hücum nəticəsində zədələnmiş nüvə obyektlərinə giriş icazəsi verməyib.
Agentliyin üzv dövlətlər üçün hazırladığı məxfi hesabatda qeyd olunur ki, zənginləşdirilmiş uran ehtiyatlarının uçotu və monitorinqi “təcili zərurətə çevrilib”. MAQATE xatırladıb ki, onun qaydalarına əsasən, 60 faizədək zənginləşdirilmiş uranın, yəni silah səviyyəsinə (təxminən 90 faiz) yaxın materialın hər ay yoxlanması tələb olunur.
Hesabatda bildirilir ki, agentlik hazırda hücumdan zərər çəkmiş obyektlərdəki uran ehtiyatlarının real vəziyyətini təsdiqləyə bilmir. Bu isə beynəlxalq monitorinq mexanizmlərinin etibarlılığını təhlükə altına qoyur. MAQATE bildirib ki, məsələ “təcili qaydada həll edilməlidir”, əks halda vəziyyət nüvə təhlükəsizliyi üçün risk yarada bilər.
Agentliyin qiymətləndirməsinə əsasən, hücumlardan əvvəl İranın təxminən 440,9 kiloqram yüksək dərəcədə zənginləşdirilmiş uran ehtiyatı olub. Bu material uran heksaflorid formasında saxlanılır və MAQATE-nin hesablamalarına görə, bu miqdar təxminən on nüvə bombası istehsal etmək üçün kifayətdir.
Ekspertlər hesab edirlər ki, bu vəziyyət Tehranla beynəlxalq ictimaiyyət arasında yeni diplomatik gərginlik dalğasına səbəb ola bilər. ABŞ və Aİ İranı MAQATE ilə tam əməkdaşlığa qayıtmağa çağırır, lakin İran tərəfi təhlükəsizlik səbəbləri ilə bəzi obyektlərə girişin məhdudlaşdırılmasını əsaslandırır.
Poliqon.info
