Tədqiqatçılar yaşla birlikdə bədəndə toplanan və toxuma zədələnməsi ilə xroniki iltihaba səbəb olan zərərli senesensiya hüceyrələrini məhv etməyə yönəlmiş mühüm bir kəşfə imza atıblar.
Alimlər tərəfindən aparılan araşdırmada CD4 T immun hüceyrələrinin yaşlanma siqnalları aldıqda bu zərərli toxumaları hədəf alan “qatillərə” çevrildiyi müəyyən edilib.
CD4-Eomes adlandırılan bu xüsusi immun hüceyrələrinin əvvəllər aşkar olunduğu məlum idi. Lakin dərc olunan son iş bu hüceyrələrin molekulyar səviyyədə yaşlanma və senesensiya hüceyrələri ilə birbaşa əlaqəsini ilk dəfə ətraflı şəkildə ortaya qoyub.
Tədqiqatçıların qeyd etdikləri nəticələr göstərir ki, CD4-Eomes hüceyrələri toxuma yaşlanmasının tənzimlənməsində əsas rol oynayır. Bu, yaşla əlaqəli xəstəliklər və uzunömürlülük baxımından vacib nəticələrə malikdir.
Senesensiya hüceyrələri bölünmə qabiliyyətini itirmiş, lakin ətraflarında iltihab yaradan maddələr ifraz edən “zombi hüceyrələr” kimi təsvir olunur. Tədqiqat qrupu gənc siçanlardan götürülmüş CD4 T hüceyrələrini həm gənc, həm də yaşlı siçanlara köçürüb və iki əsas nəticəyə gəlib:
CD4 T hüceyrələrinin CD4-Eomes formasına çevrilməsi birbaşa senesensiya hüceyrələrinin varlığı ilə stimullaşdırılır.
Genetik tənzimləmə ilə CD4-Eomes funksiyaları aradan qaldırıldıqda, senesensiya hüceyrələrinin bədəndə daha çox toplandığı müşahidə edilib. Bu, CD4-Eomes hüceyrələrinin yaşlanma prosesini ləngitdiyini birbaşa sübut edib.
Həmçinin, bu hüceyrələrin siroz modeli istifadə edilən siçanlarda toxuma zədəsini azaltdığı və senesensiya hüceyrələrini məhdudlaşdırdığı da müşahidə olunub.
Alimlər indi bu mexanizmlərin insanlarda da keçərli olub-olmadığını təsdiqləməyi və CD4-Eomes cavablarının genetik və bioloji faktorlar üzrə necə dəyişdiyini araşdırmağı planlaşdırır. Gələcəkdə bu hüceyrələrin artırılmasının iltihab mənbəli toxuma zədəsini və bioloji yaşlanmanı ləngitmək üçün bir müalicə üsulu ola biləcəyi bildirilir.
